Бу сирэй Сэтинньи 11 куодун көр

'''Сэтинньи 11''' диэн [[Григориан халандаара|Григориан халандаарыгар]] сыл 315-с күнэ ([[ордук хонуктаах сыл]]га 316-c күнэ). Сыл бүтүө 50 күн баар.

== Бэлиэ күннэр ==
* {{Флагификация|Ангола}} — [[Тутулуга суох буолуу күнэ]] (Португалияттан 1975 сыллаахха)
* {{Флагификация|Бельгия}} — Дьахтар күнэ
* {{Флагификация|Бутан}} — Джигме Сингье Вангчук хоруол төрөөбүт күнэ
* {{Флагификация|Германия}}, {{Флагификация|Нидерланды}} уо.д.а. — 11-с ый 11-с күнүн 11 чаас 11 мүнүүтэтигэр карнаваал саҕаланар
* {{Флагификация|Ииндийэ}} — Үөрэх күнэ. Дойду бастакы үөрэҕин миниистирин [[Абул Калам Азад]] төрөөбүт күнүгэр бэлиэтэнэр
* {{Флагификация|Колумбия}} — Картахена тутулуга суох буолуутун күнэ. Бу күн өрөбүлгэ түбэстэҕинэ аныгыскы бэнидиэнньиккэ өрүүллэр
* {{Флагификация|Кытай}} — [[Сулумахтар күннэрэ]]. 11-с ый 11-с хонугар бэлиэтэнэр. Биир сыыппара соҕотох сылдьыыны кытта ситимнээҕин иһин бэлиэтиир буолбуттар
* {{Флагификация|Латвия}} — [[Лачплесис күнэ]]. Лачплесис диэн латыш эпоһын дьоруойа, ийэ дойдуну көмүскээһин сиимбэлэ
* {{Флагификация|Мальдивы}} — Өрөспүүбүлүкэ күнэ
* {{Флагификация|Нидерланды}} — Синт-Мартен, сибэтиэй Мартин күнэ
* {{Флагификация|Польша}} — [[Польша тутулуга суох буолуутун күнэ]]. 1918 сыллаахха 123 сыл буолан баран Польша туспа судаарыстыба буолбута
* {{Флагификация|Соҕуруу Кэриэйэ}} — Пеперо күнэ ((빼빼로), тапталга аналлаах күн. Таптаһааччылар пеперо диэн ааттанар сакалаат бэлэхтэһэллэр
* {{Флагификация|Хорватия}} — Оҕо көмүскэлин күнэ
* Бастакы Аан дойду сэриитин кытта ситимнээх күннэр:
** {{Флагификация|Бельгия}}, {{Флагификация|Франция}}, {{Флагификация|Саҥа Зеландия}}  — [[Эйэлэһии күнэ]]. Аан дойду бастакы сэриитэ бүтүүтүн кытта ситимнээх
** {{Флагификация|Сербия}} — [[Аан дойду бастакы сэриитигэр эйэлэһии ситиһиллибит күнэ (Сербия)|Аан дойду бастакы сэриитигэр эйэлэһии ситиһиллибит күнэ]].
** {{Флагификация|Великобритания}} уонна кини урукку холуонньалара (Австралияны, Канааданы киллэрэн туран) — бастакы аан дойду сэриитэ түмүктэммит күнэ («[[Кыһыл маак (бэлиэ)|Кыһыл маак күнэ]]»)
** {{Флагификация|США}} — [[Бэтэрээннэр күннэрэ (США)|Бэтэрээннэр күннэрэ]]. Бастаан Аан дойду бастакы сэриитин бэтэрээннэрин ахтар күн быһыытынан олохтоммута, онтон 1954 сыллаахтан бары сэриилэр бэтэрээннэрин ахтар күҥҥэ кубулуйбута.

