Иһинээҕитигэр көс

Умберто Эко

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
(Мантан: Эко Умерто көстө)
Умберто Эко (2005)

Умберто Эко (05.01.1932, Алессандрия, Турин) — Италия суруйааччыта, общественнай диэйэтэл, публицист, учуонай.

Турин университетын бүтэрбит (1954), философия дуоктара, Европа саамай кырдьаҕас Болоньятааҕы университетын семиотикаҕа профессора (1975), 32 аан дойду университеттарын (ол иһигэр Сорбонна уонна Оксфорд) бочуоттаах профессора. Торонтоҕа, Йельга, Колумбия, Нью-Йорк, Гарвард, Турин уонна Париж университеттарыгар уонна Кембриджка, Сорбоннаҕа лекция аахпыта. Парижтааҕы Аан дойду култууратын Академиятын (1992), Болонья науукатын Академиятын, Дойдулар ыккардыларынааҕы искусство философиятын Академиятын (1994) академига. Джеймс Джойс ассоциациятын салайааччыта (1965), Дойдулар ыккардыларынааҕы семиотика уонна өй чинчийиитин Ассоциациятын Генеральнай сэкиритээрэ (1972-79), вице-президена (1979-1983) уонна президена (1994), ЮНЕСКО дойдулар ыккардыларынааҕы фуорумун чилиэнэ (1992-1993).

Италия суруйааччыта, аан дойдуга биллибит «Имя Розы» (1980), «Маятник Фуко» (1988), «Остров накануне» (1995) романнар ааптардара. Стреги, Анжиари бириэмийэлэрин, Италия национальнай бириэмийэтин (1981) лауреата. Монте-Карло бочуоттаах гражданина (1981). Франция литерауураҕа өҥөлөрүн иһин уордьанын (1985), ЮНЕСКО Маршал Маклахан уордьанын (1985), Почётнай Легион уордьанын (1993), грек Кыһыл көмүс сулуһун уордьанын (1995), Италия өрөспүүбүлүкэтин Улахан кириэһин (1996) кавалердара.

«Полиглоттар федерацияларыгар» диэн аатынан «Le Monde» хаһыакка тахсыбыт бэйэтин табаарыһыгар тылбаасчыт уонна суруйааччы Жан-Ноэль Чифано диэн киһиэхэ биэрбит интервьютугар универсальнай уонна айылҕа тылларын чинчийии туһунан кэпсиир. Ыстатыйаҕа бу проблема устуоруйатын ырытар, тыл саҥа түөрүйэлэрин кытта билиһиннэрэр. Европа инникитин элбэх омуктан, элбэх култуураттан турар уонна элбэх тылынан кэпсэтэр курдук көрөрүн этэр.