Иһинээҕитигэр көс

Кыттааччы:Tatarmusic

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Tatar Folk Songs----Татар халык җыры-----Tatar Xalyk Cyry

http://rozamusic.com/music/timeless-in-tatar/zenger-kulmek/
Зәңгәр күлмәк
(Голубое платье/Blue dress)
(Татар халык көе, Әхмәт Рәшитов сүзләре)
Зәңгәр күлмәгеңне киясең дә,
Зәңгәр күлгә көн дә киләсең.
Йөрәгеңдә нинди утлар яна? –
Уйларыңны килә беләсем.
Зәңгәр күлмәгеңне киясең дә
Яшел болыннардан үтәсең.
Болын чәчәкләрен җыя-җыя,
Кемне болай сагынып көтәсең?
Зәңгәр күлмәгеңнең зәңгәрлеге
Хәтерләтә аяз күкләрне.
Нинди иркә сүзләр ачар икән
Күңелеңнең серле бикләрен?!



Zäñgär külmäk
(Goluboye platʹye/Blue dress)
(Tatar xalık köye, Äxmät Räşïtov süzläre)
Zäñgär külmägeñne kïyaseñ dä,
Zäñgär külgä kön dä kïläseñ.
Yörägeñdä nïndï utlar yana? –
UYlarıñnı kïlä beläsem.
Zäñgär külmägeñne kïyaseñ dä
Yaşel bolınnardan ütäseñ.
Bolın çäçäklären cıya-cıya,
Kemne bolay sagınıp kötäseñ?
Zäñgär külmägeñneñ zäñgärlege
Xäterlätä ayaz küklärne.
Nïndï ïrkä süzlär açar ïkän
Küñeleñneñ serle bïklären?!



http://kitapxane.noka.ru/authors/xalqi/zaenggaer_kuelmaek

Zäñgär külmäk

Zäñgär külmägeñne kiäseñ dä

Zäñgär külgä kön dä kiläseñ.

Yörägeñdä nindi utlar yana?

Uylarıñnı kilä beläsem.

Zäñgär külmägeñne kiäseñ dä

Yäşel bolınnardan ütäseñ.

Bolın çäçäklären cía-cía,

Kemne şulay özelep kötäseñ?

Zäñgär külmägeñneñ zäñgärlege

Xäterlätä zäñgär küklärne.

Nindi irkä süzlär açar ikän

Küñeleñdäge serle biklärne?


ЗӘҢГӘР КҮЛМӘК

халык көе

Ә. Рәшиов сүзләре


Зәңгәр күлмәгеңне киясең дә

Зәңгәр күлгә көн дә киләсең.


Йөрәгеңдә нинди утлар яна?

Уйларыңны килә беләсем.

Зәңгәр күлмәгеңне киясең дә

Яшел болыннардан үтәсең.


Болын чәчәкләрен җыя-җыя,

Кемне шулай өзелеп көтәсең?

Зәңгәр күлмәгеңнең зәңгәрлеге

Хәтерләтә зәңгәр күкләрне.


Нинди иркә сүзләр ачар икән

Күңелеңдәге серле бикләрне?

http://rozamusic.com/music/timeless-in-tatar/su-buylap/
Су буйлап
(Вдоль реки/Along the river)
(Халык сүзләре, халык көе)
Идел бит ул, тирән бит ул,
Тирән бит ул, киң бит ул, шул,
Тирән бит ул, киң бит ул;
Караңгы төн, болотло көн
Без аерылган көн бит ул.
Идел бит ул - бик мул елга,
Ул бит диңгезгә китә, шул,
Ул бит диңгезгә китә;
Аккан сулар, искән җилләр
Йөрәгемне җилкетә.
Идел буйларына барсам,
Әйтер идем Иделгә, шул,
Әйтер идем Иделгә,
Минем кайгыларымны да
Алып кит, дип, диңгезгә.
Су буйлары моңлы иде,
Без аерылган чагында, шул,
Без аерылган чагында;
Тормыш дулкыннары безне
Кушыр әле тагын да.




Su buylap
(Vdolʹ rekï/Along the river)
(Xalık süzläre, xalık köye)
Ïdel bït ul, tïrän bït ul,
Tïrän bït ul, kïñ bït ul, şul,
Tïrän bït ul, kïñ bït ul;
Karañgı tön, bolotlo kön
Bez ayerılgan kön bït ul.
Ïdel bït ul - bïk mul elga,
Ul bït dïñgezgä kïtä, şul,
Ul bït dïñgezgä kïtä;
Akkan sular, ïskän cïllär
Yörägemne cïlketä.
Ïdel buylarına barsam,
ÄYter ïdem Ïdelgä, şul,
ÄYter ïdem Ïdelgä,
Mïnem kaygılarımnı da
Alıp kït, dïp, dïñgezgä.
Su buyları moñlı ïde,
Bez ayerılgan çagında, şul,
Bez ayerılgan çagında;
Tormış dulkınnarı bezne
Kuşır äle tagın da.



http://kitapxane.noka.ru/authors/xalqi/su_buylap

Su buylap

İdel bit ul, tirän bit ul,

Tirän bit ul, kiñ bit ul şul,

Tirän bit ul, kiñ bit ul.

Qarañğı tön, bolıtlı kön –

Bez ayırılğan kön bit ul.


İdel bit ul – bik mul yılğa,

Ul bit diñgezgä kitä şul,

Ul bit diñgezgä kitä.

Aqqan sular, iskän cillär

Yörägemne cilketä.

İdel buylarına barsam,

Äyter idem İdelgä şul,

Äyter idem İdelgä:

Minem qayğılarımnı da

Alıp kit, dip, diñgezgä.

Su buyları moñsu ide

Bez ayırılğan çağında şul,

Bez ayırılğan çağında.

Tormış dulqınnarı bezne

Quşar äle tağın da.


> İdel bit ul, tirän bit ul,

This is Idel, Idel is deep,

> Tirän bit ul, kiñ bit ul şul,

It is deep, yes, it is wide.

> Tirän bit ul, kiñ bit ul.

It is deep, it is wide.

> Qarañğı tön, bolıtlı kön –

A dark night, a cloudy day -

> Bez ayırılğan kön bit ul.

Yes, this is the day we have part (with each other)

> İdel bit ul – bik mul yılğa,

Yes, this is Idel - a very abundant river,

> Ul bit diñgezgä kitä şul,

It flows to the sea

> Ul bit diñgezgä kitä.

Yes, it flows to the sea.

> Aqqan sular, iskän cillär

The running water, the blowing winds

> Yörägemne cilketä.

Disturb my heart.

> İdel buylarına barsam,

If I'll go to bank of Idel

> Äyter idem İdelgä şul,

Then I'll say to Idel

> Äyter idem İdelgä:

Then I'll say to Idel

> Minem qayğılarımnı da

Please, take my sorrow

> Alıp kit, dip, diñgezgä.

Away to the sea.

> Su buyları moñsu ide

Bank of the river was sad

> Bez ayırılğan çağında şul,

at the day when we have part (with each other)

> Bez ayırılğan çağında.

at the day when we have part

> Tormış dulqınnarı bezne

But the waves of life

> Quşar äle tağın da.

Will unite us (in the future).


© Tatar xalqı


СУ БУЙЛАП

Татар халык җыры

Идел бит ул,

тирән бит ул,

Тирән бит ул,

киң бит ул шул,

Тирән бит ул,

киң бит ул.


Караңгы төн,

болытлы көн –

Без аерылган көн бит ул.


Идел бит ул – бик мул елга,

Ул бит диңгезгә китә шул,

Ул бит диңгезгә китә.

Аккан сулар, искән җилләр

Йөрәгемне җилкетә.


Идел буйларына барсам,

Әйтер идем Иделгә шул,

Әйтер идем Иделгә:

Минем кайгыларымны да

Алып кит, дип, диңгезгә.


Су буйлары моңсу иде

Без аерылган чагында шул,

Без аерылган чагында.

Тормыш дулкыннары безне

Кушар әле тагын да.


http://tatarca.boom.ru/JIRLAR2.htm

СУ БУЙЛАП

Халык җыры

Идел бит ул, тирән бит ул,

Тирән бит ул, киң бит ул, шул,

Тирән бит ул, киң бит ул.

Караңгы төн, болытлы көн –

Без аерылган көн бит ул.

Идел бит ул бик мул елга,

Ул бит диңгезгә китә, шул,

Ул бит диңгезгә китә.

Аккан сулар, искән җилләр

Йөрәгемне җилкетә.

Идел буйларына барсам,

әйтер идем Иделгә, шул,

әйтер идем Иделгә,

Минем кайгыларымны да

Илтеп сал дип, диңгезгә.


