Соҕуруу Буг

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Соҕуруу Буг (укр. Південний Буг; пол. Południowy Buh) — Украина соҕуруулуу илинигэр баар 806 км усталаах өрүс. Бассейна 63 700 км². Украина иһигэр бүттүүн киирэр соҕотох бөдөҥ өрүс[1].

Аата[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

В. В. Лобода суруйарынан былыргы гириэктэр бу өрүһү Гипанис, Ипанис дииллэр эбит, оттон былыргы нуучча летопистарыгар — Богъ, Бъоугъ диэн ааттанар. Чопчу суолтата биллибэт. Польша тыл үөрэхтээҕэ Тадеуш Лер-Сплавинский балтика-славян Bog («сүүрүк») эбэтэр bougb («туора барыы, эриллии-буруллуу») диэн тылларыттан буолуон сөп диир. Франция гидрограба Элизе Реклю бог (таҥара) диэн тылынан быһаарар. Ян Розвадовский уонна Макс Фасмер былыргы ниэмэс Bach («үрэх») диэн тылыттан таһаараллар.

Гидрографията уонна бассейна[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Николаев куйаартан көстүүтэ. Уҥа — Ингул Соҕуруу Бугка түһүүтэ

Соҕуруу Буг Подольеттан саҕаланар, онтон илин диэки Винница нөҥүө ааһар, онтон чугас соҕуруулуу-илин эргийэр Буг лиманыгар түһэр, онтон Днепрдыын Днепр-Буг лимана буолан былыргы Ольвия куорат таһынан ааһар уонна Хара муораҕа түһэр. Үөһээ тардыытыгар бадарааннаах сиринэн устар, намыһах кытыллардаах; орто сүүрүгэр — дириҥ хочонон устар; харгыстардаах. Онтон Хара муоратааҕы хапталынан устар.

Уута баһыйар сорҕото хаар уута.

Быһаарыылар[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  1. Кравчук П. А. Рекорды природы. — Любешов: Эрудит, 1993. ISBN 5-7707-2044-1

Халыып:Stub