Ришес Любовь Давыдовна
Тас көрүҥэ
Ришес Любовь Давыдовна (03.04.1904—1971) — тыл үөрэҕин билимнэрин кандидата, тунгусовед.
Оло5ун олуктара
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- 1904 сыллаахха муус устар 3 күнүгэр Санкт-Петербург куоракка төрөөбүт.
- 1919—1921 сс. — Петроград райсоветын балыыһатыгар нааймыга үлэлээбит.
- 1922—1927 сс. — Ленинградтааҕы государственнай университетка үөрэммит.
- 1927—1931 сс. — Охотскай муора кытыытынан уонна Бурят-Монголия национальнай оскуолаларыгар учууталлаабыт.
- 1929 с. — Ленинградтааҕы государственнай университеты бүтэрбит.
- 1931—1937 сс. — Хотугу норуот Институтыгар младшай научнай үлэһит.
- 1938—1940 сс. — хаһаайыстыба уонна оҥорон таһаарар тэрилтэлэргэ машинистканан, экономиһынан үлэлээбит.
- 1940—1941 сс. — Магадан уобалаһын оскуолаларыгар эбээн тылын учууталынан үлэлээбит.
- 1941—1943 сс. — Магадан «Советская Колыма» хаһыатыгар литературнай үлэһит.
- 1944—1947 сс. — ССРС билимин Академиятыгар тыл үөрэҕин Институтун аспирантуратыгар үөрэммит.
- 1947 с. — тыл үөрэҕин билимнэрин кандидатыгар «Арманский диалект эвенского языка» тиэмэҕэ диссертациятын ситиһиилээхтик көмүскээбит.
- 1948—1949 сс. — ССРС билимин Академиятын Дьокуускайдааҕы билим-чинчийэр базатыгар старшай научнай үлэһит.
- 1949—1954 сс. — издательстволары кытары дуогабардаһан үлэлээбит.
- 1954—1958 сс. — ССРС билимин Академиятын Дьокуускайдааҕы салаатын тыл, литература уонна искусство Институтыгар старшай научнай үлэһит.
- 1959 с. — «эбээн тылыгар» старшай научнай үлэһит аата иҥэриллибит.
- 1971 с. — (сорох төрүттэринэн 60-с сыллар бүтүүлэринэ) күн сириттэн барбыт.
Л. Д. Ришес — этнограф-тунгусовед, эбээн тылын үөрэппит биир биллиилээх учуонай. 1933—1958 сылларга Уһук Хоту сирдэринэн сылдьыбыт экспедицияларын, сыралаах үлэтин түмүктэринэн эбээн тылын лексикографиятыгар уонна диалектологиятыгар суруллубут научнай үлэлэр, нууччаттан эбээн тылыгар тылдьыт, үөрэх кинигэлэрэ буолаллар.
Сүрүн үлэлэрэ
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- «Русско-эвенский школьный словарь» (Л., 1950).
- «Русско-эвенский словарь» (Л., 1952; в соавт. с проф. В. И. Цинциус).
- «Учебник грамматики эвенского языка» (1954).
- «Букварь на эвенском языке» (1954)
- Ыстатыйалар
- «О происхождении названия реки Амур» (1951).
- «Основные особенности арманского диалекта эвенского языка» (1955).
- «Некоторые данные по западным диалектам эвенского языка» (1956).
Л. Д. Ришес туһунан Цинциус В. И., Лебедев В. Д. Крупный ученый, педагог // Соц. Якутия. — 1964. — 5 апр.