一条绿水

1.
一条绿水
缓缓流长。
缓缓带着我
一腔别离愁啊。
带着我一腔别离愁。
2.
无星之夜
大乌云天。
此一去何日再相聚。
风吹乌云
更添伤怀。
此一去何日再相聚。
3
心绪初平
船影渺茫
心绪初平
船影渺茫
河水渐宽入大洋
4
水流不住
风吹不停
辗转难平是心痛
水流不住
风吹不停
辗转难平是心痛
5
又对河水
心涌如潮
又对河水
心涌如潮
心中话儿要倾诉
6
河水河水
把心交给你
任随波涛入海洋
河水河水
把心交给你
任随波涛入海洋
7.
人生似水
人世如流
人生似水
人世如流
暂聚一刻如泛浪
8
随波一生
浪花一时
浪分何日又相逢
随波一生
浪花一时
浪分何日又相逢
随波一生
浪花一时
浪分何日又相逢

СИН КАЙДА ИДЕҢ

Р.Яхин көе

Н.Дәүли сүзләре


Син кайда идең,

Кайларда йөрдең,

Ничек мин сине Күрмәдем икән?


Син кайда идең,

Кайларда йөрдең,

Ничек мин сине,

Књрмәдем икән?

Син торган йортны,

Синең урамны

Ничек кенә мин

Белмәдем икән?


Дөньялар гиздем,

Зур юллар кичтем,

Чакырды мине

Синең књзләрең.

Синең исемеңне

Мин белми идем;

Сине сагындым,

Сине эзләдем.


Тик сиңа гына

җырлармын диеп,

Мин йөрәгемдә

Бер җыр йөреттем.

Бер көнне әле

Очрарсың диеп,

Иртә дә кичен

Мин сине көттем.


Бњген син минем

Каршыма килдең,

“Мин дә бит сине

Эзләдем, — дидең. —

Мин дә бит сине

Сагындым”, — дидең.

Кайларда йөрдең,

Син кайда идең?

ҖИДЕГӘН ЧИШМӘ

С. Садыйкова көе

Г. Бәширов сүзләре


Җидегән чишмәләрдә җиде улак,

Челтер-челтер ага көмеш су.


Көмеш сулар ага,

кошлар сайрый,

Шул чакларда бигрәк ямансу.


Җидегән чишмәләргә йөзек салдым,

Җидегән йолдыз күреп калсын,

дип.


Җанкай-җанаш алсын да куансын,

Вәгъдәләрем булып калсын,

дип.


Җидегән чишмәләргә чиләк куйдым,

Пар чиләгем тизрәк тулсынга.


Без сөябез,

җаный,

яр булсынга,

Без йөрмибез вакыт узсынга.


Җидегән чишмәләрнең талы бөгелә,

Акрын искән җәйге җилләргә,

Сез каласыз инде,

без китәбез,

Без китәбез ерак илләргә.

СИНЕҢ ӨЧЕН

Г. Ильясов көе

Җ.Дәрзаман сүзләре

Синең өчен һәрчак аяз,

Алларыңа җырлап килимме?

Синең өчен булыр инде диеп

Төрле-төрле гөлләр үстерәм.

Синең нурлы, якты көннәреңдә

Үз бакчамнан чәчәкләр бирәм.

Кемнәр генә куйган икән сиңа

Үзең кебек матур исемеңне?

Гөлләр шулай аңлаталар микән

Сиңа булган якты хисемне.

Сине яратуымны белдереп

Роза чәчәкләрен биримме?

Йөрәгемне чынлап аңласын дип,

Алларыңа җырлап килимме?

КИТМӘ САНДУГАЧ

Ф. Яхин көе

Г. Зәйнәшева сүзләре


Сандугач, сандугач,

Китмә, китмә, сандугач!..


Канатларың талдырып,

Туган җирне калдырып.


Бездә туып үстең син,

Чык суларын эчтең син.


Кушымта:

Сандугач, сандугач!..


Син китәсең,

мин калам,

Дусларыма җырлар өчен,

Җырыңны отып алам.


Сандугач, сандугач,

Китмә, китмә, сандугач!..


Курыкма син кышлардан,

Кал син башка кошлардан,


Саклармын салкын җилдән,

Китмә син туган илдән.

Кушымта.



ТАҢ АТКАНДА

Халык көе

С.Хәким сүзләре


Уяна иркен болыннар,

Ачыла гөл керфекләре.


Тибрәнеп яфрак өстендә

Уйный чык бөртекләре.


Уяна кошлар тирәктә,

Җәйге җил куя исеп.


Кузгла җырлар йөрәктә,

Шунда син искә төшеп.


Уяна таңы илемнең,

Кырларга сибелә нуры.


Тиң булып безенең елларга,

Балкысын гомер юлы.

http://kitapxane.noka.ru/authors/xalqi/kuebaelaegem

Kübälägem

Kübäläk göllärgä qunsa,

Göllär tibrälä mikän?

Ul da mine sağınğanda,

Kübälägem, tügärägem,

Asıl qoşım, sanduğaçım,

Cırlap cibärä mikän?

Kübäläkkäy gölgä qunğan

Göldä bulğaç oyası;

Minem küñelem siña tarta,

Kübälägem, tügärägem,

Asıl qoşım, sanduğaçım,

Şin bit küñelem qoyaşı.

Taw astında, tal astında

Salqın çiçmä tügäräk;

Oçıp barıp qaytır idem,

Kübälägem, tügärägem,

Asıl qoşım, sanduğaçım,

Ägär bulsam kübäläk.


КҮБӘЛӘГЕМ

Татар халык җыры



Күбәләк гөлләргә кунса

Гөлләр тибрәлә микән,

Ул да мине сагынганда,

Күбәләгем, түгәрәгем,

Асыл кошым, сандугачым,

Җырлап җибәрә микән.


Тал астында, тау астында

Салкын чишмә түгәрәк

Очып барып кайтыр идем

Күбәләгем, түгәрәгем,

Асыл кошым, сандугачым,

Әгәр булсам күбәләк.


Күбәләк гөлләргә кунган

Гөлдә булгач оясы

Минем күңлем сиңа тарта

Күбәләгем түгәрәгем

Асыл кошым сандугачым,

Син бит күңлем кояшы.

КЕРИМ ӘЛЕ УРМАННАРГА

Р. Яхин көе

Г. Мөхәммәтшин сүзләре


Керим әле урмннарга,

Каеннар арасына.


Сөйлим әле серләремне

Сандугач баласына,

Сандугач баласына,

баласына.


Керим әле урманнарга,

Урманнар арасына.


Сагышларым адаштырыйм

Каеннар арасында,

Каеннар арасында,

арасында.


Керим әле урмннарга,

Урманның карасына.


Бәлки дәва табалырмын

Йөрәгем ярасына,

Йөрәгем ярасына,

ярасына.



КЕРИМ ӘЛЕ УРМАННАРГА (ВОЙДУ Я В ЛЕС)

1.

Керим әле урмннарга,

Каеннар арасына.

Сөйлим әле серләремне

Сандугач баласына,

Сандугач баласына, баласына.

2.

Керим әле урманнарга,

Урманнар арасына.

Сагышларым адаштырыйм

Каеннар арасында,

Каеннар арасында, арасында.

3.


Керим әле урмннарга,

Урманның карасына.

Бәлки дәва табалырмын

Йөрәгем ярасына,

Йөрәгем ярасына, ярасына.


http://kitapxane.noka.ru/authors/xalqi/al_zaeynaebem

Al Zäynäbem

Baqçadağı gölläremneñ

Tamırları ber genä şul, Zäynäbem.

Quşımta:

Al Zäynäbem, göl Zäynäbem,

Räxät ütsen cäyläreñ.

Qayçan da ber küreşerbez,

Belmim könnären genä şul, Zäynäbem.

Quşımta.

Hawadağı yoldızlarnı

Nigäder sanamadım şul, Zäynäbem.

Quşımta.

Küz tiär dip yözläreñä

Tuyğançı qaramadım şul, Zäynäbem.

Quşımta.

Zäynäb – qız iseme


АЛ ЗӘЙНӘБЕМ

Татар халык җыры



Бакчаларның гөлләремнең

Тамырлары бер генә шул,

Зәйнәбем.


Кушымта:

Ал Зәйнәбем,

гөл Зәйнәбем Рәхәт үтсен җәйләрең.


Кайчанда бер күрешербез Белмим көннәрен генә шул,

Зәйнәбем.


Кушымта.


Һавадагы йолдызларны Нигәдер санамадым шул,

Зәйнәбем.


Кушымта.


Күзләр тияр дип,

йөзәреңә Туйганчы карамадым шул,

Зәйнәбем.

http://kitapxane.noka.ru/authors/xalqi/nuriae

Nuriä

Başımdağı eşläpämne

Elep quydım kirtägä.

Kiçä dä kiç kilmi qaldıñ, Nuriä,

Kilmi qalma irtägä.

Su buyına töşkän idem,

Su öste kübek kenä.

Sin bit minem yaqın dustım, Nuriä,

Küz nurım kebek kenä.

Bögelä qayın, bögelä qayın,

Matur bögelmäsä dä.

