Сатира

Сатира — олох омсолоох өрүттэрин, хаалынньаҥ өйү-санааны сууһарыылаахтык күлэр, дьүүллүүр-сэмэлиир айымньылар (арамаан, сэһэн, кэпсээн, пьеса, хоһоон).

Сатирическай суруйууга ааптар олох омсолоох өрүттэрин кырдьыгынан буолан түһэрэн, күлүүлээх өттүн омуннаан, арыт гротеск сиэринэн дарбатан көрдөрүөн соп, ол куһаҕаны, түктэрини ордук чаҕылхайдык, ордук кэлэтиилээхтик арыйар, ону утары охсуһууга бар дьону күүскэ туруорар.

Сатира былыргыттан сайдыбыта (былыргы Римҥэ поэт Ювенал суруйуулара, Петроний «Сатирикон» диэн романа, Грецияҕа — Аристофан комедиялара). Саҥа бириэмэҕэ Англияҕа Джонатан Свифт, Францияҕа Франсуа Рамбле курдуктар феодальнай бэрээдэги, духовнай аймаҕы сууһарыылаахтык саралаан күлбүттэрэ.

Советскай литератураҕа В.Маяковскай «суостаах күлүү» диэн ааттаабыт советскай тутул остоохторун сууһарар сатирическай хоһоонноро, Демьян Беднай үгэлэрэ. Советскай сатира — үрдуктүк сайдыбыт жанр. Кини билиҥҥи кэм араас хаалынньан майгыларын, «буржуазнай» идеологияны уонна кини сабыдыалын утары охсуһарга уһулуччу суолталаах сытыы орудие.

Сатира мэлдьи норуот айымньытыттан сиэттэрэн, норуот өйүгэр-санаатыгар тирэҕирэн сайдар. Саха биллиилээх поэттара, суруйааччылара бары кэриэтэ сатираҕа холонон короллор, оттон ону төрүттээччилэринэн Өксөкүлээх Өлөксөй уонна Былатыан Ойуунускай буолаллар.

Туhаныллыбыт литература

• Г.Васильев « нууччалыы-сахалыы поэтическай тылдьыт» 1976 Изд. Якутскай