Бу сирэй Олунньу 27 куодун көр

'''Олунньу 27''' диэн [[Григориан халандаара|Григориан халандаарыгар]] сыл 58-с күнэ. Сыл бүтүө 307 күн ([[ордук хонуктаах сыл]]га 308 күн) баар.

== Бэлиэ күннэр ==
* {{Флагификация|Европа}} — [[Түмэт тэрилтэлэр аан дойдутааҕы күннэрэ]]
* [[Үрүҥ эһэ]] дойдулар ардыларынааҕы күнэ
* {{Флагификация|Россия}} — [[Туспа аналлаах сэбилэниилээх күүстэр күннэрэ]]
* {{Флагификация|Вьетнам}} — Быраас күнэ
* {{Флагификация|Доминиканская Республика}} — Тутулуга суох буолуу күнэ (Гаититтан, 1844 сыллаахха, бастаан тутулуга суох буолуу)
* {{Флагификация|Иран}} — [[Ислаамныы иитии күнэ (Ираан)|Ислаамныы иитии күнэ]]
* {{Флагификация|Ииндийэ}} (Махараштра) — Маратхи тылын күнэ
* {{Флагификация|ЮАР}} — Маджуба күнэ. 1881 сыллаахха бу күн Бастакы Англия-Буурдар сэриилэрин сүрүн кыргыһыыта буолбут
* {{Флагификация|СӨ}} — Олунньу тиһэх баскыһыанньата — Чөл турук күнэ (Национальный День Здоровья), СӨ бэрэсидьиэнин N 945 ыйааҕынан 2000 сыл тохсунньу 17 к. олохтоммута

== Түбэлтэлэр ==
* [[425]] — кэргэнин Элия Евдокия көҕүлээһининэн [[Феодосий II]] ыраахтааҕы Константинополь университетын олохтообут.
* [[907]] — Кидань басхана Өлүүй Амбагай (Тайцзи уонна Абаоцзи диэн ааттарынан эмиэ биллэр, 872–926 сс.) Хотугу [[Кытай]]га Ляо династиятын олохтоон импэрээтэр буолбут.
* [[1617]] — [[Швеция]] уонна [[Арассыыйа]] [[Столбовтааҕы сөбүлэҥ]]ҥэ илии баттаабыттар, Ингерманландия сэриитин түмүктээбиттэр, бу сөбүлэҥинэн Арассыыйа Балтикаҕа тахсыбат буолбута.
* [[1918]] — [[Дьокуускай]]га контрреволюционнай ''Уобаластааҕы Сэбиэти'' утарар почта-телеграф үлэһиттэрин забастовката саҕаламмыт, [[кулун тутар 20]] күнүгэр түмүктэммит. Забастовкаҕа типография, бэчээт үлэһиттэрэ, оспуоччуктар (извозчиктар), тимир уһаарааччылар уо.д.а. кыттыспыттар.
* [[1921]] — [[ЫБСЛКС|Хомсомуол]] Саха уобаластааҕы кэмитиэтин уоргана «[[Эдэр большевик (хаһыат)|Хотугу ыччат]]» хаһыат бастакы нүөмэрэ «Автономная Якутия» хаһыакка сыһыарыы быһыытынан тахсыбыт. Бу хаһыат аатын хаста да уларытан (“Хотугу ыччат”, “Эдэр бассабыык”, “Эдэр коммунист”, “Сахаада”) 1990 сыллаахха дылы тахсыбыта. 1993 сыллаахха “Эдэр коммунист” сэбиэдиссэйэ Иван Ушницкай “[[Эдэр саас]]” хаһыаты тэрийбитэ.
* [[1923]] — [[Чурапчы]]ттан [[Амма (улуус киинэ)|Амма]]ҕа айаннаан иһэр [[Ефим Курашов]] кыһыл этэрээтэ генерал [[Ракитин Василий Александрович|Ракитин]] уонна полковник Худояров үрүҥ этэрээтин 3 чаастаах кыргыһыы түмүгэр кыайбыт.
* [[1932]] — [[Англия]] учуонайа Джеймс Чедвик [[нейтрон]]у арыйбыт.
* [[1933]] — [[Берлин|Берлиҥҥэ]] Рейхстаг умайбыт. Бу кэмнэ [[Германия]]ҕа Рейхстагка быыбар айдаана буола турбут, онно нацистар [[коммунизм|коммунистары]] утары киирсибитэр. Баһаарга коммунист Маринус ван дер Люббе буруйдаммыт, ол кэнниттэн Хомуньуус баартыйата бобуллубут.
* [[1937]] — [[Саха АССР]] саҥа конституциятын бырайыага бигэргэммит.
* [[1940]] — Мартин Кеймен уонна Сэм Рубен [[углерод|углерод-14]] арыйбыттар.
* [[1942]] — [[Аан дойду иккис сэриитэ|Аан дойду иккис сэриитин]] кэмигэр Голландия Ост-Ииндийэтигэр ([[Индонезия]]) ''[[Ява байҕала|Ява байҕалын]] кыргыһыыта'' буолбут. [[Дьоппуон]] флота [[Нидерланды]], [[Британия]] уонна [[АХШ]] кыттыгастыы флоттарын үлтүрүппүт. Сарсыныгар дьоппуоннар Ява арыытыгар тиксибиттэр.
* [[2006]] — [[Саха сирин дьахталларын XII сийиэһэ]] саҕаламмыт. Өрөспүүбүлүкэҕэ 500-тэн тахса дьахтар тэрилтэтэ баар, 332 нэһилиэккэ женсовет баар диэн буолбут, 138 дьахтар түмсүүтэ (кулууба) баар эбит.
* [[2010]] — [[Чиили]] киин оройуоннарыгар 8,8 бааллаах сир хамсааһына буолбут, 500-тэн тахса киһи ҕлбүт, тыһыынчанан дьон эмсэҕэлээбиттэр. Бу сир хамсааһыныттан саҕаламмыт [[цунами]] сотору кэминэн Гавайи арыыларыгар тиийбитэ.
* [[2015]] — уруккута Арассыыйа бырабыыталыстыбатын бэрэстээтэлэ [[Борис Немцов|Борис Немцову]] Москубаҕа уулуссаҕа ытан өлөрбүттэр.