Sineñ öçen özelä bäğrem, Nuriä,

Siña sizelmäsä dä.


НУРИЯ

Татар халык җыры


Башымдагы эшләпәмне

Элеп куйдым киртәгә.

Кичә дә кич килми калдың,

Нурия,

Килми калма иртәгә.


Су буена төшкән идем,

Су өсте күбек кенә.


Син бит минем якын дустым,

Нурия,

Күз нурым кебек кенә.


Бөгелә каен,

бөгелә каен,

Матур бөгелмәсә дә.


Синең өчен өзелә бәгърем,

Нурия,

Сиңа сизелмәсә дә.

http://rozamusic.com/music/timeless-in-tatar/sin-sazinni-uynadin/
Син сазыңны уйнадың
(Ты играл на сазе/You played on saz)
(Татар халык көе, Нәкый Исәнбәт сүзләре)
Моңланып ай нурларында,
Син сазыңны уйнадың;
Нинди кыллар чиртте, бәгырем,
Ул матур яшь кулларың?
Бакчаның бер почмагында
Мин утырдым, тыңладым;
Тыңладым да мин ирексез
Яшьлегемне уйладым.
Уйладым мин яшьлегемне,
Син сазыңны уйнадың.
Кайгылы күңелем тавында
Яңгырды кылларың.
Яңгырады ул моңлы кыллар...
Син сазыңны уйнадың.
Чыңлаган шул кылларыңдай,
Бер-бер үтте елларым:
Үтте айлар, үтте еллар,
Түзмәдем мин, егъладым
Үтте айлар, үтте еллар,
Син сазыңны уйнадың.




Sïn sazıñnı uynadıñ
(Tı ïgral na saze/You played on saz)
(Tatar xalık köye, Näkıy Ïsänbät süzläre)
Moñlanıp ay nurlarında,
Sïn sazıñnı uynadıñ;
Nïndï kıllar çïrtte, bägırem,
Ul matur yaşʹ kullarıñ?
Bakçanıñ ber poçmagında
Mïn utırdım, tıñladım;
Tıñladım da mïn ïreksez
Yaşʹlegemne uyladım.
UYladım mïn yaşʹlegemne,
Sïn sazıñnı uynadıñ.
Kaygılı küñelem tavında
Yañgırdı kıllarıñ.
Yañgıradı ul moñlı kıllar...
Sïn sazıñnı uynadıñ.
Çıñlagan şul kıllarıñday,
Ber-ber ütte ellarım:
Ütte aylar, ütte ellar,
Tüzmädem mïn, eg'ladım
Ütte aylar, ütte ellar,
Sïn sazıñnı uynadıñ.


СИН САЗЫҢНЫ УЙНАДЫҢ

Татар халык көе

Н. Исәнбәт сүзләре



Моңланып ай нурларында,

Син сазыңны уйнадың;

Нинди кыллар чиртте,

бәгърем,

Ул матур,

яшь кулларың?

Бакчаның бер почмагында Мин утырдым,

тыңладым,

Тыңладым да мин ирексез Яшьлегемне уйладым.


Уйладым мин яшьлегемне,

Син сазыңны уйнадың.


Кайгылы күңелем тавында Яңгырады кылларың;

Яңрады ул моңлы кыллар...

Син сазыңны уйнадың.


Чыңлаган шул кылларыңдай,

Бер-бер үтте елларым;

Үтте айлар,

үтте еллар,

Түзмәдем мин,

егъладым.


Үтте айлар,

үтте еллар,

Син сазыңны уйнадың.

Үткән ул даулы гомерләр,

Кан-көрәштә яңгырап.


Саклаганмын тик күңелдә

Шул көрәшнең моңнарын.


Аһ,

терелттең син күңелнең Бар күмелгән кылларын!

Яңрап үткән ул гомернең Мин авазын тыңладым.


Яңгырап үтте гомерләр,

Син сазыңны уйнадың.

http://kitapxane.noka.ru/authors/xalqi/archa

Arça

Arça yaqlarına qarím,

Dustım Arça yağında la,

Dustım Arça yağında.

Arça yağı bigräk yämle,

Qoş sayrağan çağında.

Arçalarğa barsañ, bäğerem,

Al göllärne özärseñ lä,

Al göllärne özärseñ.

Üzägemne bik özäseñ,

Üzeñ niçek tüzäseñ?

Kitäm, bäğerem, kitäm, bäğerem,

Qalasıñ Arçalarda la,

Qalasıñ Arçalarda.

Onıtırlıq yarım tügel,

Utlarğa salsalar da.

Arça – şähär iseme



АРЧА

Татар халык җыры



Арча якларына карыйм,

Дустым Арча ягында;

Арча ягы бигрәк матур Кош сайраган чагында.


Арчаларга барсаң бәгырем,

Ал гөлләрне өзәрсең:

Үзәгемне бик өзәсең,

Үзең ничек түзәсең?


Китәм,

бәгырем,

китәм,

бәгырем,

Каласың Арчаларда;

Онытылырлык яр түгел,

Утларга салсалар да.


Арчаларга баруларым Гөл-сирень өчен генә;

Януларым,

көюләрем Гел синең өчен генә.

Ramay

Töngä qarşı beräw moñlı itep, Ramay,

Ayırılışu köyen cırladı.

Tınğa qaldı urman buyları da, Ramay,

Çişmälär dä aqmí tıñladı.

Kitäm inde, irkäm, min yıraqqa, Ramay,

Söygän yarım, sinnän ayırılıp.

Mine sağınğanda ber qararsıñ, Ramay,

Kitkän yullarıma qayırılıp.

Ramay – yeget iseme


РАМАЙ

Татар халык җыры


Төнгә каршы берәү моңлы итеп,

Рамай,

Аерылышу көен җырлады.


Тынга калды урман буйлары да,

Рамай,

Чишмәләр дә акмый тыңлады.


Китәм инде,

иркәм,

мин еракка,

Рамай,

Сөйгән ярым,

синнән аерылып.


Мине сагынганда бер карарсың,

Рамай,

Киткән юлларыма каерылып.

МИЛӘШКӘЕМ

Авторлары билгесез


Өй каршындагы миләшем,

Минем якын сердәшем.


Чуалса фикер,

хисләрем Аның белән серләшәм.


Кушымта:

Миләшкәем,

хәлең ничек,

Бармы әллә зарларың.


Сөйлә миңа,

яшермичә Иң кадерле уйларың,

миләшкәем.


Иңнәреңә сөяләм дә,

Күзләреңә текәләм.


Юксынуга сер бирмичә,

Көтәсеңне мин беләм.


Аңлый мине миләшкәем

Авыр кичерешләрем.


Көзге кырау балландырды Аның да җимешләрен.

БЕР ГЕНӘ МИНУТКА

Ф. Мортазин көе

Д. Камалетдинова сүзләре


Бер генә минутка барсын да оныт та Кил әле,

кил әле яныма Ягымлы карашың,

кояштай карасын,

Сагыштан әрнегән җаныма.


Тик сине эзлим мин,

тик сине юксынам,

Бөтенләй югалтсам,

нишләрмен?!


Кайларда йөрмәдем,

сиңа тиң күрмәдем Гел сиңа талпынды хисләрем.


Син тере шатлыгым тормышым маягы,

Йолдыз син күңелем күгендә.


Бик соңлап кайтсаң да,

кайчан да,

кайчан да,

Урының йөрәгем түрендә.

Lyric for Bishek Koye (Bishek Cyry)

[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

БИШЕК ҖЫРЫ

Татар халык җыры


Әлли-бәлли итәр бу,

Мәдрәсәгә китәр бу:

Тырышып сабак укыгач,

Галим булып китәр бу.


Йокла улым йом күзең,

Йом,

йом күзең,

йолдызым.


Кичтән йокың кала да,

Елап үтә көнедезең

Әлли-бәлли,

әлли-бәлли,

Әлли-бәлли-бәү.

ҺАМАН ИСТӘ

Р. Еникиев көе

Л. Әйтуганов сүзләре


Йомшак кына җемелдиләр

Йолдызлар җәйге кичтә…

Lyric for Kara Karlygach Mika'n

[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

http://kitapxane.noka.ru/authors/xalqi/qara_qarlighach_mikaen

Qara qarlığaç mikän

Sanduğaçım, äyt üzemä,

Qaysı talğa qunasıñ?

Küzem yomsam, küz aldımda

Torğan kebek bulasıñ.

Quşımta:

Qara qarlığaç mikän,

Sarı sanduğaç mikän

Anı üstergän änkäse?

Sanduğaçlar basıp sayrap

Sındırğan gölläremne;

Sınğan göllärgä oxşatam

Ayırılğan könnäremne.

Quşımta.

Sanduğaçlar iäläşkän

Su eçärgä miläştän.

Qayğılarım betär ide,

Sine kürep söyläşsäm.

Quşımta.

© Tatar xalqı


КАРА КАРЛЫГАЧ МИКӘН?

