Өксөкүлээх Өлөксөй: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах
1 устуруока: 1 устуруока:
[[Ойуу:Кулаковскай.jpg|thumb|right|Өксөкүлээх Өлөксөй]]
[[Ойуу:Кулаковскай.jpg|thumb|right|Өксөкүлээх Өлөксөй]]


'''Өксөкүлээх Өлөксөй''' - Алексей Елисеевич Кулаковскай - саха литературатын төрүттээччилэриттэн биирдэстэрэ, поэт, наука араас көрүҥнэригэр маҥнайгы оҥкулу оҥорбут чинчийээччи, гуманист-философ.
'''Өксөкүлээх Өлөксөй''' Алексей Елисеевич Кулаковскай саха литературатын төрүттээччилэриттэн биирдэстэрэ, поэт, наука араас көрүҥнэригэр маҥнайгы оҥкулу оҥорбут чинчийээччи, гуманист-философ.


1877 сыллаахха [[Амма өрүс]] үрдүгэр турар ''Учай'' алааска (билигин [[Таатта улууһа|Таатта улууһун]] сирэ) төрөөбүтэ.
[[1877]] сыллаахха [[кулун тутар 4]] күнүгэр [[Амма өрүс]] үрдүгэр турар ''Учай'' алааска (билигин [[Таатта улууһа|Таатта улууһун]] сирэ) төрөөбүтэ.

[[1900]] сыллаахха «Байанай алгыһа» диэн хоһоону суруйбута. Бу хоһоону сорох чинчийээччилэр саха суругунан бастакы айымньытынан ааҕаллар. Элбэх хоһооннору уонна поэмалары суруйан хаалларбытыттан ордук дириҥ диэн билиниллэр айымньыта 1910 сыллаахха суруллубут «Ойуун түүлэ» поэма. Бу айымньыга поэт төрөөбүт омугун дьылҕатын анаарар, ол саҕанааҕы олох уонна аан дойду кыһалҕаларын ырытар.

1925 сыл ахсынньытыгар Саха АССР аатыттан Батсакы түүр сийиэһигэр Баку куоракка баран иһэн ыалдьан хаалар. 1926 с. [[бэс ыйын 6]] күнүгэр Москуба куоракка өлөр. Москуба данилов кылабыыһатыгар көмүллэ сытар.

Саха бэрэсидьиэнин 1992 с. Ыйааҕынан Саха сирин Илин бириэмийэтэ олохтоммута — Саха сирин норуоттарын култууратын тилиннэриигэ уһулуччулаах уопсастыбаннай үлэ иһин. Өксөкүлээх аатынан элбэх уөрэх уонна култуура тэрилтэлэрэ, куораттар уонна нэһилиэктэр уулуссалара ааттаммытара.


== Библиография ==
* Ырыа-хоһоон — Дьокуускай: Кинигэ кыһата, 1924—1925. Ч. 1. — 158 с., Ч.2 — 174 с.
* Ырыа-хоһоон — Дьокуускай: Кинигэ кыһата, 1946—320 с.
* Ырыалар-хоһооннор — Дьокуускай: Кинигэ кыһата, 1957. — 307 с.
* Ибир самыыр: Хоһооннор. Оскуолаҕа киириэн иннинэ саастаах оҕолорго. — Дьокуускай: Кинигэ кыһата, 1971. — 16 с.
* Ырыа-хоһоон / Хомуйан оҥордулар Н. З. Копырин, Г. В. Попов. — Дьокуускай: Кинигэ кыһата, 1986. — 136 с.
* Ойуун түүлэ: Поэма. — Дьокуускай: Бичик, 1994. — 64 с.
* Ойуун түүлэ. — Дьокуускай: Кудук, 1999. 144 с. — сахалыы, нууччалыы, англ.

* Материалы для изучения верований якутов. - Дьокуускай: кинигэ кыһата, 1923. - 108 с.
* Якутские пословицы и поговорки / Предисловие и пер. автора. - Дьокуускай, 1925. - 121 с. - (Сб. тр. исслед. о-ва "Саха кэскилэ". - Вып.2)
* Манчары. - Дьокуускай: Кинигэ кыһата, 1945. - 420 с.


