Ахсынньы 22

Ахсынньы 22 диэн Грегориан халандаарыгар сыл 356-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 357-c күнэ). Сыл бүтүө 9 күн баар.

Бэлиэ күннэр

• Армения Армения, Беларусь Беларусь, Кыргыстаан Кыргыстаан, Арассыыйа Арассыыйа, Украина Украина — Энергетик күнэ
• Кытай Кытай, Япония Япония, Соҕуруу Кэриэйэ Соҕуруу Кэриэйэ, Вьетнам Вьетнам — Дунчжи ("кыһын оройо") бырааһынньык
• Украина Украина — Дипломатическэй сулууспа үлэһитин күнэ
• Вьетнам Вьетнам — Сэбилэниилээх күүстэр күннэрэ
• Индонезия Индонезия — Ийэ күнэ
• Ииндийэ Ииндийэ — Математика күнэ

Түбэлтэлэр

• 1920 — РСФСР Сэбиэттэрин VIII сийиэһигэр ГОЭЛРО диэн дойду электрификациятын былаана ылыллыбыт.
• 1922 — Губревком дьаһалынан Дьокуускайга Губернскай архыып тэриллибит.
• 1944 — Вьетнам норуодунай аармыйата тэриллибит.
• 1968 — Кытайга культурнай өрөбөлүүссүйэ кэмигэр "Жэньминь жибао" хаһыакка Мао Цзэдун биир улахан суолталаах ыстатыйата тахсыбыт. Ыстатыйаҕа «өйдөөх эдэр ыччат тыа сиригэр барыахтаах, уонна тыа сирин дьадаҥы олоҕун билэн үөрэниэхтээх» диэн этиллибит. Инньэ гынан элбэх оскуоланы бүтэрбит эдэр ыччат тыа сиригэр "үөрэххэ" ыытыллыбыта.
• 2016 — Эбола вируһун утары бастакы вакцина 70-100% көдьүүстээҕэ бигэргэммит.

Төрөөбүттэр

• 1897 — Максим Аммосов — сэбиэскэй судаарыстыба уонна баартыйа диэйэтэлэ. Саха сирэ өрөспүүбүлүкэ буоларыгар сүҥкэн оруоллаах. Биэс сыл Казахстааҥҥа үлэлээбитэ, өлүөн иннинэ Кыргыстааны салайбыта.
• 1902 — Дора Жиркова — революционер, Саха Сиригэр гражданскай сэрии кыттыылааҕа.
• 1933 — Василий Сивцев — саха норуодунай бэйиэтэ, 600-тэн тахса бөлүһүөктүү анаарыылаах сонеты суруйбута. Хоһооннорун таһынан кириитик уонна тылбаасчыт быһыытынан биллэр. "Күнүм киэһэрэн эрдэҕинэ" диэн икки туомнаах кинигэтигэр элбэх саха суруйааччыларын тустарынан суруйбута.

Өлбүттэр

• 1933 — Петр Черных-Якутскай — Саха сиригэр үөскээбит нууччалыы суруйбут бэйиэт. Ойуунускай "Кыһыл Ойуун" поэматын нууччалыы тылбаастаабыта.
• 2002 — Христофор Дуткин (16.12.1939 төр.) — филология билимин хандьыдаата, эбээн тылын диалектологиятыгар, фольклоругар, лексикологиятыгар уонна лексикографиятыгар биир тутаах чинчийээччи.
• 2003 — Юрий Прокопьев — 1982-1991 сылларга Саха АССР-ы салайбыт ССКП Саха сиринээҕи обкуомун бастакы сэкиритээрэ, СӨ норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, судаарыстыба уонна уопсастыба диэйэтэлэ, филология билимин хандьыдаата.