Татар халык җыры


Сандугачым,

әйт үземә,

Кайсы талга кунасың?


Күзем йомсам,

күз алдымда

Торган кебек буласың.


Кушымта:

Кара карлыгач микән,

Сары сандугач микән

Аны үстергән әнкәсе?


Сандугачлар басып сайрап

Сындырган гөлләремне;

Сынган гөлләргә охшатам

Аерылган көннәремне.

Кушымта.


Сандугачлар ияләшкән

Су эчәргә миләштән.


Кайгыларым бетәр иде,

Сине күреп сөйләшсәм.

Кушымта.

http://kitapxane.noka.ru/authors/xalqi/sarman

Sarman

Sanduğaçlar qunıp qayda sayrí?

Sarman buylarında tiräktä, şul,

Sarman buylarında tiräktä.

Siña bulğan yäşlek mäxäbbätem

Ürelep çäçäk ata yöräktä.

Sarman buylarınnan ütkän çaqta,

Tıñlarsıñmı, cırlar cırlarmın, şul,

Tıñlarsıñmı, cırlar cırlarmın.

Küzläreñne tutırıp qararsıñmı,

Zäñgär tawdan yawlıq bolğarmın.

Sarman buylarında yäşel alan,

Peçännäre citär ber zaman, şul,

Peçännäre citär ber zaman.

Bergä yäşäwläre bik küñelle,

Ämma ayırılışu bik yaman.

Sarman – yılğa iseme


САРМАН

Татар халык җыры


Сандугачлар кунып кайда сайрый?

Сарман буйларында тирәктә, шул,

Сарман буйларында тирәктә.


Сиңа булган яшьлек мәхәббәтем

Үрелеп чәчәк ата йөрәктә.


Сарман буйларыннан үткән чакта,

Тыңларсыңмы,

җырлар җырлармын, шул,

Тыңларсыңмы,

җырлар җырлармын.


Күзләреңне тутырып карарсыңмы,

Зәңгәр таудан яулык болгармын.


Сарман буйларында яшел алан,

Печәннәре җитәр бер заман, шул,


Печәннәре җитәр бер заман.


Бергә яшәүләре бик күңелле,

Әмма аерылышу бик яман.

http://kitapxane.noka.ru/authors/xalqi/minzaelae

Minzälä

Barasızmı Minzälägä?

Min baram Minzälägä, şul.

Minzäläne kürer öçen

Yörägem özgälänä.

Minzälädä bulğanım yuq.

Yulları taqır dilär, şul.

Taqır yuldan yörep üskän

Qızları matur dilär.

Minem irkäm Minzälädä

Tuıp üskän ber matur, şul.

Minzälägä baralmasam,

Mine kemnär yuatır?

Minzälä - şähär iseme


МИНЗӘЛӘ

Татар халык көе

Ә. Ерикәй сүзләре

Барасызмы Минзәләгә,

Мин барам Минзәләгә;

Минзәләне күрер өчен

Үзәгем өзгәләнә.


Минзәләгә барганым юк,

Юллары такыр диләр;

Такыр юлда йөреп үскән

Кызлары матур диләр.


Минем иркәм Минзәләдә

Туып-үскән бер матур;

Минзәләгә бармасам,

Аны кемнәр юатыр?..


Минем иркәм Минзәләнең

Арамнарым балкыта;

Үзенең уңганлыгы белән

Тирә-якка дан тота.

ЭЗЛӘДЕМ БӘГЫРЕМ СИНЕ

С. Хәбибуллин көе

Ә. Ерикәй сүзләре



Кәккүк кычкыра сирәк кенә,

Сагынуын сөйләп кенә.

Килсәң иде,

иркәм,

яныма,

Көлемсерәп кенә.


Кушымта:

Эзләдем,

бәгърем,

сине,

Еллар буе тилмереп!


Туймас,

ахры,

мәңге туймас

Күзләрем сине күреп!


Зәңгәр елгалар чылтырап ага,

Нур сибә кояш көлеп.


Алмагачлар ак шәл ябынган,

Иркәм,

синең кебек.


Кушымта.


Минем юлыма якты нурлар

Алып кил күбрәк итеп.


Алсу гөлләр өзеп бирермен,

Сиңа бүләк итеп!

Кушымта.

http://kitapxane.at.tt/authors/xalqi/qara_urman

Qara urman

Qara la ğına urman, qarañğı tön,

Yaxşı atlar kiräk ütärgä.

Qarurmannı çıqqan çaqta

Kisep aldım quş qayın,

Ay, ayırılmayıq, dusqayım.

Zamanalar awır, yıllar yabıq,

Dus-iş kiräk dönya kötärgä.

Qarurmannı çıqqan çaqta

Kisep aldım quş usaq,

Ay, ayırılmayıq, dus bulsaq.

Qara la ğına yılan, ay tuz başlı

Yörider lä qamış buyınça.

Qara urmanğa kergän çaqta

Käkkük qıçqırğan çaqta,

Ay, bik yamansu şul çaqta.

Yalğız da ğına başım, yuq yuldaşım,

Yörimen lä yazmış buyınça.

Qara urmanğa kergän çaqta

Käkkük qıçqırğan çaqta,

Ay, bik yamansu şul çaqta.


© Tatar xalqı


КАРА УРМАН

Халык җыры

Кара ла гына урман, караңгы төн,

Яхшы атлар кирәк њтәргә.

Карурманны чыккан чакта

Кисеп алдым куш каен,

Ай, аерылмаек, дускаем.

Заманалар авыр, еллар ябык,

Дус-иш кирәк дөнья көтәргә.

Карурманны чыккан чакта

Кисеп алдым куш усак,

Ай, аерылмаек, дус булсак.

Кара ла гына елан, ай туз башлы

Йөридер лә камыш буенча.

Кара урманга кергән чакта

Кәккњк кычкырган чакта,

Ай, бик ямансу шул чакта.

Ялгыз да гына башым, юк юлдашым,

Йөримен лә язмыш буенча.

Кара урманга кергән чакта

Кәккњк кычкырган чакта,

Ай, бик ямансу шул чакта.


http://akidil.net/tatar/lyrics/karaorm.htm

"KARA URMAN" (Halik suz, Halik koyi)

Kara da ginay urman, karanggi ton,

Yahshi atlar kirek le uterge;

Kara urmanni chikkan chakta,

Kisip aldim kush kayin.

Ey, ayrilmayik, duskayim.


Zamanalar avir, yillar yabik,

Dus-ish kirek omer iterge.

Kara urmanga kirgen chakta,

Kisip aldim par kayin.

Ey, ayrelmayek, duskayim.

Kara da gina yilan ay tuz bashli

Yoridir le kamish buyincha;

Kara urmanga kirgen chakta,

Kisip aldim par usak,

Ey, ayrilmayik, dus bulsak.

Yalgiz bashim, yuk yuldashim,

Yorimin le yazmish buyincha.

Kara urmanga kirgen chakta,

Kisip aldim par kayin,

Ey, ayrilmayik, duskayim.

(Thanks to Rushan Apakay!)

ҖИДЕГӘН ЧИШМӘ

Г.Бәширов сњзләре, С.Садыйкова көе

Җидегән чишмәләрдә җиде улак, җиде улак,

Челтер-челтер ага көмеш су.

Көмеш сулар ага, кошлар сайрый,

Шул чакларда бигрәк, шул чакларда бигрәк ямансу.

Җидегән чишмәләргә йөзек салдым, йөзек салдым,

Җидегән йолдыз књреп калсын дип,

Җанкай-җанаш алсын да куансын,

Вәгъдәләрем булып, вәгъдәләрең булып калсын дип.

Җидегән чишмәләрнең талы бөгелә, талы бөгелә,

Әкрен искән җәйге җилләргә,

Сез каласыз инде, без китәбез,

Без китәбез ерак, без китәбез ерак илләргә.

СОҢЛАМА, КИЛ ИНДЕ

Р. Янбулатова сњзләре, Б. Гайсин көе

Ак чәчәк аткач балан,

Књмелгәч гөлгә ялан,

Яшь йөрәк еш тибә,

Искән җилләр миңа

“Сөйгәнең килә” дисә.

Кушымта:

Кил, кил, кил,

Кил иркәм, мин көтәм.

Соңлама, кил инде,

Елмаеп көл инде,

Сагындым, бәгърем сине.


Алып кил миңа тагын

Сандугач тавышларын.

Мәхәббәтнең сафын,

Энҗеләргә хасын

Алып кил миңа тагын.

Кушымта.

