Майаҕас (балык): Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
Көннөрүү туһунан суруллубатах |
Көннөрүү туһунан суруллубатах |
||
| 1 устуруока: | 1 устуруока: | ||
[[Билэ:Sik, Iduns kokbok.jpg|thumb|250px|Майаҕас]] |
[[Билэ:Sik, Iduns kokbok.jpg|thumb|250px|Майаҕас]] |
||
'''Майаҕас''' ({{lang-lat|Coregonus lavaretus}}, {{Lang-ru|Сиг обыкновенный}}) — орто улаханнаах балык. Өссө чуллуку<ref>Пекарскай. Саха тылын тылдьыта</ref> суокур<ref>Булчут кинигэтэ. В.Н. Сивцев. Дь. Бичик, 2017, С.66</ref> диэн ааттыллар эбит. Саха сиригэр баар майаҕаһы сиг-пыжьян диэн ааттаан көрүҥ үөдүҥүн (подвид) курдук көрөллөр ({{lang-lat|Coregonus lavaretus pidschian (Gmelin, 1788)}}). Төбөтө кыра, айаҕа кыра. Тииһэ суох. Хас да тус туһунан формалаах, Саха сиригэр илиҥҥи сибиирдээҕи майаҕас, муус-ньуурдааҕы (ледовито равнинный) майаҕас уонна өлөөн майаҕаһа диэнннэргэ араараллар. Ону таһынан [[чорбоҕор]]у уонна [[быраҥаатта]]ны кытта буккаастара көстөллөр. |
'''Майаҕас''' ({{lang-lat|Coregonus lavaretus}}, {{Lang-ru|Сиг обыкновенный}}) — орто улаханнаах балык. Өссө '''чуллуку'''<ref>Пекарскай. Саха тылын тылдьыта</ref> уонна '''суокур'''<ref>Булчут кинигэтэ. В.Н. Сивцев. Дь. Бичик, 2017, С.66</ref> диэн ааттыллар эбит. Саха сиригэр баар майаҕаһы сиг-пыжьян диэн ааттаан көрүҥ үөдүҥүн (подвид) курдук көрөллөр ({{lang-lat|Coregonus lavaretus pidschian (Gmelin, 1788)}}). Төбөтө кыра, айаҕа кыра. Тииһэ суох. Хас да тус туһунан формалаах, Саха сиригэр илиҥҥи сибиирдээҕи майаҕас, муус-ньуурдааҕы (ледовито равнинный) майаҕас уонна өлөөн майаҕаһа диэнннэргэ араараллар. Ону таһынан [[чорбоҕор]]у уонна [[быраҥаатта]]ны кытта буккаастара көстөллөр. |
||
Көхсө хараҥ от күөҕэ, ойоҕосторо уонна өрөҕөтө кылбачыгас маҕан буолар. |
Көхсө хараҥ от күөҕэ, ойоҕосторо уонна өрөҕөтө кылбачыгас маҕан буолар. |
||
Билиҥҥи торум манна: 08:21, 22 Алтынньы 2018
Майаҕас (лат. Coregonus lavaretus, нууч. Сиг обыкновенный) — орто улаханнаах балык. Өссө чуллуку[1] уонна суокур[2] диэн ааттыллар эбит. Саха сиригэр баар майаҕаһы сиг-пыжьян диэн ааттаан көрүҥ үөдүҥүн (подвид) курдук көрөллөр (лат. Coregonus lavaretus pidschian (Gmelin, 1788)). Төбөтө кыра, айаҕа кыра. Тииһэ суох. Хас да тус туһунан формалаах, Саха сиригэр илиҥҥи сибиирдээҕи майаҕас, муус-ньуурдааҕы (ледовито равнинный) майаҕас уонна өлөөн майаҕаһа диэнннэргэ араараллар. Ону таһынан чорбоҕору уонна быраҥааттаны кытта буккаастара көстөллөр.
Көхсө хараҥ от күөҕэ, ойоҕосторо уонна өрөҕөтө кылбачыгас маҕан буолар.
Саха сиригэр 50 см уонна 2 киилэҕэ диэри улаатар. Улахан балыктар Хрома өрүскэ уонна Бүлүүтээҕи ууну харайар сиргэ көстөллөр.
Саха сиригэр майаҕаһы балыктааһын[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
Балыгы муҥханан, илиминэн, күрүчүөккэ туталлар. 1943 с.- 208 т, 1945 с. - 117 т, 1970 - 619 т, 1980 с. - 414 т, 1990 - 370 т., 2000 с. - 240 т. Майаҕаһы бултааһыны элбэтиэххэ сөп дииллэр. Бүлүүтээҕи балык иитэр собуот 1971 сылтан саҕалаан Бүлүү уу харайар сиригэр 25 мөл искэҕи ууга бырахпыта биллэр.