== Төрөөбүттэр ==
* [[1903]] — [[Семенов Григорий Трофимович|Григорий Семенов]] (16.06.1970 өлб.) — геолог, 1957-1969 сылларга Саха сиринээҕи Геология сулууспатын сүрүн геолога. [[Социалистыы Үлэ Дьоруойа]], Гражданскай сэрии кыттыылааҕа.
* [[1905]] — [[Петров Aлексей Максимович |Aлексей Петров]] — геоботаник учуонай, [[Саха АССР]] үтүөлээх агронома.
* [[1914]] — [[Дьуон Дьаҥылы|Гавриил Макаров - Дьуон Дьаҥылы]] (06.03.1956 өлб.) — бэйиэт уонна тылбаасчыт, [[Аҕа дойду Улуу сэриитэ|Аҕа дойду Улуу сэриитин]] кыттыылааҕа, ССРС суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ (1945).
* [[1936]] — [[Андросов Николай Егорович|Николай Андросов]] — 1990—2002 сылларга [[Анаабыр улууһа|Анаабыр улууһун]] баһылыга, [[Саха Өрөспүүбүлүкэтин ытык киһитэ]] (2001).
* [[1941]] — [[Оконешникова Анастасия Петровна|Анастасия Оконешникова]] — психология билимнин дуоктара, [[ХИФУ]] профессора. [[Саха Өрөспүүбүлүкэтин Төрүт Сокуона|Саха Өрөспүүбүлүкэтин Төрүт Сокуонун]] биир улахан көхтөөх суруйааччыта, [[Саха Өрөспүүбүлүкэтин ытык киһитэ]] (2006).
* [[1958]] — [[Романов Алексей Семенович|Алексей Романов]] — [[СӨ ускуустубатын үтүөлээх диэйэтэлэ]], Арассыыйа бочуоттаах кинематографииһа. Кини көҕүлээһининэн 1990 с. ТО «Северфильм», онтон 1992 с. онно олоҕуран «[[Сахафильм (хампаанньа)|Сахафильм]]» судаарыстыбаннай национальнай киинэ хампаанньата тэриллибиттэрэ.
* [[1962]] — [[Колодезников Сергей Константинович|Сергей Колодезников]] — этнограф учуонай, устуоруйа билимин хандьыдаата.

== Өлбүттэр ==
* [[1936]] — [[Павлов Иван Петрович|Иван Павлов]] (1849 төр.), нуучча физиолога, физиологияҕа уонна мэдиссиинэҕэ Нобель бириэмийэтин лауреата (1904).
* [[1943]] — [[Матросов Александр Матвеевич|Александр Матросов]] (1924 төр.), стрелковай полка рядовойа, Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа.
* [[2015]] — [[Немцов Борис Ефимович|Борис Немцов]] (1959 төр.), Арассыыйа бэлиитигэ уонна судаарыстыба диэйэтэлэ.

{{ыйдар}}

[[Категория:Олунньу 27]]