Correct spellings are:

Cyrillic

Буш чокырдан аккан ак чишмәнен
Чыккан жиркәендә куш усак
Тубыкланып, амин тоткан кебек,
Салкын суын эчтем куш учлап.
Кешеләрне ак күнелле иткән ак чишмә.
Үзе жырлый, үзе серле ак чишмә.
Кешеләрне ак күнелле иткән ак чишмә.
Гомергә серле булып кал, ак чишмә.
Буш чокырдан чыккан ак чишмәнен
Шифасыннан тәндә көч арта
Чит жирләргә китсәм, туган жиргә
Суы тарта икән, су тарта.
Кешеләрне ак күнелле иткән ак чишмә.
Үзе жырлый, үзе серле ак чишмә.
Кешеләрне ак күнелле иткән ак чишмә.
Гомергә серле булып кал, ак чишмә.

Latin

Buş çoqırdan aqqan aq çişmänen
Çıqqan cirkäyendä quş usaq
Tubıqlanıp, amin totqan kebek,
Salqın suın eçtem quş uçlap.
Keşelärne aq küñelle itkän aq çişmä.
Üze cırlı, üze serle aq çişmä.
Keşelärne aq küñelle itkän aq çişmä.
Ğömergä serle bulıp qal aq çişmä.
Buş çoqırdan çıqqan aq çişmänen
Şifasınnan tändä köç arta
Çit cirlärgä kitsäm, tuğan cirgä
Suı tarta ikän, suı tarta.

Вариант песни "АК ЧИШМЭ", который поёт певица Алсу.

Уршокордан аккан ак чишменен

Шыккан ердеренде куш усак.

Тубыкланып, амин тоткан куек,

Салкын сыуин эшем куш ушлап.

Кешелэрде ак куннеле иткэн ак чишме

..... ак чишме

Кешелэрде ак куннеле иткэн ак чишме

Амер гер сер ... ак чишме

Уршокордан шиккан ак чишменен

Шифасынан тэндэ кош арта.

Шит эрдерге китсэм, тыуган ергэ

Сыу тарта ла икэн, сыу тарта.

Кешелэрде ак куннеле иткэн ак чишме

..... ак чишме

Кешелэрде ак куннеле иткэн ак чишме

Амер гер сер ... ак чишме


AQ ÇÏŞMÉ

Alsu.

Urşokordan aqqan aq çïşmenen

Şıqqan erderende quş usaq.

Tubıqlanıp, amïn totqan quyek,

Salqın sıwïn éşem quş uşlap.

Keşelérde aq kunnele ïtkén aq çïşme

Amer ger ser ... aq çïşme

Urşokordan şïqqan aq çïşmenen

Şïfasınan téndé qoş arta.

Şït érderge qïtsém, tıwgan ergé

Sıw tarta la ïkén, sıw tarta.


اق چيشمە

ۇرشوكوردان اككان اق چيشمەنەن

شىققان ەردەرەندە كۇش ۇساك.

تۇبىقلانىپ, امين تٶتقان كٶەك,

سالقىن سىۋين ەشەم كۇش ۇشلاپ.


كەشەلەردە اق كۇننەلە يتكەن اق چيشمە

ٷزيشەلە..... اق چيشمە

كەشەلەردە اق كۇننەلە يتكەن اق چيشمە

امەر گەر سەر ... لەبىنىپقا... اق چيشمە


ۇرشوكوردان شيككان اق چيشمەنەن

شيفا(سىنان) تەندە ... بٸتٸ... قوش ارتا.

شيت yەلەرگە كيتسەم, تىۋگان ەرگە

سىۋ تارتا لا يكەن, سىۋ تارتا.

كەشەلەردە اق كۇننەلە يتكەن اق چيشمە

ٷزيشەلە..... اق چيشمە

كەشەلەردە اق كۇننەلە يتكەن اق چيشمە

امەر گەر سەر ... لەبىنىپقا... اق چيشمە



АҚ ЧИШМЭ

Ұршокордан аккан ақ чишменен

Шыққан ердеренде кұш ұсак.

Тұбықланып, амин төтқан көек,

Салқын сыуин эшем кұш ұшлап.


Кешелэрде ақ кұннеле иткэн ақ чишме

Үзишэле..... ақ чишме

Кешелэрде ақ кұннеле иткэн ақ чишме

Амер гер сер ... лебыныпқа... ақ чишме


Ұршокордан шиккан ақ чишменен

Шифа(сынан) тэндэ ... біті... қош арта.

Шит елерге китсэм, тыуган ергэ

Сыу тарта ла икэн, сыу тарта.

Кешелэрде ақ кұннеле иткэн ақ чишме

Үзишэле..... ақ чишме

Кешелэрде ақ кұннеле иткэн ақ чишме

Амер гер сер ... лебыныпқа... ақ чишме



AQ ÇÏŞMÉ

Urşokordan akkan aq çïşmenen

Şıqqan yerderende kuş usak.

Tubıqlanıp, amïn tötqan köek,

Salqın sıwïn éşem kuş uşlap.


Keşelérde aq kunnele ïtkén aq çïşme

Üzïşéle..... aq çïşme

Keşelérde aq kunnele ïtkén aq çïşme

Amer ger ser ... lebınıpqa... aq çïşme


Urşokordan şïkkan aq çïşmenen

Şïfa(sınan) téndé ... biti... qoş arta.

Şït yélerge kïtsém, tıwgan yergé

Sıw tarta la ïkén, sıw tarta.

Keşelérde aq kunnele ïtkén aq çïşme

Üzïşéle..... aq çïşme

Keşelérde aq kunnele ïtkén aq çïşme

Amer ger ser ... lebınıpqa... aq çïşme

CANIYIM BӘĞEREM

Tatar xalıq cırı


İşek aldında yөrimen,

Qarlar yawsa, kөrimen şul,

Qarlar yawsa, kөrimen.

Sinnәn başqa yәm tabalmıy,

Canıyım, bәğrem,

Yamansulap yөrimen.

İrtә buran, kiç tә buran,

Mamıq şәleņne uran şul,

Mamıq şәleņne uran.

Kigәn kiemeņ kűrsәm dә,

Canıyım, bәğrem,

Űzeņ kűrgәndәy bulam.

Timer çana qarlar yara,

Bu yөrәgem nik yana şul,

Bu yөrәgem nik yana?

Bu yөrәgem belep yana,

Canıyım, bәğrem,

Sөygәnem yatqa qala.



Caníım, bäğerem

İrtä buran, kiç tä buran,

Mamıq şäleñne uran şul,

Mamıq şäleñne uran.

Kigän kiemeñ kürsäm dä,

Caníım, bäğerem,

Üzeñ kürgändäy bulam.

İşek aldında yörimen,

Qaralar yawsa körimen şul,

Qaralar yawsa körimen.


Sinnän başqa yäm tabalmí,

Caníım, bäğerem,

Yamansilap yörimen.

Timer çana qarnı yara,

Bu yörägem nik yana şul,

Bu yörägem nik yana?

Bu yörägem belep yana,

Caníım, bäğerem,

Söygänem yatqa qala.



Caníım, bäğrem


İşek aldında yörimen,

Qarlar yawsa, körimen şul,

Qarlar yawsa, körimen.


Sinnän başqa yäm tabalmí,

Caníım, bäğrem,

Yamansulap yörimen.


İrtä buran, kiç tä buran,

Mamıq şäleñne uran şul,

Mamıq şäleñne uran.


Kigän kiemeñ kürsäm dä,

Caníım, bäğrem,

Üzeñ kürgändäy bulam.


Timer çana qarlar yara,

Bu yörägem nik yana şul,

Bu yörägem nik yana?

Bu yörägem belep yana,

Caníım, bäğrem,

Söygänem yatqa qala.

Saban tuyı

Saban tuyı - xezmät tuyı,

Şatlıq häm bäxet tuyı şul.


Uynap biep, cırlap kölep,

bäyräm itik kön buyı. (x2)

Şaw-gör kilä kiñ bolınnar

qırlar häm su buyları

Qotlı bulsın matur cäylär,

yämle saban tuyları. (x2)


Bäyräm itik şatlanışıp,

tuğannar, bergä-bergä, şul

Bezneñ bergä buluıbız

kitsen böten ğömergä. (x2)


Saban tuyı - xezmät tuyı,

Şatlıq häm bäxet tuyı şul.


Uynap biep, cırlap kölep,

bäyräm itik kön buyı. (x2)



SABAN TUYI CIRI

Tatar xalıq kөye

M.Sadri sűzlәre

Saban tuyı – xezmәt tuyı,

Şatlıq hәm bәxet tuyı, şul;

Uynap, kөlep, cırlap, biep

Bәyrәm itik kөn buyı.

Şaw-gөr kilә kiņ bolınnar,

Qırlar hәm su buyları, şul;

Qotlı bulsın, millәttәşlәr,

Yәmle saban tuyları!

Bәyrәm itik şatlanışıp,

Tuğannar, bergә-bergә, şul;

Bezneņ bergә buluıbız

Kitsen bөten ğөmergә.


SABAN TUYI

L.Batır-Bolğәri kөye

G.Zәynәşeva sűzlәre


Kűņelle saban tuyları,

Bűgen bәyrәm zur bәyrәm.

