Тохсунньу 22: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
8 устуруока: | 8 устуруока: | ||
* [[1506]] — 150 киһилээх [[Швейцария]] гвардеецтэрин бастакы этэрээтэ [[Ватикан|Ватикаҥҥа]] кэлбит. Бу күн Ватиканы билигин даҕаны харабыллыыр ''Швейцария гвардиятын'' тэриллиитин күнүнэн ааҕыллар. |
* [[1506]] — 150 киһилээх [[Швейцария]] гвардеецтэрин бастакы этэрээтэ [[Ватикан|Ватикаҥҥа]] кэлбит. Бу күн Ватиканы билигин даҕаны харабыллыыр ''Швейцария гвардиятын'' тэриллиитин күнүнэн ааҕыллар. |
||
* [[1863]] — [[Польша]]ҕа, [[Литва]]ҕа уонна [[Беларусь]]ка [[Арассыыйа]] былааһын утары ''Тохсунньутааҕы өрө туруу'' саҕаламмыт. Бу өрө туруу хам баттаммытын кэннэ элбэх киһи көскө ыытыллыбыта, ол иһигэр Саха сиригэр. |
* [[1863]] — [[Польша]]ҕа, [[Литва]]ҕа уонна [[Беларусь]]ка [[Арассыыйа]] былааһын утары ''Тохсунньутааҕы өрө туруу'' саҕаламмыт. Бу өрө туруу хам баттаммытын кэннэ элбэх киһи көскө ыытыллыбыта, ол иһигэр Саха сиригэр. |
||
* [[1905]] (урукку истиилинэн тохсунньу 9 күнүгэр) — [[Санкт-Петербург]]а «Хааннаах баскыһыанньа» буолбут. Ыраахтааҕы |
* [[1905]] (урукку истиилинэн тохсунньу 9 күнүгэр) — [[Санкт-Петербург]]а «Хааннаах баскыһыанньа» буолбут. Ыраахтааҕы уораҕайыгар петиция туттара хаамсан испит оробуочайдары саанан ытыалаан ыспыттар. Мантан сылтаан [[Арассыыйа]]ҕа бастакы өрөбөлүүссүйэ саҕаламмыта. |
||
* [[1960]] — Билиҥҥи [[Мирнэй улууһа|Мирнэй улууһун]] хоту өттүгэр Сохсолоох үрэҕэр «Айхал» диэн ааттаммыт [[Кимберлиит туруупката|кимберлиит туруупката]] булуллубут. Кэлин манна [[Айхал]] бөһүөлэгэ тутуллубута. |
* [[1960]] — Билиҥҥи [[Мирнэй улууһа|Мирнэй улууһун]] хоту өттүгэр Сохсолоох үрэҕэр «Айхал» диэн ааттаммыт [[Кимберлиит туруупката|кимберлиит туруупката]] булуллубут. Кэлин манна [[Айхал]] бөһүөлэгэ тутуллубута. |
||
* [[1963]] — Хас эмэ үйэ тухары өстөспүт [[Франция]] уонна [[Германия]] ''Елисейдээҕи бииргэ үлэлээһин туһунан'' дуогабар түһэрсибиттэр. Дуогабарга Франция бэрэсидьиэнэ [[Шарль де Голль]] уонна [[Арҕаа Германия]] канцлера [[Конрад Аденауэр]] илиилэрин баттаабыттар. |
* [[1963]] — Хас эмэ үйэ тухары өстөспүт [[Франция]] уонна [[Германия]] ''Елисейдээҕи бииргэ үлэлээһин туһунан'' дуогабар түһэрсибиттэр. Дуогабарга Франция бэрэсидьиэнэ [[Шарль де Голль]] уонна [[Арҕаа Германия]] канцлера [[Конрад Аденауэр]] илиилэрин баттаабыттар. |
22:33, 21 Тохсунньу 2021 барыл
Тохсунньу 22 диэн Грегориан халандаарыгар сыл 22-с күнэ. Сыл бүтүө 343 күн (ордук хонуктаах сылга 344 күн) баар.
Бэлиэ күннэр
- Польша — Эһэ күнэ (Dzień Dziadka). Эһэ күнэ диэн ааттаах эрээри, эһэлэри, эбэлэри барыларын эҕэрдэлииллэр. Бу күн поляктар оҕолоругар эһэлэрин-эбэлэрин, кинилэр туох өҥөлөөхтөрүн туһунан кэпсииллэр.
