Кузнецов Григорий Дмитриевич: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Интерактивная навигация по истории
Кэннинээҕи уларытыыга →
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
КөрөнБиики тиэкис
Ардах18 (ырытыы | суруйуу)
14 683 уларытыы
'Билэ:Кузнецов_Григорий_Дмитриевич.jpg|200px|thumb|right|Кузнецов Григорий Дми…' ыйааһыннаах саҥа сирэй оҥоһулунна
 
Ардах18 (ырытыы | суруйуу)
14 683 уларытыы
Көннөрүү туһунан суруллубатах
1 устуруока: 1 устуруока:
{{Байыаннай киһи
[[Билэ:Кузнецов_Григорий_Дмитриевич.jpg|200px|thumb|right|Кузнецов Григорий Дмитриевич]]
⚫
|аата = Кузнецов Григорий Дмитриевич
⚫
'''Кузнецов Григорий Дмитриевич''' (18.06.1911—06.1953) Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, Сэбиэскэй Сойуус Геройа (1944).
|төрөөбүт күнэ = 18.6.1911 (5.6)
|төрөөбүт сирэ = Шевелёво д.<ref name="Ш"/>
|өлбүт күнэ = 1953
|өлбүт сирэ =
|ойуу = Кузнецов_Григорий_Дмитриевич.jpg
|кэтитэ = 200px
|сулууспалаабыт дойдута = {{флагификация|ССРС}}
|сулууспалаабыт сыллара = 1937—1945
|солото = Старший сержант {{СССР, Старший сержант}}
|сэриилэр көрүҥнэрэ =
|хамаандалаабыт =
|чааһа =
|кыргыһыылар = [[Аҕа дойду Улуу сэриитэ]]
|наҕараадалара = {{{!}} style="background: transparent"
{{!}} {{Мэтээл Кыһыл көмүс Сулус|1944}}
{{!}}}
{{{!}} style="background: transparent"
{{!}} {{Ленин уордьана|1944}} {{!!}}{{Аҕа дойду сэриитин 2 ст. уордьана|1944}}{{!!}}{{Кыһыл Сулус уордьана|1944}}
{{!}}-
{{!}} {{Мэтээл «Хорсунун иһин»|1943}}{{!!}}{{Мэтээл «Бойобуой өҥөлөрүн иһин»|1943}}{{!!}}{{«Сталинград көмүскэлин иһин» мэтээл|}}
{{!}}}
}}
⚫
'''Кузнецов Григорий Дмитриевич''' (18.06.1911, Шевелёво д. — 06.1953) Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, Сэбиэскэй Сойуус Геройа (1944).


== Олоҕун олуктара ==
== Олоҕун олуктара ==
[[1911]] сыллаахха бэс ыйын 5 ([[бэс ыйын 18]]) күнүгэр Шевелёво дэриэбинэҕэ билигиҥҥинэн Нижегородскай уобалас (1998 сылга дылы — Ивановскай уобалас) Сокольскай оройуонугар бааһынай дьиэ кэргэнигэр төрөөбүтэ. Омугунан нуучча.
[[1911]] сыллаахха бэс ыйын 5 ([[бэс ыйын 18]]) күнүгэр Шевелёво дэриэбинэҕэ<ref name="Ш">Билигиҥҥинэн Нижегородскай уобалас, Сокольскай оройуон (1998 сылга дылы — Ивановскай уобалас).</ref> бааһынай дьиэ кэргэнигэр төрөөбүт. Омугунан нуучча.


Оскуоланы бүтэрээт, Саха Сиригэр кэлбит. Незаметный бүһүөлэккэ (1939 сылтан — Алдан куората) көмүс хостуур рудникка үлэлээбит. 1937 сыллаахха Кыһыл Аармыйаҕа ыҥырыллыбыт. Сулууспата бүтэн, Алдаҥҥа төннүбүт.
Оскуоланы бүтэрээт, Саха Сиригэр кэлбит. Незаметный<ref>1939 сылтан — Алдан куорат.</ref> бүһүөлэккэ көмүс хостуур рудникка үлэлээбит. 1937 сыллаахха Кыһыл Аармыйаҕа ыҥырыллыбыт. Сулууспа кэннэ Алдаҥҥа төннүбүт.