Matur cırlar cırlıy-cırlıy,

Uynıybız әylәn-bәylәn.

Quşımta




SABAN TUYI

F. Xatıypov kөye

X. Xөsnullin sűzlәre


Tuğannar qaytqan sağınıp,

Yıraqtan duslar kilgәn.


Dürtöyle


Ağidelneñ aryağında

Sular tınğandır inde.


Härkemneñ dä üz xäsräte

Bula torğandır inde.


Yar buylarında tıñladım

Sularnıñ ağışların.


Kemnär genä basar ikän

Yörägem sağışların?


Ağidel qatı aqsa da

Qomnarı qala ikän.


Qayğı-xäsrätlär betsä dä,

Moñnarı qala ikän.


Ağa sular, ağa sular,

Ağa sular ürlärdän.


Bik tiz genä qaytıp bulmí,

Ber kitkäçten illärdän.


http://www.youtube.com/watch?v=J10BSqePFJc&feature=related

Bashkurt singer Zemfira sings "Kayda"

Music by Salavat nizametdinov

Lyrics by:Tanhilu Karamisheva

Kayda

Hin urağan yuldi, min urayım -
senin uğradığın yollara ben de uğruyorum
ezzerenge tügem küz nurım -
izlerine döküyorum göz nurum
Hin hulağan yazzi min hulayım -
Senin soluduğun ilkyazı ben de soluyorum
qayda, qayda ğinä üzeñ -
nerde, nerde gine (hani) özün (kendin)
qayda ğinä üzeñ , küz nurım
nerde gine özün, göz nurum?

---

rough English translation is as follows:

Where?

I walk the roads that once you walked to your footsteps,
I drop the light of my eyes
I inhale the spring that once you inhaled
Where, where are you
now where are you now the light of my eyes?

---

Hin urağan yuldi, min urayım -
senin uğradığın yollara ben de uğruyorum
我在重踏着你走过的路途
ezzerenge tügem küz nurım -
izlerine döküyorum göz nurum
满途落着我的目光


Hin hulağan yazzi min hulayım -
Senin soluduğun ilkyazı ben de soluyorum
如你旧日一般春天的气息
qayda, qayda ğinä üzeñ -
nerde, nerde gine (hani) özün (kendin)
哪里,究竟你在哪里
qayda ğinä üzeñ , küz nurım
nerde gine özün, göz nurum?
究竟你在哪里,我的盼望


Lyric for Oni'ta Almi'm (Zulya Kamalova)

[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
http://www.zulya.com/sounds/preview/Aloukie/Onita%20almim.mp3
ONYTA ALMYIM
Jaiga chyksam barym ale
Zay souhe builarina
Onyta da almam, tashlyi da almam
Gomerem builarina
Agidelhne inglap builap
Yozarseng ourdakkaem
Tashlyim disang, tashla bagyrem,
Tash bulsa yorakkaeng
Minem chachem jide kalyn
Jidelap ourmasamda
Jide yatka kuz da salmam
Jide yel kourmasamda


I CAN'T FORGET


When summer comes
I'll go down to the Zay river
I won't ever forget you,
I won't ever leave you, my love


ОНЫТА АЛМЫЙМ

Р. Яхин көе, М. Ногман сүзләре

http://www.zulya.com/Zulya_Aloukie_ICantForgetSample.mp3


Yeyuga' sha'qsam bari'meli'y
Zey su ah buylari'na
Oni'ta-gh-almi'm dosh uy dolma
Gho'merem buylarna
Oni'ta-d-almi'm dosh uy dolma
Gho'merem buylarna
送别-李叔同
长亭外 古道边 古道边
嗯,芳草碧连天 碧连天呐
晚风扶柳笛声残 啊
夕阳山外山 啊
晚风扶柳笛声残
夕阳山外山
天之涯,地之角,地之角,
知交半零落 半零落
人生难得是欢聚,
唯有别离多
人生难得是欢聚,
唯有别离多
长亭外,古道边,古道边,
芳草碧连天 碧连天
问君此去几时还,
来时莫徘徊
问君此去几时还,
来时莫徘徊
天之涯 地之角 地之角
嗯,知交半零落 半零落啊
一壶浊酒尽余欢 啊
今宵别梦寒 啊
一壶浊酒尽余欢
今宵别梦寒
远方的路漫漫
http://www.zulya.com/sounds/preview/Aloukie/At%20my%20Father's.mp3
ATIKAEMNENG OENDA


Atikaemneng da oenda gena di
Sandugach idem la turemda gena
Atikaemnengda ture tarazase di
Ture tarazasenda koyash shaulase
Atikai, mine di birdeng bailarga la
Janim tynmagachtin yuk tyr faidasy


AT MY FATHER'S


At my father's I was like a nightingale
But my father has given me to the rich family
My soul is restless here,
It mustn't have been good for me


http://www.zulya.com/Zulya_Aloukie_A...hersSample.mp3
Atikayemni'ng O'da'
U'yu'nda'nga'na'di
Sonuvashidim o'yle
Turende go'nu'
Sonuvashidim o'yle
Turende go'nu'
Atikayemni'ng O'da'
Turi'ti'ri'zi' sedi
Turi'ti'ri'zi'si'ng o'di'
Quyashi'mngi'si'
Turi'ti'ri'zi'si'ng o'di'
Quyashi'mngi'si'
远方的路漫漫
遍布山花儿烂漫
明天我又要远行
踏着露水晶莹
明天我又要远行
踏着露水晶莹
远方的路漫漫
穿过初秋的山峦
月出啊又月落
伴着人更孤单
月出啊又月落
伴着人更孤单
远方的路漫漫
我却何日才复返
我(的)心突然惆怅
看大雁飞东南
我(的)心突然惆怅
看大雁飞东南
Tugan Tel Lyric
ТУГАН ТЕЛ
Халык көе
Г.Тукай
сүзләре
И туган тел, и матур тел,
Әткәм-әнкәмнең теле!
Дөньяда күп нәрсә белдем син туган тел аркылы.
Иңэлек бу тел белән әнкәм бишектә көйләгән,
Аннары төннәр буе әбкәмхикәят сөйләгән.
И туган тел!
Һәрвакытта ярдәмең белән синең,
Кечкенәдән аңлашылган шатлыгым, кайгым минем.
И туган тел, синдә булганиң элек кыйлган догам,
Ярлыкагыл, дип, үзем һәм әткәм-әнкәмне, ходам!
ТУГАН ТЕЛ
М.Минһаҗев көе
Р.Корбан сүзләре
«Әткәм», «Әнкәм» сүзебелән
Ачылган телем минем!
Син бирдең миңа ошаныч.
Кичкәндә белем илен.
Ата-бабамнар үткәнен
Белдем мин синең аша.
Башка телләрнең эченә
Кердеммин синең аша.
Ярдәм иттең белдерегә
Күңелемдә ни барын.
Син ярдәмиттең аңларга
Кешеләрнең моң-зарын.
И газиз татар телем син,
Кадерлетуган телем.
Төрле телләр бакчасында
Хуш исле гүзәл гөлем.
http://www.youtube.com/watch?v=chEm8KOQO38&feature=related
I Tugan Tel (O Mother Tongue---unofficial anthem of the Kazan Tatars)
http://www.ogmios.org/241.htm
Native language, lovely language,
Language of my parents dear,
Many things I've learnt in this world
Through this language of my birth.
At the outset, in my cradle
Mother sang me lullabies.
With my granny in the evenings
Fairy tales were our delight.
Native language, you were always
There to help me through my life.
Since my childhood I have known you
As my sorrow and my joy.
Native language, it was in you
That I first made prayer to God:
"Please have mercy, Lord, upon me
and upon my dad and mum."
ТУГАН ТЕЛ
Халык көе Г.Тукай сүзләре
И туган тел,
и матур тел,
Әткәм-әнкәмнең теле!
Дөньяда күп нәрсә белдем син туган тел аркылы.
Иң элек бу тел белән
әнкәм бишектә көйләгән,
Аннары төннәр буе әбкәм хикәят сөйләгән.
И туган тел! Һәрвакытта ярдәмең белән синең,
Кечкенәдән аңлашылган шатлыгым, кайгым минем.
И туган тел, синдә булган иң элек кыйлган догам,
Ярлыкагыл, дип, үзем һәм әткәм-әнкәмне, ходам!
ТУГАН ТЕЛ
М.Минһаҗев көе Р.Корбан сүзләре
«Әткәм», «Әнкәм» сүзе белән
Ачылган телем минем!
Син бирдең миңа ошаныч.
Кичкәндә белем илен.
Ата-бабамнар үткәнен
Белдем мин синең аша.
Башка телләрнең эченә
Кердем мин синең аша.
Ярдәм иттең белдерегә
Күңелемдә ни барын.
Син ярдәм иттең аңларга
Кешеләрнең моң-зарын.
И газиз татар телем син,
Кадерле туган телем.
Төрле телләр бакчасында
Хуш исле гүзәл гөлем.
Tugan Tel "Native Language", by Gabdulla Tukay. (Translation mine, with help from Alsu Valeyeva,
Güzel Fazdalova and Suzanne Wertheim.) Tukay (1886-1913) is generally accepted as the Tatar
language's classic poet. This poem, set to a mournful tune that can be heard at
http://akidil.net/tatar/tatarsongs.htm , serves as an unofficial anthem. I have set it down here in
the proposed new Roman alphabet for Tatar, distinct from the Cyrillic script that has been used since
1939. Tukay himself used the Perso-Arabic script which was the vehicle for Tatar literacy for a
thousand years before being replaced under socialism with a first Roman alphabet in 1920
Трек 4 Туган тел (Родная речь)
Музыка татарская народная, стихи Габдулла Тукай
Татарская народная песня
И ТУГАН ТЕЛ (Родная речь)
Музыка народная, слова Габдуллы Тукая
И туган тел, и матур тел,
Эткэм-энкэмнен теле;
Доньяда куп нэрсэ белдем
Син туган тел аркылы.
Ин элек бу тел белэн
Энкэм бишектэ кэйлэгэн,
Аннары тэннэр буе
Эткэм хикэять сэйлэгэн.
И туган тел, хэрвакытта
Ярдэмен белэн синен
Кечкенэдэн анлашылган
Шатлыгым кайгым минем.
И туган тел, синдэ булган
Ин элек кылган догам;
Ярлыкагыл дип, узем хэм
Эткэм-энкэмне, ходам.


