Алыы хоптото

Уйаҕа олорор хопто

Larus canus canus

Алыы хоптото (лат. Larus canus, нуучч. сизая чайка) — хоптолор уустарыгар киирэр көтөр.

43 см дылы улаатар, кынатын далааһына 120 см кэриҥэ. Ыйааһына 300-тэн 550 г дылы буолар. Түүтэ үрүҥ, кынатын үөһээ өттө — серая. Кынатын төбөтө — харалаах маҥан, тумса уонна атахтара араҥастыҥы-күөх өҥнөөх. Эдэр көтөр үс сааһыгар эрэ маннык өҥнөнөр. Тыһыта атыыра тас көрүҥнэринэн уратылара суох. 25 сыл олоруон сөп. Хаһыыта «ки-э» эбэтэр «ки-а» диэҥҥэ майгынныыр.

Тарҕаныыта

Алыы хоптото үксүн муоралар кытылларыгар олохсуйар, арыт эрэ континент иһинээҕи ууларга баар буолар. Евразияҕа уонна Хотугу Америкаҕа көстөр. Хотугу уонна Киин Европаҕа син тарҕаммыт көтөр. Сорох алыы хоптолоро Средиземноморьеҕа уонна Хотугу Африкаҕа кыстыыллар.

Аһылыга

Бастатан туран балык аһылыктаах. Өссө араас үөнүнэн-көйүүрүнэн, үүнээйинэн аһылыктанар. Күөл хоптотунуу свалкаларга уонна ыһыллыбыт хонууларга аһыан сөп.

Ууһааһына

Үс сааһыгар ууһуур кыахтанар. Ыам ыйыттан от ыйыгар дылы брачный период. Уу кытыытыгар холуонньаларынан олорор. Уйатын кураанах сыгынньах сиргэ отунан-маһынан туттар, онон улахан көтөрдөр уйаларын кэтииллэригэр табыгастаах. Уйалар ыккардылара 5-тэн 20 м дылы буолар. Уйаҕа үксэ 3 сымыыттаах буолар. Сымыыты атыыр эмиэ баттаһар. 23-тэн 28-с күнүгэр оҕолоро сымыыттан тахсаллар. Онтон 4-5 нэдиэлэнэн көтөр буолаллар.