Александров Василий Тимофеевич - Баһаатай

Александров Василий Тимофеевич — Баһаатай — Болугур нэһилиэгин, Амма улууһун бочуоттаах гражданина.

Александров Василий Тимофеевич — Баһаатай

Олоҕун олуктара

Амма — Наахара нэhилиэгин Таас-Өттү Көрдүгэн диэн сиригэр Харитонова Татьяна Петровна уонна Александров Тимофей Александрович дьиэ кэргэттэригэр 1930 сыллаахха кулун тутар ый 10 кунугэр төрөөбүтэ. 1940 с. Амма-Наахара оскуолатыгар уерэнэн иhэн, трахома уонна былчархай ыарыыта буулаан, сыл аҥарынан үөрэҕин тохтоторго күhэллибитэ. Эһиилигэр Аҕа дойдуну көмүскүүр сэрии буолан, дойду үрдүнэн сут-кураан дьыллар саҕаламмытара. Аҕата ыарахан ыарыыттан ыалдьан өлөн, оҕо сааска оонньууру — көрүлүүрү билбэккэ, оччотооҕу кэм оҕолорун сиэринэн, күүһэ кыайар үлэтигэр, сааскы ыhыы кэмигэр сир хорутуутугар оҕуhу сиэтэн, аты хаамтаран, үктэтэр миэлинсэҕэ, малатыылкаҕа күнү быhа оҕус, ат үүрэн Улуу Кыайыыга бэйэтин сэмэй кылаатын киллэрсибитэ. Кыайыы кэнниттэн кыра колхозтары бөдөҥсүтүү үлэтэ дойду үрдүнэн ыытыллыбыта. Болугур сиригэр-уотугар бытархай колхозтар холбоhон «Правда» колхоз тэриллибитэ. Колхоз сүөһүтүн ахсаана элбээн биир улахан хаһаайыстыбаҕа кубулуйбута. Бу сыллартан саҕалаан Василий Тимофеевич сайынын оту бэлэмнээһиҥҥэ көлө-илии биригээдэтин тэрийэн, бэйэтэ звеноводтаан улэлээн-хамсаан барбыта. 1950 сылтан бугулламмыт оту утары кэбиhэн иhэр суолу (методы) биир бастакынан саҕалаан бэриллибит былааны аhара куоhаран, бастыҥнар кэккэлэригэр куруук инники куеҥҥэ сылдьыбыта. Хас сыл ахсын үлэ түмүгэ тахсыылаах буолан республика, оройуон салайааччылара, хаhыат үлэhиттэрэ элбэхтик кэлэн билсэн бараллара. Бу барыта үрдүк тэрээһиннээх, дьулуурдаах үлэнэн ситиһиллэрэ. Ол курдук оттуур ходуһа күрүөлэнэн, сүөһү тэпсиититтэн быыһаммыта. Сыл аайы оттуур сир ыраастанара. Үлэ режимэ кытаанахтык тутуһуллара. Ол иһин сыллата үлэ түмүгэ тупсан иһэрэ. Звено кирбииттэн кирбиилэргэ дабайан испитэ. Оройуоҥҥа, республикаҕа чемпион үрдүк аатын ылбыта. Сайынын от ыарахан үлэтигэр үлэлээн баран, аны кыһынын тыаҕа уокка оттор мас бэлэмнээhинигэр эбэтэр хаалыылаах ыччат-комсомольскай ферматыгар старшайынан аныыллара. Ыччат дьону кытта тэҥҥэ үлэлээн, салайан Василий Тимофеевич бу ферматын хайаан да инники кэккэҕэ таһаарара. Маны таһынан хас сыл аайы оскуола оттук маһын бэлэмнээһинигэр көхтөөхтүк кыттара. Эрдэ тахсан бэлэмнэниллиэхтээх маһы суулларара. Кини сыһыарыллыбыт кылааһа сууллубут маһы эрбээн, хайытан сааһылааһыҥҥа хайаан да бастыыра.