- Украина — Бииргэ буолуу күнэ (День соборності України). 1919 сыллаахха Украина уонна Арҕаа Украина биир судаарыстыба буолбуттар.
Түбэлтэлэр
- 1506 — 150 киһилээх Швейцария гвардеецтэрин бастакы этэрээтэ Ватикаҥҥа кэлбит. Бу күн Ватиканы билигин даҕаны харабыллыыр Швейцария гвардиятын тэриллиитин күнүнэн ааҕыллар.
- 1863 — Польшаҕа, Литваҕа уонна Беларуська Арассыыйа былааһын утары Тохсунньутааҕы өрө туруу саҕаламмыт. Бу өрө туруу хам баттаммытын кэннэ элбэх киһи көскө ыытыллыбыта, ол иһигэр Саха сиригэр.
- 1905 (урукку истиилинэн тохсунньу 9 күнүгэр) — Санкт-Петербурга «Хааннаах баскыһыанньа» буолбут. Ыраахтааҕы уораҕайыгар петиция туттара хаамсан испит оробуочайдары саанан ытыалаан ыспыттар. Мантан сылтаан Арассыыйаҕа бастакы өрөбөлүүссүйэ саҕаламмыта.
- 1960 — Билиҥҥи Мирнэй улууһун хоту өттүгэр Сохсолоох үрэҕэр «Айхал» диэн ааттаммыт кимберлиит туруупката булуллубут. Кэлин манна Айхал бөһүөлэгэ тутуллубута.
- 1963 — Хас эмэ үйэ тухары өстөспүт Франция уонна Германия Елисейдээҕи бииргэ үлэлээһин туһунан дуогабар түһэрсибиттэр. Дуогабарга Франция бэрэсидьиэнэ Шарль де Голль уонна Арҕаа Германия канцлера Конрад Аденауэр илиилэрин баттаабыттар.
- 1973 — АХШ Үрдүкү Суута дойдуга аборту көҥүллээбит.
- 2006 — Боливия бэрэсидьиэнинэн Эво Моралес буолбут. Кини Соҕуруу Америкаҕа бастакы олохтоох индеец бэрэсидьиэн.
Төрөөбүттэр
- 1440 — Иван III — Москуба Улуу кинээһэ. Кини кэмигэр Русь Алтан Ордуу былааһыттан букатыннаахтык тахсыбыта.
- 1561 — Фрэнсис Бэкон — Англия судаарыстыбаннай диэйэтэлэ, бөлөһүөк, билим миэтэдин олохтообут киһи.
- 1788 — Дьордь Гордон Байрон — Британия бэйиэтэ уонна Романтицизм бэлиэ фигурата, Эуропа биир улуу бэйиэтэ. Соҕотох кыыһа Ада Лавлейс аан дойду бастакы программиһынан билиниллэр.
- 1898 — Сергей Эйзенштейн — сэбиэскэй тыйаатыр уонна киинэ режиссера, худуоһунньук, сценарист, ускуустубаны чинчийээччи, педагог. РСФСР ускуустубатын үтүөлээх үлэһитэ (1935 сыл).
- 1907 — Дмитрий Кедрин — нуучча сэбиэскэй бэйиэтэ, тылбаасчыт. Сүрүн идэтинэн — суруналыыс.
- 1908 — Лев Ландау — сэбиэскэй физик, академик, Нобель бириэмийэтин лауреата (1962).
- 1959 — Лидия Шамаева — "Айыы кыһата" оскуола төрүттэһээччитэ уонна бастакы, билиҥҥи дириэктэрэ, Арассыыйа үтүөлээх учуутала, хас да оҕо ааҕар кинигэтин кыттыгас ааптара.
- 1972 — Айсен Николаев — 2018 сыллаахтан Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Дархана, 2012-2018 сылларга Дьокуускай куоратын баһылыга, 1995-2004 сылларга АлмаасЭргиэнБаан дьаһалтатын бэрэстээтэлэ.
- 1978 — Елена Нестерова — эбээн тылын чинчийээччи учуонай, филология билимин хандьыдаата.
Өлбүттэр
- 2008 — Хит Леджер — Австралия артыыһа уонна клипмейкерэ. 2009 сыллаахха өлбүтүн кэннэ Оскар бириэмийэтин киниэхэ анаабыттара.
- 2013 — Михаил Тимофеев (15.03.1932 төр.) — саха норуодунай бэйиэтэ, тылбаасчыт, Саха Өрөспүүбүлүкэтин өрөгөйүн ырыатын ааптардарыттан биирдэстэрэ.
|