== Туһаныллыбыт литература ==
== Туһаныллыбыт литература ==


* Е.Е. Алексеев, Заслуженный деятель науки РС(Я), лауреат Государственной премии им. А.Е. Кулаковского РС(Я)
* Е. Е. Алексеев, Заслуженный деятель науки РС(Я), лауреат Государственной премии им. А. Е. Кулаковского РС(Я)
* Писатели земли олонхо. Библиографическай ыйынньык. Дьокуускай, «Бичик», 2000, ISBN 5-7696-1001-8


{{Template:Саха суруйааччылара}}
{{Template:Саха суруйааччылара}}
13 устуруока: 34 устуруока:
{{Template:Translation ru-sah}}
{{Template:Translation ru-sah}}


[[Category:Дьоннор алпабыытынан]]
[[Категория:Дьоннор алпабыытынан]]

11:44, 2 От ыйын 2009 барыл

Билэ:Кулаковскай.jpg
Өксөкүлээх Өлөксөй

Өксөкүлээх Өлөксөй — Алексей Елисеевич Кулаковскай — саха литературатын төрүттээччилэриттэн биирдэстэрэ, поэт, наука араас көрүҥнэригэр маҥнайгы оҥкулу оҥорбут чинчийээччи, гуманист-философ.

1877 сыллаахха кулун тутар 4 күнүгэр Амма өрүс үрдүгэр турар Учай алааска (билигин Таатта улууһун сирэ) төрөөбүтэ.

1900 сыллаахха «Байанай алгыһа» диэн хоһоону суруйбута. Бу хоһоону сорох чинчийээччилэр саха суругунан бастакы айымньытынан ааҕаллар. Элбэх хоһооннору уонна поэмалары суруйан хаалларбытыттан ордук дириҥ диэн билиниллэр айымньыта 1910 сыллаахха суруллубут «Ойуун түүлэ» поэма. Бу айымньыга поэт төрөөбүт омугун дьылҕатын анаарар, ол саҕанааҕы олох уонна аан дойду кыһалҕаларын ырытар.

1925 сыл ахсынньытыгар Саха АССР аатыттан Батсакы түүр сийиэһигэр Баку куоракка баран иһэн ыалдьан хаалар. 1926 с. бэс ыйын 6 күнүгэр Москуба куоракка өлөр. Москуба данилов кылабыыһатыгар көмүллэ сытар.

Саха бэрэсидьиэнин 1992 с. Ыйааҕынан Саха сирин Илин бириэмийэтэ олохтоммута — Саха сирин норуоттарын култууратын тилиннэриигэ уһулуччулаах уопсастыбаннай үлэ иһин. Өксөкүлээх аатынан элбэх уөрэх уонна култуура тэрилтэлэрэ, куораттар уонна нэһилиэктэр уулуссалара ааттаммытара.


Библиография

  • Ырыа-хоһоон — Дьокуускай: Кинигэ кыһата, 1924—1925. Ч. 1. — 158 с., Ч.2 — 174 с.
  • Ырыа-хоһоон — Дьокуускай: Кинигэ кыһата, 1946—320 с.
  • Ырыалар-хоһооннор — Дьокуускай: Кинигэ кыһата, 1957. — 307 с.
  • Ибир самыыр: Хоһооннор. Оскуолаҕа киириэн иннинэ саастаах оҕолорго. — Дьокуускай: Кинигэ кыһата, 1971. — 16 с.
  • Ырыа-хоһоон / Хомуйан оҥордулар Н. З. Копырин, Г. В. Попов. — Дьокуускай: Кинигэ кыһата, 1986. — 136 с.
  • Ойуун түүлэ: Поэма. — Дьокуускай: Бичик, 1994. — 64 с.
  • Ойуун түүлэ. — Дьокуускай: Кудук, 1999. 144 с. — сахалыы, нууччалыы, англ.
  • Материалы для изучения верований якутов. - Дьокуускай: кинигэ кыһата, 1923. - 108 с.
  • Якутские пословицы и поговорки / Предисловие и пер. автора. - Дьокуускай, 1925. - 121 с. - (Сб. тр. исслед. о-ва "Саха кэскилэ". - Вып.2)
  • Манчары. - Дьокуускай: Кинигэ кыһата, 1945. - 420 с.

Туһаныллыбыт литература

  • Е. Е. Алексеев, Заслуженный деятель науки РС(Я), лауреат Государственной премии им. А. Е. Кулаковского РС(Я)
  • Писатели земли олонхо. Библиографическай ыйынньык. Дьокуускай, «Бичик», 2000, ISBN 5-7696-1001-8