Лорд Честерфилд

Филип Дормер Стэнхоуп, 4-с граф Честерфилд (ааҥл. Philip Dormer Stanhope, 4th Earl of Chesterfield, балаҕан ыйын 22 1694, Лондон — кулун тутар 24 1773, эмиэ онно) — Улуу Британия судаарыстыба дьайыксыта, дипломат уонна суруйааччы, «Уолбар суруктар» ааптардара. Аҕата 1726 сыллаахха өлүөр диэри лорд Стэнхоуп (Lord Stanhope) диэн аатынан биллэрэ.

«Уолбар суруктар»

Честерфилд Георг I туора кыыһын Мелюзина фон Шуленбург диэн дьахтары ойох ылбыта, ол эрээри киниттэн оҕото суоҕа. Филипп Стэнхоуп (иккис), кини тапталлаах ол эрээри туора дьахтартан төрөппүт уола кини өйөбүлүнэн туһанара, ол эрээри аристократия үөһээ араҥатыгар кыайан киирбэтэҕэ. Кырдьан баран Честерфилд биир уолу ииттэ ылбыта, онтуката үһүс Филипп Стэнхоуп диэн аатынан биллэрэ (1755—1815), кэлин баайын-дуолун барытын утумнаабыта.

Филипп Стэнхоуп (иккис) Юджиния Дорнвил диэн Ирландияттан төрүттээх дьахтартан икки уолламмыта, 36 сааһыгар өлбүтэ. Честерфилд сиэннэрэ баалларын туһунан уола өлбүтүн кэннэ эрэ билбитэ, кинилэргэ кыра нэһилиэстибэ хаалларбыта. Ол эрээри уолун ойоҕор тугу да хаалларбатаҕа. Онон Дорнвил Стэнхоуп уолугар суруйбут суруктарын издателлэргэ атыылыырга күһэллибитэ. Суруктар улахан айдааны таһаарбыттара, элбэх киһи аахпыта. Хаста да хос таһаарыллан, огдообо онтон байбыта.

Честерфилд суруктара Джон Локк педагогикаҕа идиэйэлэригэр майгынныыр элбэх сүбэлэрдээх. Иитии чопчу карьераҕа туһуланыытын Честерфилд элбэх үөлээннээхтэрэ сүөргүлээбиттэрэ. Ол эрээри «Суруктары» Вольтер үрдүктүк сыаналаабыта, XVIII үйэ эпистолярнай жанрын уһулуччу көстүүтүнэн уонна ис киирбэх, киһилии докумуон быһыытынан билиммитэ. Вольтер дю Деффан маркизаҕа 1774 сыл атырдьах ыйын 12 күнүгэр суруйбут суругар маннык эппитэ: «Кинигэ сүрдээх үөрэтэр суолталаах, уонна, арааһа, иитии туһунан баччааҥҥа диэри суруллубуттан саамай үчүгэйдэрэ».