ТУГАН ТЕЛ

Халык көе

Г. Тукай сүзләре


И туган тел,

и матур тел,

Әткәм-әнкәмнең теле!

Дөньяда күп нәрсә белдем син туган тел аркылы.


Иң элек бу тел белән әнкәм бишектә көйләгән,

Аннары төннәр буе әбкәм хикәят сөйләгән.


И туган тел! Һәрвакытта ярдәмең белән синең,

Кечкенәдән аңлашылган шатлыгым,

кайгым минем.


И туган тел,

синдә булган иң элек кыйлган догам,

Ярлыкагыл,

дип,

үзем һәм әткәм-әнкәмне,

ходам!





ТУГАН ТЕЛ

М. Минһаҗев көе

Р.Корбан сүзләре


«Әткәм»,

«Әнкәм» сүзе белән Ачылган телем минем!

Син бирдең миңа ошаныч.


Кичкәндә белем илен.


Ата-бабамнар үткәнен Белдем мин синең аша.


Башка телләрнең эченә Кердем мин синең аша.


Ярдәм иттең белдерегә Күңелемдә ни барын.


Син ярдәм иттең аңларга Кешеләрнең моң-зарын.


И газиз татар телем син,

Кадерле туган телем.


Төрле телләр бакчасында Хуш исле гүзәл гөлем.



Яфраклары яшел ак каеннын
Хәтфә жәйгән кебек хәр ягы;
әйлән-бәйлән уйный яшь балалар,
Гөрләп тора хәр кән тау ягы.
Яшь балалар, бигрәк матур кызлар
Ак каенны сөеп мактыйлар;
Яз башында алар хәр ел саен
Ак каенда бәйрәм ясыйлар.
Ап-ак каен инде бик карт каен,
Бизәлә ул язлар кәлгәндә;
Яшел яфрак яра хәр ел саен
Кояш жылы нурын сипкәндә.
Uyghur:
Yapraqliri yéshil aq qéyinning
Duxawa yayghandek her yaqi;
Balilar aylanma ussul oynaydu
Kan tagh yaqida wang-chung qilip.
Yash balilar, ajayip güzel qizlar,
Aq qéyinni söyip maxtaydu;
Ular yaz béshida her yili
Aq qéyinda bayram qilidu.
Appaq qéyin emdi bek qéri qéyin,
U bézelip turidu yaz kelgen chaqta;
Her yili yéshil yapraqni yaridu
Quyash illiq nurini sepken chaqta.
Chinese:
叶子绿绿的白桦,
各方就像天鹅绒。
小孩在山边每天
热闹地玩环舞。
小孩们,美丽的姑娘们,
都在喜爱着夸奖白桦。
每一年立了春的时侯
他们在白桦旁举行节日。
白桦已经是老桦树
它春天来临时打扮起来,
它每年开出青嫩叶
当太阳发出暖光线。
Ак каен (Белая береза)
Музыка татарская народная, стихи Зия Ярмаки
Татарская народная песня
АК КАЕН
(Белая берёза)
Яфраклары яшел ак каеннын
Хэтфэ жэйгэн кебек хэр ягы;
Эйлэн-бэйлэн уйный яшь балалар,
Гэрлэп тора хэр кэн тау ягы.
Яшь балалар, бигрэк матур кызлар
Ак каенны сэеп мактыйлар;
Яз башында алар хэр ел саен
Ак каенда бэйрэм ясыйлар.
Ап-ак каен инде бик карт каен,
Бизэлэ ул язлар кэлгэнлдэ;
Яшел яфрак яра хэр ел саен
Кояш жылы нурын сипкэндэ.
САНДУГАЧЫМ-ГУЗЭЛЕМ
/МОЙ ПРЕКРАСНЫЙ СОЛОВЕЙ/
Слова татарские народные,
Музыка Рима Хасанова
Сандугачым бик сайрыйсын,
Ни монын бар бу айда?
Мин дэ синен кебек монлы,
Сабыр итэм шулайда.
ПРИПЕВ:
Сандугачым - гузэлем,
Тибрэтмэ тал узэген;
Тузэргэ калгач тузэрмен,
Эзелсэ дэ узэгем.
Сандугачнын балалары
Талдан имэнгэ очты;
Сандугачым телгэ килеп
сабыр итэргэ кушты.
ПРИПЕВ.
Сандугачнын балалары
Басып сайрамый ташка;
Сагнулардан дэва юк шул,
Сабыр итудэн башка.
ПРИПЕВ:
Сандугачым-гузэлем,
Тибрэтмэ тал узэген;
Тузэргэ калгач тузэрмен,
Эзелсэ дэ узэгем.
Олы юлнын тузаны (Пыль большой дороги)
Татарская народная песня
БИК ЕРАКТА ИДЕК БЕЗ
/МЫ БЫЛИ ТАК ДАЛЕКИ/
Олы юлнын тузанын ла
Узем курдем тузганын;
Белми калдым, сизми калдым
Яшь гомеремнен узганын.
Олы юлнын тузанында
Калды минем эзлэрем;
Кайда икэн яшьлегем, дип
Шул юлларны эзлэдем.
Олы юлнын тузанында
Югалттым эзлэремне;
Их, кайтарып алыр идем
Узган гомерлэремне.
Шэл бэйлэдем (Шаль вязала)
Татарская и башкирская народная песня
Татарская народная песня
ШЭЛ БЭЙЛЭДЕМ
(Шаль вязала)
Шэл бэйлэдем, шэл бэйлэдем,
Шэл бэйлэдем, шэл бэйлэдем,
Шэлем тугэрэк тугел лэ,
Шэлем тугэрэк тугел.
ПРИПЕВ:
Эннэ-гинер, генэ-гинер, генэем лэ,
Эннэ-гинер, генэ-гинер генэем.
Эннэ-гинер, генэ-гинер, генэем лэ,
Эннэ-гинер, генэ-гинер генэем.
Очып барып сэйлэшергэ,
Очып барып сэйлэшергэ
Жаным кубэлэк тугел лэ,
Жаным кубэлэк тугел.
ПРИПЕВ.
Сикереп тэшеп биегэннэн,
Сикереп тэшеп биегэннэн
Язып булыр дисенме лэ,
Язып булыр дисенме.
Олы юлнын тузанында
Югалттым эзлэремне;
Их, кайтарып алыр идем
Узган гомерлэремне.
http://www.youtube.com/watch?v=6zd6v2b0USg&feature=related
Şel Bejledem, Şel Bejledem
Şel Bejledem, Şel Bejledem
Şelem tugerek tugela
Şelem tugerek tugela
Enne giner, Gene giner gene
Enne giner, Gene gene giner
Enne giner, Gene giner gene
Enne giner, Gene gene giner
Öchyp barıp seyleşerge
Öchyp barıp seyleşerge
Zhañym kubelek tugela
Zhañym kubelek tugela
Enne giner, Gene giner gene
Enne giner, Gene gene giner
Enne giner, Gene giner gene
Enne giner, Gene gene giner
Sikerep teshep biegennen
Sikerep teshep biegennen
Yazyp bulır disenme
Yazyp bulır disenme
Enne giner, Gene giner gene
Enne giner, Gene gene giner
Enne giner, Gene giner gene
Enne giner, Gene gene giner
Şel Bejledem, Şel Bejledem
Şel Bejledem, Şel Bejledem
Şelem tugerek tugela
Şelem tugerek tugela
Enne giner, Gene giner gene
Enne giner, Gene gene giner
Enne giner, Gene giner gene
Enne giner, Gene gene giner
x3
Enne giner, Gene giner gene
Enne giner, Gene gene giner
Enne giner, Gene giner gene
Enne giner, Gene gene giner
x3
Бик еракта идек без (Мы были далеки)
Татарская народная песня
Татарская народная песня
БИК ЕРАКТА ИДЕК БЕЗ
/МЫ БЫЛИ ТАК ДАЛЕКИ/
Ай, эле бик еракта идек без,
Житмеш чакрым жирдэн килдек без;
Аккалфакнын тагылган чагы,
Аккалфакнын тагылган чагы,
Туганнарнын сагынган чагы.
Житмеш чакрым якын жир тугел,
Бер курешер эчен килдек без;
Аккалфакнын тагылган чагы,
Аккалфакнын тагылган чагы,
Туганнарнын сагынган чагы.
Оренбурдан мамык шэл алдым,
Алтын тэнкэ бирдем жэллэми;
Аккалфагым тэшердем кулдан,
Аккалфагым тэшердем кулдан,
Безнен дус-иш белэн ил тулган.
Алтын тэнкэ бик зур мал тугел,
Бер курешу узе эллэ ни;
Аккалфакнын тагылган чагы,
Аккалфакнын тагылган чагы,
Туганнарнын сагы