1942 сыллаахха Алдан райвоенкоматынан Кыһыл Аармыйа кэккэтигэр ыҥырыллыбыт. 1942 сыл балаҕан ыйыттан сэриигэ кыттыбыт.
1942 сыллаахха Алдан оройуонун военкоматынан иккиһин Аармыйаҕа ыҥырыллыбыт. 1942 сыл балаҕан ыйыттан Сталинградскай, Соҕуруулуу-Арҕаа, 3-с Украинскай фроннарга сэриилэспит.


Бастакы бойобуой сүрэхтэниини Сталинград аннынааҕы кыргыһыыга ылбыт. Бааһырыы ылбыт, «За отвагу» мэтээлинэн наҕараадаламмыта.
Бастакы бойобуой сүрэхтэниини Сталинград аннынааҕы кыргыһыыга ылбыт. Бааһырыы ылбыт, «Хорсунун иһин» мэтээлинэн наҕараадаламмыт.


1943 сыллаахха, сайыҥҥы кимэн киирээһин кэмигэр Кузнецов дьоһун өстөөҕү туппутун иһин иккис «За отвагу» мэтээлинэн наҕараадаламмыта.
1943 сыллаахха, сайыҥҥы кимэн киирээһин кэмигэр, Кузнецов дьоһун өстөөҕү туппутун иһин иккис «Хорсунун иһин» мэтээлинэн наҕараадаламмыт.


Украинаны босхолооһун кыргыһыыларыгар хорсуннук кыргыспыта. 1944 сыл кулун тутар 3 күнүгэр взвод командира гвардия старшай сержана Григорий Кузнецов Ингулец өрүс туорааһынын Зелёное бөһүөлэк аттынан (Днепропетровскай уобалас, Криворожскай оройуон) табыгастаахтык тэрийбитэ. Разведчиктар биэрэккэ өстөөх тирэх пууннарыгар кимэн киирбиттэр, пулемету, гранатомету эспиттэр, 16 өстөөҕү суох гыммыттар. Кузнецов биир бэйэтэ пулемет расчётун эспит. Салгыы тимир суолга өстөөх эшелоннарын сырыытыгар, өстөөх бөҕөргөтүүлэригэр мэһэйдэри оҥорбуттар. Өстөөх уотун бэйэлэригэр сээбэҥнэтэн, кыһыллар роталара Зелёное диэн бөһүөлэги ылалларыгар толук буолбуттар. Кузнецов сатабыллаахтык маневрдаан ниэмэстэр иккис тирэх пууннарыгар кимэн киирбит, өстөөх 20 саллаатын уонна офицерын суох гыммыт, 6 ниэмэһи билиэн ылбыт.
Украинаны босхолооһун кыргыһыыларыгар хорсуна быһыыта бэлиэтэммит. 1944 сыл кулун тутар 3 күнүгэр взвод хамандыыра гвардия старшай сержана Григорий Кузнецов Ингулец өрүс туорааһынын Зелёное бөһүөлэк аттынан (Днепропетровскай уобалас, Криворожскай оройуон) табыгастаахтык тэрийбит. Разведчиктар биэрэккэ өстөөх тирэх пууннарыгар кимэн киирэн, өстөөх пулемётун, гранатомётун, 16 саллаатын кыдыйбыттар. Кузнецов тус бэйэтэ пулемёт расчётун эспит. Салгыы тимир суолга өстөөх эшелоннарын сырыытыгар, өстөөх бөҕөргөтүүлэригэр мэһэйдэри оҥорбуттар. Өстөөх уотун бэйэлэригэр сээбэҥнэтэн, кыһыллар роталара Зелёное диэн бөһүөлэги ылалларыгар толук буолбуттар. Кузнецов сатабыллаахтык маневрдаан ниэмэстэр иккис тирэх пууннарыгар кимэн киирбит, өстөөх 20 саллаатын уонна офицерын суох гыммыт, 6 ниэмэһи билиэн ылбыт.<ref name="ССГ"/>


