Иһинээҕитигэр көс

Көбүөр

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
(Мантан: Мөлбө көстө)

Көбүөр — араас уус- уран оҥоһук (эбэтэр синтетическэй оҥоһук) муостаны сабыыга, ардыгар атын да ньууру сабыыга (остуоллар, диваннар уо. д. А) декоративнай, сылаас, ритуальнай эбэтэр акустическай сыалга туһаныллар.

Көбүөргэ-ханнык баҕарар дьиэни киэргэтиигэ уонна ититиигэ биир саамай былыргы айымньы: Саха балаҕаныттан саҕалаан барча тэлгэһэтигэр тиийэ. Көбүөр үгүс үйэтин тухары атыы- эргиэн символа эрэ буолбакка, атыыны- эргиэни оҥороору сыралаах үлэ оҥоһуллара ирдэнэр.

Оһуор уонна техника характерынан үс сүрүн бөлөххө араарыахха сөп: уоруйахтар, безворус уонна войлочкалар.

XIX үйэ анилиновай кыраһыабай ойуулары айыыттан ковровое производство дьиҥнээх буукубаны оҥорбута. Көбүөрдэр сыанаҕа эмискэ түспүттэрэ, конкуренция үрдээбитэ. Персия үйэлээх гегемонията Турция, Кытай, оннооҕор Европа кыараҕас буолла. Ол эрээри, солко саптан оҥоһуллубут саамай үчүгэй көбүөрдэр, холобур, урукку өттүгэр олус суоллар. Билигин анилиновай кырааскалара сыыйа ол полимер уонна синтетическэй буолан, кириһиннэрэргэ наадыйбат полимердар соһуллаллар. Саамай аныгы, үһүс көлүөнэ кырасаабыссалар — хромовтар. По свойствами вы практические от натуральных от натуральных, но такие сочиные по цвету.

Ол да буоллар, аныгы технологиялар классическай түүлээх ковров хаачыстыбатын тэҥнэбиллэргэ биэрдилэр. Синтетическэй көбүөрдэр эксплуатацияҕа улаханнык сүүйэллэр: кэннилэригэр чэпчэки бүөбэйдииллэр.

Производство технологиятыттан уонна ньыманы бигэргэтии технологиятыттан көрөн, бу тииптэри араарар: таңаһы, түүннэри, войлочнай, тафтинговай (англ. тт- «растить ору") и игробивные. Түргэн, автоматизированнай, чэпчэки сыаналаах табаардары оҥорон таһаарыы. Ковров оҥоруу процеһа балачча бытааннык уонна уустук. Үгэс буолбут рукописнай үлэттэн атыннык эргитэн тафтинг уонна иглопобивнай ведролар биллэрдик ыарахан сыаналаах. Кинилэр икки бобуллар систематтан турар Хаптаҕай текстильнай оҥоһуктар: уһуна уонна туорайдара.

Көс омуктар культураларыгар анал биһирэбили ылан, чэпчэки дьиэлэргэ, балаҕаннарга олорор омук ареаалларынан киэҥник тарҕанар буолла. Көс омуктар эйгэлэригэр көбүөрү үөскэтии балайда континентальнай климаттаах этэ.

Тыыннаах ойууну бобор Ислам, суостар, аскетичнай быраабылалар: көбүөргэ көтөрдөр, бөрүөлэр, сылгылар сүтэн хаалаллар. Ислам доминирующай религия илин, оттон Ковров орнаменнара символларын уонна абстракцияларын тылларынан саҥарбыттара, Коран этигэр- хааныгар кубулуйбуттара. Ол курдук, анаммыт Персия көбүөрэ — аан дойду айыллыытын туһунан кинигэ. Коврин сибэккитэ эмиэ элбэҕи кэпсиэн сөп.

Бу көбүөрдэр сэдэх уонна күндү лүөн буолан, булгуччу иэстээхтэр этилэр. Хайа баҕарар дьиэни ититэргэ табыгаһа билиҥҥи кэмҥэ да сыаналаммат. Ковров үрдүк сыанатын ыраахтан кэлэрэ бэрт сырыынньык дьыаланан, бэрт сэдэх кыраасканан туһаныы бэрээдэгэ олохтонно. Дьиэ усулуобуйатыгар түүтүн кичэйэн кырыйыы олус ыарахан этэ. Хас квартал аайы бэйэ кырасаабыссата олорор. Тыа сиригэр боростуой маастар- красильщиктар кэлэллэрин туһунан сэрэтэллэрэ.

Ковров кытыытыгар сорох маастар натуральнай кырааскалары туһаналлар. Суоллара- иистэрэ суох эрээри, бөҕө буоллаҕа-үйэлэр тухары сулууспалыыллар. Үнүгэс өҥнөөх үүнээйи кырааска индигэнтэн хостууллар. Куоскаттан куосканы кыһыл кыраасканан ылаллар, ону тэҥэ марена силис тардар. Шафран тимир өҥнөөх ыларга туһаналлар.