Тихо Браге
Браге Тихо (даан. Tyge Ottesen Brahe , лат. Tycho Brahe) (1546, Кнудструп, Скания, Дания - 1601, Прага) - Дания астронома.
Тюге Браге (Тихо - латыынныы уларытыы) 1546 сыллаахха ахсынньы 14 күнүгэр Дания үрдүкү сановнигын дьиэ кэргэнигэр төрөөбүтэ. Оҕото суох баай адмирал абаҕата уоран ылбыт (сорох источниктар этэллэринэн виикиннар абыычайдарынан биир уолларын ииттэрэ биэрбиттэр), бэйэтин замогар (Тоструп) ииппит.
12 саастааҕыттан Копенгаген уонна Лейпциг университеттарыгар үөрэммит. 1565-70 сс. Европаны кэрийэн математика уонна астрономия үстүрүмүөннэрин хомуйбут. Аҕатын уонна абаҕатын нэһилиэстибэлэрин тутан баран ол харчытынан кыра обсерватория туттубут. 1573 сыллаахха саҥа сулуһу арыйан (сверхновая) халлаан уларыйар эбит диэн санааны олохтообут. Дания хоруола Фредерик II көмөтүнэн өссө улахан обсерватория туттарбыт (Ураниборг). Бу обсерватория Европаҕа саҥа астрономияҕа арыйыылар кииннэрэ буолбут. Манна Браге Күн систиэмэтин үөрэппит уонна 777 сулус чопчу олохторун быһаарбыт. Кини суоттааһыннарын өлбүтүн кэннэ үөрэнээччитэ И. Кеплер туһаммыт, Исаак Ньютон үлэлэрин олоҕо эмиэ бу үлэлэргэ тирэнэр[1].
Тихо Браге сорох үстүрүмүөннэрэ:
Быһаарыылар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- ↑ Britannica Большой иллюстрированный энциклопедический словарь, 2009, Астрель