<blockquote>
<blockquote>
ССРС Үрдүкү Сүбэтин Президиумун 1944 сыл бэс ыйын 3 күнүнээҕи Ыйааҕынан байыаннай сорудахтары көрдөрүүлээхтик толоруутун уонна өстөөхтөрү кытта кыргыһыыларга хорсун, геройдуу быһыытын иһин старшай сержант Кузнецов Григорий Дмитриевичка Сэбиэскэй Сойуус Геройун аата иҥэриллибитэ.
ССРС Үрдүкү Сүбэтин Президиумун 1944 сыл бэс ыйын 3 күнүнээҕи Ыйааҕынан байыаннай сорудахтары көрдөрүүлээхтик толоруутун уонна өстөөхтөрү кытта кыргыһыыларга хорсун, геройдуу быһыытын иһин гвардия старшай сержаныгар Кузнецов Григорий Дмитриевичка Сэбиэскэй Сойуус Геройун аата иҥэриллибитэ.
</blockquote>
</blockquote>


Герой, салгыы сэриилэһэн, Белоруссия, Польша босхолооһуннарыгар кыттыбыта. Кыайыы Күнүн Берлиҥҥа көрсүбүтэ.
Герой, салгыы сэриилэһэн, Белоруссия, Польша босхолооһуннарыгар кыттыбыт. Кыайыы Күнүн Берлиҥҥа көрсүбүт.


Сэрии бүтэн, 1945 сыллаахха дойдутугар Ивановскай уобаласка төннүбүт. 1951 сыллаахха Донбасска көһөн, шахтаҕа үлэлээбит. 1953 сыллаахха бэс ыйыгар шахтаҕа, оһолго түбэһэн, өлбүт.
Сэрии бүтэн, 1945 сыллаахха дойдутугар Ивановскай уобаласка төннүбүт. 1951 сыллаахха Донбасска көһөн, шахтаҕа үлэлээбит. 1953 сыллаахха бэс ыйыгар шахтаҕа, оһолго түбэһэн, өлбүт.


== Наҕараадалара ==
== Наҕараадалара ==
* «Кыһыл Сулус» мэтээл (№ 3448) (03.06.1944)<ref name="ССГ">{{Подвиг Народа|19098002|title=Наградные документы}}</ref>
* Сэбиэскэй Сойуус Геройун «Кыһыл Сулус» мэтээлэ (№ 3448)
* Ленин уордьана
* [[Ленин уордьана]] (03.06.1944)
* Аҕа дойду сэриитин 2 ст. уордьана
* [[Аҕа дойду сэриитин уордьана|Аҕа дойду сэриитин II ст. уордьана]] (14.08.1944)<ref>{{Подвиг Народа|31847081|title=Наградные документы}}</ref>
* [[Кыһыл Сулус уордьана]] (25.05.1944)<ref>{{Подвиг Народа|34760255|title=Наградные документы}}</ref>
* [[«Хорсунун иһин» мэтээл]] (07.09.1943)<ref>{{Подвиг Народа|17976753|title=Наградные документы}}</ref>
* [[«Бойобуой өҥөлөрүн иһин» мэтээл]] (07.07.1943)<ref>{{Подвиг Народа|16916275|title=Наградные документы}}</ref>
* [[«Сталинград көмүскэлин иһин» мэтээл]]


== Аатын үйэтитии ==
== Аатын үйэтитии ==
32 устуруока: 59 устуруока:
* Герой аатынан Алдан уулуссата ааттаммыт.
* Герой аатынан Алдан уулуссата ааттаммыт.


== Сигэлэр ==
== Быһаарыылар ==
{{быһаарыылар}}
⚫
[http://www.warheroes.ru/hero/hero.asp?Hero_id=9621 Герои страны:Кузнецов Григорий Дмитриевич]


== Сигэлэр ==
[[Категория:Дьоннор алпабыытынан]]
{{Warheroes|3546}}
[[Категория:1911 сыллаахха төрөөбүттэр]]
* [http://sakha.gov.ru/node/1177 Якутяне - Герои Советского Союза и Российской Федерации кавалеры ордена Славы 3-х степеней]
[[Категория:Бэс ыйын 18 күнүгэр төрөөбүттэр]]
{{Сэбиэскэй Сойуус Геройдара (Саха Сирэ)}}
[[Категория:1953 сыллаахха өлбүттэр]]
[[Категория:Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылаахтара]]
[[Категория:Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылаахтара:Алдан улууһа]]
[[Категория:Сэбиэскэй Сойуус Геройдара]]
[[Категория:Сталинградтааҕы кыргыһыы кыттыылаахтара]]

