Куобах
Куобах (лат. Lepus timidus, нууч. заяц-беляк) - куобахтар кэргэннэригэр киирэр орто улаханнаах кыыл. Австралияттан ураты ханна баҕарар баар. Саха сиригэр туундараҕа, хайалар тэллэхтэринэн уонна тайҕаҕа олорор.
Харахтара улахаттар, төбөтүн икки өттүгэр олоро сылдьар буолан сиэмэх кыыллартан куотан иһэн кэннин эмиэ көрөр. Кутуруга наһаа кылгас, түүтүн быыһыттан көстөр-көстүбэт. Кыһын мах-маҕан буолар, кулгааҕын эрэ төбөтө хара. Сайын көхсө хоҥордуҥу, ойоҕосторо бороҥнор, өрөҕөтө үрүҥ. Тыһыта уонна атыыра улахан уратылара суох, тыһыта арыый бөдөҥ буолар. Этин-сиинин уһуна 45-70 см, ыйааһына - 2-5 кг. Туундара куобаҕа бөдөҥ, тайҕа куобаҕа 3 кг дылы буолар.
Суолтата
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Айылҕаҕа сиэмэх кыылларга, көтөрдөргө аһылык буолар. Саха сиригэр бултаныллар көрүҥҥэ киирэр. Тириитин былыр киэҥник тутталлара, куобах суорҕан, бэргэһэ тиктэллэрэ. Атахтарын билигин да тыа ыала сиппиир курдук уонна оһох сыбыырга киистэ курдук туһаналлар.
Куобах култуураҕа суолтата
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Куобах куттаһа элбэх омукка номох буола сылдьар.
Куобах оҕотун сорох сирдэргэ ньолох уонна ньооруоскай диэн ааттыыллар[1]. Дьааҥыга олохтоох куобаҕы дьүөлэкээн диэн ааттыыллар[2].
Быһаарыылар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- ↑ Саха тылын быһаарыылаах улахан тылдьыта.VII туом, Новосибирскай, Наука, 2010
- ↑ Саха тылын быһаарыылаах улахан тылдьыта. III туом, Новосибирскай, Наука, 2006 ISBN 5-02-032332-2
Сигэлэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Куобах ареала (нууччалыы) Архыыптаммыт 2008, Олунньу 29 күнүгэр.