Олы юлның тузаны (Пыль большой дороги/The dust of the long road)

[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
http://rozamusic.com/music/timeless-in-tatar/olo-uylnin-tuzani/
Олы юлның тузаны
(Пыль большой дороги/The dust of the long road)
(Татар халык җыры)
Олы юлның тузанын
Үзем күрдем тузганын.
Белми калдым, сизми калдым
Яшь гомернең узганын.
Олы юлның тузанында
Калды минем эзләрем;
Кайда икән яшьлегем, дип,
Шул юлларда эзләдем.
Олы юлның тузанында
Югалттым эзләремне.
Алда гомер бардыр барын,
Сагындыра узганы.
Olı yulnıñ tuzanı
(Pılʹ bolʹşoy dorogï/The dust of the long road)
(Tatar xalık cırı)
Olı yulnıñ tuzanın
Üzem kürdem tuzganın.
Belmï kaldım, sïzmï kaldım
Yaşʹ gomerneñ uzganın.
Olı yulnıñ tuzanında
Kaldı mïnem ézlärem;
Kayda ïkän yaşʹlegem, dïp,
Şul yullarda ézlädem.
Olı yulnıñ tuzanında
YUgalttım ézläremne.
Alda gomer bardır barın,
Sagındıra uzganı.

Мактаулы егет (Хвастливый парень/Boasting guy)

[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
http://rozamusic.com/music/timeless-in-tatar/maktauli-eget/
Мактаулы егет
(Хвастливый парень/Boasting guy)
(Татар халык җыры)
Егет егетлеген итә,
Ат эчерә буранда.
Әлләли, бәлләли... ат эчерә буранда.
Йөрәгенә чыдый алмый,
Чыгып җырлый урамда.
Акбүз атның аппагы ла
Ал чәчәкне таптамас.
Әлләли, бәлләли... ал чәчәкне таптамас.
Егетләрнең акыллысы
Үз-үзен мактамас.
Ай-hай егет бигрәк чибәр,
Кылануың килешә.
Әлләли, бәлләли... кылануың килешә.
Синең кебек матур егет
Морадына ирешә.
Безнең йортта тимер капка,
Ачыла да ябыла.
Әлләли, бәлләли... ачыла да ябыла.
Акылы булган егетләргә
Матур кызлар табыла.
Әлләли, бәлләли... матур кызлар табыла
Әлләли, бәлләли... матур кызлар табыла
Ай-hай егет, ай-hай...
Maktaulı eget
(Xvastlïvıy parenʹ/Boasting guy)
(Tatar xalık cırı)
Eget egetlegen ïtä,
At éçerä buranda.
Ällälï, bällälï... at éçerä buranda.
Yörägenä çıdıy almıy,
Çıgıp cırlıy uramda.
Akbüz atnıñ appagı la
Al çäçäkne taptamas.
Ällälï, bällälï... al çäçäkne taptamas.
Egetlärneñ akıllısı
Üz-üzen maktamas.
AY-hay eget bïgräk çïbär,
Kılanuıñ kïleşä.
Ällälï, bällälï... kılanuıñ kïleşä.
Sïneñ kebek matur eget
Moradına ïreşä.
Bezneñ Yortta tïmer kapka,
Açıla da yabıla.
Ällälï, bällälï... açıla da yabıla.
Akılı bulgan egetlärgä
Matur kızlar tabıla.
Ällälï, bällälï... matur kızlar tabıla
Ällälï, bällälï... matur kızlar tabıla
AY-hay eget, ay-hay...

Озата барма (Не провожай меня/Don't follow me)

[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
http://rozamusic.com/music/timeless-in-tatar/ozata-barma/
Озата барма
(Не провожай меня/Don't follow me)
(Халык сүзләре, халык көе)
Озата барма, дускай, озата барма,
Олы юл бит, бәлки, адашмам.
Синең серле зәңгәр күзләреңне
Башка күзләр белән алмашмам.
Озата барма, дускай, кайталмассың,
Сүзең бабыбер әйтә алмассың.
Сөям дигән йомшак сүзең белән
Күңелемне юата алмассың.
Озата барып, дускай, кайткан чакта,
Хәтфә чәчкәләрне тапама.
Вакытлыча гына озаткан булып,
Яшь йөрәккәемә ут салма.


Ozata barma
(Ne provojay menya/Don't follow me)
(Xalık süzläre, xalık köye)
Ozata barma, duskay, ozata barma,
Olı yul bït, bälkï, adaşmam.
Sïneñ serle zäñgär küzläreñne
Başka küzlär belän almaşmam.
Ozata barma, duskay, kaytalmassıñ,
Süzeñ babıber äYtä almassıñ.
Söyam dïgän Yomşak süzeñ belän
Küñelemne yuata almassıñ.
Ozata barıp, duskay, kaytkan çakta,
Xätfä çäçkälärne tapama.
Vakıtlıça gına ozatkan bulıp,
Yaşʹ Yöräkkäyemä ut salma.

Яз да була (Весна придет/The spring will come)

[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
http://rozamusic.com/music/timeless-in-tatar/yaz-da-bula/
Яз да була
(Весна придет/The spring will come)
(Муса Җәлил сүзләре, татар халык көе)
Яз да була, көз дә була,
Яр читләре боз була;
Яшь чагыңда кемне сөйсәң,
Күңлең шуңарда була.
Яз да була, көз дә була,
Хавалар салкын була;
Хавалар салкын булса да,
Йөрәктә ялкын була.
Яз да була, көз дә була,
Кичләрен томан була.
Яз да, көз дә күңелләрдә
Дәртле хис тулган була.



Yaz da bula
(Vesna prïdet/The spring will come)
(Musa cälïl süzläre, tatar xalık köye)
Yaz da bula, köz dä bula,
Yar çïtläre boz bula;
Yaşʹ çagıñda kemne söYsäñ,
Küñleñ şuñarda bula.
Yaz da bula, köz dä bula,
Xavalar salkın bula;
Xavalar salkın bulsa da,
Yöräktä yalkın bula.
Yaz da bula, köz dä bula,
Kïçlären toman bula.
Yaz da, köz dä küñellärdä
Därtle xïs tulgan bula.

Асылъяр (Асылъяр/Asilyar)

[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
http://rozamusic.com/music/timeless-in-tatar/asilyar/
Асылъяр
(Асылъяр/Asilyar)
(Татар халык җыры)
Әйдә барыйк сахраларга, сахраларга-
Гөлләр араларына, Асылъяр,
Матур яр, гүзәлем,
Өзеләдер үзәгем. (2 кат)
Безнең хәзер тиң чагыбыз, тиң чагыбыз
Былбыл балаларына, Асыльяр,
Асыльяр, күгәрчен,
Күрми ничек түзәрсең. (2 кат)
Түтәлдәге гөлләр кебек, гөлләр кебек
Гөрләп үскән чагыбыз, Асыльяр,
Матур яр кошкаем,
Аерылмыйк, дускаем. (2 кат)


Asıl'yar
(Asıl'yar/Asilyar)
(Tatar xalık cırı)
ÄYdä barıyk saxralarga, saxralarga-
Göllär aralarına, Asıl'yar,
Matur yar, güzälem,
Özeläder üzägem. (2 kat)
Bezneñ xäzer tïñ çagıbız, tïñ çagıbız
Bılbıl balalarına, Asılʹyar,
Asılʹyar, kügärçen,
Kürmï nïçek tüzärseñ. (2 kat)
Tütäldäge göllär kebek, göllär kebek
Görläp üskän çagıbız, Asılʹyar,
Matur yar koşkayem,
Ayerılmıyk, duskayem. (2 kat)