Иһинээҕитигэр көс

Ыстыык

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
(Мантан: Штык көстө)

Ыстыык (ниэм. Stich - анньар охсуу, анньыы) - саа уоһугар кэтэрдиллэр анньар сэрии сэбэ. Саа оччоҕуна үҥүү курдук буолар, өстөөҕү ыстыыгынан анньан өлөрөллөр[1].

Иннэ ыстыык, XIX үйэ.

Былыргы мушкет саалар иитиллэр бириэмэлэрэ биир мүнүүтэ курдук эбит, уонна ытар уһуна сүүс миэтирэ эрэ. Ону ол дистанцияны, аттаах өстөөх аҕыйах сөкүүндэ иһинэн туорур буолан, мушкетёрдарга көмөҕө пикинёрдар (пика - уһун үҥүү) бэриллибиттэр эбит. Кавалерия атаакалаатаҕына, мушкеттаах саллаат оннугар үҥүүлээх пикинёр турар, аттары уһуктарга аннаьар.

Кэминэн, ити туһата суох хоромньуну суох гынарга, байонет диэн сэби айбыттар. Байонеты, тимир төгүрүк тутаахтаах кынчаалы наада кэллэҕинэ саа уоһугар уган кэбиһэллэр эбит. Биллэн турар, угуллубут байонеттах санан сатаан ыппаккын, ол байонет сүрүн итэҕэһэбуолар эбит.

XVII-с үйэ бүтүүтүгэр, Европа дойдуларын армиялара саҥа ыстыыгы сэбилэниигэ ылбыттара. Ол ыстыык саа уоһугар кэтирдиллэн кэбиһэр эбит, тутааҕын оннугар баар көҥдөй трубканан. Россия армията саҥа ыстыыгы 1702 сылга ылыммыта.

Ыстыыктар көрүҥнэрэ

[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Биитин быһыытынан

  • Иннэ ыстыык
    • Төгүрүк
    • Кырыылардаах
      • Үс кырыылаах (нуучча ыстыыга диэн сороҕор ааттыыллар)
      • Түөрт кырыылаах
      • Тавровай (быһыыта Т буукуба курдук)
  • Быһах ыстыыктар
    • Тесак ыстыык
    • Быһах ыстыык (быһах курдук туттуллалар, биитигэр эрбиилэх буолуон син)
  • Инструмент ыстыык
    • Күрдьэх ыстыык
    • Чумпуур ыстыык
    • Сошка ыстыык
    • Эрбии ыстыык
    • Уо. д. а.

Холбонуутунан

  • Арахсар ыстыык
  • Арахсыллыбат ыстыык

Иннэ ыстыык ордуктара - оҥоһуута дөбөҥ, ыйааһынан чэпчэки, киһи этигэр кыбыллан хаалбат. Итэҕэстэрэ - ыстыык эрэ курдук туттуллуон син, атын функцията суох, кэбирэх.

Туһаныллыбыт сирдэр

[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
  • Жук А. Б. Справочник по стрелковому оружию. Револьверы, пистолеты, винтовки, пистолеты-пулемёты, автоматы. — М.: Воениздат, 1993. ISBN 5-203-01660-7
  • Травников А. И. Штыковой бой. Боевые приемы прикладного раздела оперативного карате по системе спецназа КГБ. , М.: M&D Production, 2007.ISBN 978-5-902830-06-1