== Түбэлтэлэр ==
* [[1480]] — [[Угра өрүскэ күөнтэһэн туруу]] түмүктэммит: Улахан Ордуу хаана Ахмат сэриитин дьиэтигэр төннөрөргө быһаарыммыт. Бу кэнниттэн Москуба кинээстибэтэ салалталаах Нуучча улууһа Монгуол илиттэн арахсан барыыта, туспа судаарыстыба буолуута саҕаламмыта.
* [[1843]] — [[Дания]]ҕа [[Ганс Кристиан Андерсен]] «Куһаҕан кусчаан» остуоруйата аан бастаан бэчээттэммит.
* [[1869]] — [[Австралия]]ҕа Виктория штат олохтоох омуктарын "көмүскүүр" туһунан сокуон ылыныллыбыт. Бу сокуонунан бырабыыталыстыба олохтоохтор бэйэлэрэ уонна оҕолоро ханна олороллорун хонтуруоллуур кыахтаммыта. Тиһэҕэр, оҕолору күүстэринэн дьонноруттан былдьаан, интэринээттэргэ көһөртөөн «уоруллубут көлүөнэлэр» баар буолууларыгар тириэрдибитэ.
* [[1917]] (эргэ истиилинэн алтынньы 29) — Саха сиринээҕи наассыйалыы кэмитиэт, [[Якутский трудовой союз федералистов|Саха сиринээҕи бэдэрэлиистэр турудобуой сойуустарын]] Киин кэмитиэтэ уонна "[[Саха аймах]]" култуура-сырдатар уопсастыба холбоһуктаах мунньахтарыгар [[Петроград]]ка буолбут [[Өктөөп өрөбөлүүссүйэтэ|өрө туран былааһы былдьааһыны]] утарар өрөсөлүүссүйэ ылыныллыбыт.
* [[1918]] — [[Франция]] Компьен куоратын аттыгар Германия уонна Франция икки ардыларыгар [[Компьеннааҕы эйэлэһии дуогабара|эйэлэһии дуогабара]] түһэрсиллибит. Бу түбэлтэни [[Аан дойду бастакы сэриитэ]] түмүктэммит күнүнэн ааҕаллар. Сэрии бүтэһиктээхтик түмүктэрин [[Версаллааҕы эйэ дуогабара]] олохтообута. 
* [[1918]] — Урут Иркутскай , онтон [[Германия]] Магдебург хаайыыларыгар сыппыт [[Юзеф Пилсудскай]] Польшаҕа Судаарыстыба быстах кэминээҕи баһылыгынан анаммыт. 
* [[1937]] — дьоппуоннар [[Шанхай|Шанхаай]]ы сэриилээн ылбыттар.
* [[1944]] — Грецияҕа саҥа [[Греция драхмата|драхма]] киирбит.
* [[1975]] — [[Ангола]] [[Португалия]]ттан тутулуга суох буолбут.
* [[1995]] — [[Спиридонов Иван Григорьевич|Иван Спиридонов]], [[Корякин Климент Кириллович|Климент Корякин]], [[Габышев Михаил Прокопьевич|Михаил Габышев]], [[Павлов Иван Михайлович|Иван Павлов]] [[Ойуунускай аатынан Судаарыстыбаннай бириэмийэ|Ойуунускай аатынан Судаарыстыба бириэмийэтин]] ылбыттар.

== Төрөөбүттэр ==
* [[1821]] — [[Достоевскай Федор Михайлович|Федор Достоевскай]] (1881 өлб.) — суруйааччы, нуучча литэрэтиирэтин кылаассыга.
* [[1893]] — [[Ойуунускай Платон Алексеевич|Былатыан Ойуунускай]] (1938 өлб.), чаҕылхай бэлиитик, уһулуччулаах учуонай, улуу суруйааччы.
* [[1953]] — [[Габышева Феодосия Васильевна|Феодосия Габышева]] — Ил Түмэн сис кэмитиэтин бэрэстээтэлэ, СӨ бырабыыталыстыбатын бэрэстээтэлин солбуйааччы (2010-2014), СӨ үөрэҕин миниистирэ (2003-2010, 2014-2016).
* [[1974]] — [[Леонардо ДиКаприо]] — киинэ артыыһа.

== Өлбүттэр ==
* [[1946]] — [[Бурденко Николай Нилович |Николай Бурденко]] (1876 төр.), хирург, сэбиэскэй нейрохирургияны төрүттээччи, ССРС Мэдиссиинэ билимнэрин акадьыамыйатын бастакы бэрэсидьиэнэ (1944—1946).
* [[2004]] — [[Ясир Арафат]] (1929 төр.), [[Палестинаны босхолуур тэрилтэ]] ситэриилээх кэмитиэтин бэрэстээтэлэ (1969—2004), [[Нобель эйэ бириэмийэтэ|Нобель Эйэ бириэмийэтин]] лауреата.
* [[2005]] — [[Питер Друкер]] (1909 төр.), АХШ экэнэмииһэ, мэнидьимиэн(менеджмент) аныгы түөрүйэтин аҕата.

{{ыйдар}}

[[Категория:Сэтинньи 11]]