Тохсунньу 6: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах |
|||
2 устуруока: | 2 устуруока: | ||
== Бэлиэ күннэр == |
== Бэлиэ күннэр == |
||
* {{Флагификация|Исландия}} — [[Йоль]]. |
|||
* {{Флагификация|Ямайка}} — [[Ямайка бырааһынньыктара|Маруннар күннэрэ]]. |
|||
== Түбэлтэлэр == |
== Түбэлтэлэр == |
22:26, 5 Тохсунньу 2021 барыл
Тохсунньу 6 диэн Григориан халандаарыгар сыл 6-с күнэ. Сыл бүтүө 359 күн (ордук хонуктаах сылга 360 күн) баар.
Бэлиэ күннэр
- Исландия — Йоль.
- Ямайка — Маруннар күннэрэ.
Түбэлтэлэр
- 1912 — Ньиэмэс геофизига Альфред Вегенер бастакытын континеннар дрейфтэрин туһунан теориятын билиһиннэрбит.
- 1922 — Москубаҕа Наркомнац коллегията Саха автономнай уобалаһын тэрийэргэ быһаарбыт.
- 1907 — Аатырбыт теоретик педагог Мария Монтессори Римҥэ оробуочайдар оҕолоругар аналлаах бастакы оскуолатын уонна уһуйаанын арыйбыт.
- 1943 — Кыһыл Аармыйаҕа петлицалар оннуларыгар погоннар киллэриллибиттэр.
- 1959 — Дьокуускайга тиис поликлиниката олохтоммут.
- 2003 — СӨ вице-бэрэсидьиэнин 7-ВП нүөмэрдээх дьаһала тахсыбыт: «Бар-дьоҥҥо туһалаах омук литэрэтиирэтин таһаарыы туһунан».
- 2006 — Арассыыйа бэрэсидьиэнэ Владимир Путин Дьокуускайга Национальнай уус-уран түмэлгэ сылдьан суруналыыстары кытта кэпсэтиитигэр "сахалар култуураҕытын өрө тута сылдьаргытытын үөрэ көрдүм" диэбит.
Төрөөбүттэр
- 1412 — Жанна д’Арк — Франция национальнай дьоруойа, католицизмҥа сибэтиэй быһыытынан билиниллэр.
- 1596 — Богдан Хмельницкэй — Запорожскай Сэрии гетмана, Украина полководеһа уонна судаарыстыбаннай диэйэтэлэ.
- 1655 — Якоб Бернулли — Швейцария математига.
- 1905 — Степан Ефремов — драматуур, Саха АССР искусствотын үтүөлээх диэйэтэлэ, Саха АССР оскуолатын үтүөлээх учуутала, Хаҥалас улууһун Ытык киһитэ.
- 1906 — Николай Мординов - Амма Аччыгыйа — саха норуодунай суруйааччыта (1966), Дьокуускай куоратын ытык киһитэ (1972). Кини аата иҥэриллибитэ: Таатта улууһун Харбалаах орто оскуолатыгар, «Кэскил» оҕо кинигэтин кыһатыгар (2014).
- 1910 — Мария Бурцева — саха бастакы идэтийбит суруналыыс дьахтара, «Кыым» хаһыакка үлэлээбитэ.
- 1932 — Николай Каратаев — 1987-1998 сылларга Саха Өрөспүүбүлүкэтин Үрдүкү суутун бэрэстээтэлэ, 1972-1987 сылларга Саха АССР прокурора, Саха АССР Үрдүкү Сэбиэтин хас да ыҥырыытын дьокутаата. Кини аатын 1999 сылтан Бүлүү улууһун Тааһаҕар орто оскуолата сүгэр.
- 1933 — Олег Макаров — сэбиэскэй космонавт, икки төгүллээх Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа, Дьокуускай куорат ытык киһитэ (1977).
- 1937 — Василий Роббек — Саха Өрөспүүбүлүкэтин наукатын Академиятын академика, тыл үөрэҕин билимнэрин доктора, Хотугу аҕыйах ахсааннаах норуоттар кыһалҕаларын Институтун төрүттээччилэртэн биирдэстэрэ, 1992 сылтан 2008 сыллаахха диэри салайбыта.
- 1938 — Адриано Челентано — Италия ырыаһыта, киинэ артыыһа, режиссёра.
- 1949 — Сергей Кистенев (09.03.2003 өлб.) — Саха сирин чинчийбит археолог, устуоруйа билимин хандьыдаата.
Өлбүттэр
- 1884 — Грегор Иоганн Мендель — Австрия биолога уонна ботанига, наследственность туһунан үөрэх сайдыытыгар сүҥкэн оруолу оонньообут киһи. Кини арыйбыт сокуоннарыгар (Мендель сокуоннара диэн ааттаналлар) аныгы генетика олоҕурбута.
- 1945 — Владимир Вернадскай — учуонай, геохимия, биогеохимия, радиогеология үөрэҕин саҕалааччыта, биосфера, кини киhи дьайыытыттан ноосфераҕа (ол аата өй сфератыгар) кубулуйуутун уонна эволюциятын туһунан үөрэх айааччыта, Украина Билим Академиятын бастакы бэрэсидьиэнэ.
- 1949 — Виктор Флеминг — Оскар кыайыылаах АХШ киинэ режиссера уонна продюсера. Кини ордук аатырбыт киинэлэрэ The Wizard of Oz (1939) уонна Gone with the Wind (1939).
|