Коростень

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Коростень
Flag of Коростень
Flag
Coat of arms of Коростень
Coat of arms
Координаталара: 50°58′25″ с. ш. 28°36′52″ в. д. / 50.97361° с. ш. 28.61444° в. д. / 50.97361; 28.61444 (G) (O)
Дойду Flag of Украина Украина
Бастакы ахтыллыыта
Cалалтата
 - Баhылык уонна губернатор Москаленко Владимир Васильевич
Иэнэ
 - Total 42,31 km² (16,3 sq mi)
Үрдэлэ 174 m (571 ft)
Олохтоохторо (2012)
 - Total 65 592
 - Чиҥэ 1043/km² (2701,4/sq mi)
Сайт: http://www.korosten.in.ua/

Ко́ростень (укр. Коростень, был.-нууч. Искоростень) диэн Украина Житомир уобалаһын куората, Коростеньскай оройуон киинэ. Дьонун ахсаана 65 592 (2012). Уж өрүс үрдүгэр турар. Житомиртан 87 км, Киевтэн — 150 км.

Этимология[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Фасмер тылдьытыгар Искоростень диэн аат скандинавия тылыттан төрүттээх диэн суруллар: stenтаас, skarfr — «туруук таас».

Норуот этимологията маннык быһаарар: «Коръстѣнь» биитэр «Коростѣнь» диэн славян «короста» диэн тылыттан тахсыбыт (Уж өрүс кытыла көнө буолбатаҕыттан). Иккис барылынан славяннар Хорс таҥараларын аатыттан.

Устуоруйата[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Искоростень аан бастаан Повесть временных лет ааттанар. Онно суруллубутунан 6453 (945) сыллаахха древляннар киин уораҕайдара эбит. Билиҥҥи Коростень сиригэр VIII—XIII үйэлэрдээҕи 4 былыргы городищены булбуттара: үһэ өрүс кытылыгар баар гранит туруук таастарга, онтон биирж (9 га кэриҥэ иэннээх) Уж хаҥас кытылыгар. Городищелар чугастарыгар 6 кургаан уҥуохтар бааллара биллэр (300-тэн тахса кутуу). Көмүү сиэрэ-туома — уматыы, өлүктэр саҕах таһымыгар уонна оҥхойдорго сыталлар.[1]

Древляннар Игорь Рюрикович кинээһи наһаа элбэх түһээни хомуйаары гыммытын иһин өлөрбүттэрин кэннэ ойоҕо Ольга древляннартан иэстэспитэ — Коростень куораты төгүрүйбүтэ уонна 945/946 сылларга уоттаабыта.

1240 сыллаахха Коростень куораты моҕуоллар ылбыттара.

1370 сыллаахха Литва Улуу княжествота ылбыта. Кэлин Польша анныгар киирбитэ. 1589 сыллаахха магдебург быраабын туппута.


Олохтоохторо[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Билигин олохтоохторун сүнньэ украинецтар уонна нууччалар, өссө поляктар, чехтэр, сыгааннар уо.д.а олороллор. 1980-с сыллар бүтүүлэригэр дылы дьэбириэйдэр бааллар этэ, ол эрэн үксүлэрэ 1990-с сыллар саҥаларыгар көһөн барбыттара.

Айылҕата[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Географията[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Килиимэтэ[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Оройуонунан арахсыыта[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Быһаарыылар[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  1. Звiздецкий Б. А. Городища IX—XIII вв. на територii лiтописних древлян. Киiв. 2008.
Wikimedia Commons
Wikimedia Commons
Коростень Биики Хааһахха