Элбэх оҕону үлэҕэ уһуйбута

1961 сылтан Василий Тимофеевич биригээдэтигэр оҕолору үлэҕэ сыһыаран, кыра да күүс үөрэттэххэ-такайдахха эбилик буоларын билбитэ. Ол курдук биир бастакынан Константинов Гоша уонна Павлов Афоня диэн оҕолор улахан дьон биригээдэтигэр киирбиттэрэ. Онтон ыла Баhылай салалтатынан элбэх оскуола о5ото сайыҥҥы сынньаланнарын кэмигэр биригээдэҕэ үлэлээн ааспыттара. Биригээдэ үс-түөрт киhититтэн атыттара оҕолор буолан ыччат-комсомольскай звенота диэн аатырара. Социалистическай куоталаhыы да ыччат комсомольскай звенолар истэринэн ыытыллара. Звеновод быһыытынан барыта 35 сыл үлэлээбитэ. Ол тухары Василий Тимофеевич салайбыт звенотугар сүүсчэҕэ чугаhыыр оҕо үлэлээн ааспыт. Звено састааба мээнэ уларыйбата, үлэлии кэлбит оҕолор кырата 3-4 сыл, сорохторо уонунан сылларга үлэлииллэрэ. Үлэлэтэр оҕолоро үгүстэрэ аҥардас ийэ оҕолоро этилэр, кинилэри үлэ үөрүйэхтэригэр, дьону-сэргэни кытта алтыһыыга үөрэтэрэ. Оҕолор сайыҥҥы сынньалаҥнарын кэмигэр от оттоон сүөһүлэрин сыл таһаарар оттоноллоро, онон Василий Тимофеевич элбэх ийэ махталын ылбыта. Василий Тимофеевич оҕону иитэр ньымалара: о5о кыаҕын-дьоҕурун таба көрөн үлэҕэ сөптүк аттаран туруорара. Кыра уолаттары көрө-истэ сылдьалларыгар улахан уолаттары соруйара. Үлэ режима булгуччу тутуһуллара. Барыларыгар биир тэҥник аҕалыы сыһыаннаһар буолан, үлэһиттэрин ытыктабылынан туһанара. Звено чилиэннэрэ бары биир санаанан үлэ былаанын аһары толорорго дьулуһан биир киһи курдук дьулурҕатык үлэлииллэрэ. Сынньалаҥ кэмҥэ көр-күлүү, ырыа-тойук дуорайара. Оҕону үлэнэн иитии теориятын үлэтигэр таба туhанан, билигин Болугурга да, республика да иhигэр Василий Тимофеевич үлэҕэ угуйбут оҕолоро ыал аҕалара, эhэлэрэ буоланнар, үлэhит үтүөлэрэ буоллулар.

Сыралаах үлэ түмүктэрэ

Василий Тимофеевич үлэтин ситииһиилэрин Республика, оройуон салалталарыттан ылбыт ахсаана биллибэт грамоталара, махтал суруктара, хас да социалистическай курэхтэhиилэр кыайыылаҕа знактара, мэтээллэрэ туоһулууллар. Олортон сорохторо:

06.07.1954 с. ПОХВАЛЬНЫЙ ЛИСТ награждается член колхоза «ПРАВДА» Болугурского наслега за активное участие и за достижение высокой производительности труда в заготовке кормов в период с 21 по 31 июля 1954 г. Секретарь райкома ВЛКСМ В. Нестерев
27.11.1954г. ПОЧЕТНАЯ ГРАМОТА Якутский обком ВЛКСМ награждает настоящей грамотой Александрова В. Т. члена колхоза «ПРАВДА» скосившего 186га на конной сенокосилке при плане 160га. Секретарь обкома ВЛКСМ И.Атласов
24.10. 1958г. ПОХВАЛЬНЫЙ ЛИСТ Амгинского РК ВЛКСМ в честь 40 — летия ВЛКСМ рабочего совхоза Амгинский за высокие производственные показатели Секретарь райкома ВЛКСМ Е.Артемьев
04.02.1965г. ОТЛИЧНИК соц-го соревнования С/Х РСФСР Министр производства и заготовок С/Х ЯАССР: И.Унхалов Председатель АК профсоюзов С.Габышева
1966 год Диплом 111 степени. Звеноводу с-за Амгинский участнику районной С/Х выставки 1966 года за высокие производственные показатели Якутский обком профсоюзов Министр С/Х ЯАССР
29.10.1968г. Решением Бюро Амгинского РК ВЛКСМ от 29.10.1968г. за № 19 Конно-ручное звено по заготовке сена Болугурского отделения с-за «Амгинский» награждает Памятным Вымпелом РК ВЛКСМ в связи 50 летним юбилеем ВЛКСМ Секретарь РК ВЛКСМ С.Николаева
1968г. ПРИВЕТСТВЕННОЕ ПИСЬМО Якутский обком ВЛКСМ. Ком. Мол. Коллективов по сеноуборке со славным юбилеем — 50 летием ВЛКСМ выражает благодарность за ваш самоотверженный труд на благо нашей северной респулики. Якутский обком ВЛКСМ
26.11.1967г. ПОЧЕТНАЯ ГРАМОТА в связи с 50 летием Ленинского комсомола. РК ВЛКСМ награждает комсомольско-молодежное звено за хорошие результаты в сеноуборочной работе в Болугурском отделении с-за «Амгинский» Секретарь РК ВЛКСМ С.Николаева
Июнь 1972г. ПРИВЕТСТВЕННОЕ ПИСЬМО и поздравление со славным юбилеем-50летием образования ЯАССР выражает свою благодарность за ваше активное участеие в развитии народного хозяйства и культуры ЯАССР. Творческих успехов в борьбе за выполнение решений ХХIV съезда КПСС. Якутский обком КПСС, Президиум Верховного совета ЯАССР, Совет министров ЯАССР
08.10.1974г. ПОЧЕТНАЯ ГРАМОТА президиума Верховного совета ЯАССР за достигнутые успехи в выполнении принятых соц-х обязательств 1974г. Указ от 8 октября 1974г. Президиум Верховного совета ЯАССР
12.11.1974г. ПОЧЕТНАЯ ГРАМОТА. Награждается и премируется деньгами в 300 руб. и фондом на автомобиль «Москвич» к/ручное звено по заготовке кормов АЛЕКСАНДРОВ В. Т. из с-за «Амгинский». Министр С/Х Н.Шадринов Пред.обкома профсоюзов А.Сазонов