07:43, 21 Балаҕан ыйын 2014 барыл

Кузнецов Григорий Дмитриевич
Төрөөбүт күнэ

5 бэс ыйын (18 бэс ыйын) 1911({{padleft:1911|4|0}}-{{padleft:6|2|0}}-{{padleft:18|2|0}})

Төрөөбүт сирэ

Шевелёво д.[1]

Өлбүт күнэ

1953({{padleft:1953|4|0}})

Сулууспалаабыт дойдута

ССРС ССРС

Сулууспалаабыт сыллара

1937—1945

Солото Старший сержант
Старший сержант
Старший сержант
Кыргыһыылар/сэриилэр

Аҕа дойду Улуу сэриитэ

Наҕараадалара
Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа — 1944
Ленин уордьана  — 1944 Аҕа дойду сэриитин II ст. уордьана— 1944 Орден Красной Звезды  — 1944
«Хорсунун иһин» мэтээл — 1943 «Бойобуой өҥөлөрүн иһин» мэтээл — 1943
«Сталинград көмүскэлин иһин» мэтээл
«Сталинград көмүскэлин иһин» мэтээл

Кузнецов Григорий Дмитриевич (18.06.1911, Шевелёво д. — 06.1953) Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, Сэбиэскэй Сойуус Геройа (1944).

Олоҕун олуктара

1911 сыллаахха бэс ыйын 5 (бэс ыйын 18) күнүгэр Шевелёво дэриэбинэҕэ[1] бааһынай дьиэ кэргэнигэр төрөөбүт. Омугунан нуучча.

Оскуоланы бүтэрээт, Саха Сиригэр кэлбит. Незаметный[2] бүһүөлэккэ көмүс хостуур рудникка үлэлээбит. 1937 сыллаахха Кыһыл Аармыйаҕа ыҥырыллыбыт. Сулууспа кэннэ Алдаҥҥа төннүбүт.

1942 сыллаахха Алдан оройуонун военкоматынан иккиһин Аармыйаҕа ыҥырыллыбыт. 1942 сыл балаҕан ыйыттан Сталинградскай, Соҕуруулуу-Арҕаа, 3-с Украинскай фроннарга сэриилэспит.

Бастакы бойобуой сүрэхтэниини Сталинград аннынааҕы кыргыһыыга ылбыт. Бааһырыы ылбыт, «Хорсунун иһин» мэтээлинэн наҕараадаламмыт.

1943 сыллаахха, сайыҥҥы кимэн киирээһин кэмигэр, Кузнецов дьоһун өстөөҕү туппутун иһин иккис «Хорсунун иһин» мэтээлинэн наҕараадаламмыт.

Украинаны босхолооһун кыргыһыыларыгар хорсуна быһыыта бэлиэтэммит. 1944 сыл кулун тутар 3 күнүгэр взвод хамандыыра гвардия старшай сержана Григорий Кузнецов Ингулец өрүс туорааһынын Зелёное бөһүөлэк аттынан (Днепропетровскай уобалас, Криворожскай оройуон) табыгастаахтык тэрийбит. Разведчиктар биэрэккэ өстөөх тирэх пууннарыгар кимэн киирэн, өстөөх пулемётун, гранатомётун, 16 саллаатын кыдыйбыттар. Кузнецов тус бэйэтэ пулемёт расчётун эспит. Салгыы тимир суолга өстөөх эшелоннарын сырыытыгар, өстөөх бөҕөргөтүүлэригэр мэһэйдэри оҥорбуттар. Өстөөх уотун бэйэлэригэр сээбэҥнэтэн, кыһыллар роталара Зелёное диэн бөһүөлэги ылалларыгар толук буолбуттар. Кузнецов сатабыллаахтык маневрдаан ниэмэстэр иккис тирэх пууннарыгар кимэн киирбит, өстөөх 20 саллаатын уонна офицерын суох гыммыт, 6 ниэмэһи билиэн ылбыт.[3]

ССРС Үрдүкү Сүбэтин Президиумун 1944 сыл бэс ыйын 3 күнүнээҕи Ыйааҕынан байыаннай сорудахтары көрдөрүүлээхтик толоруутун уонна өстөөхтөрү кытта кыргыһыыларга хорсун, геройдуу быһыытын иһин гвардия старшай сержаныгар Кузнецов Григорий Дмитриевичка Сэбиэскэй Сойуус Геройун аата иҥэриллибитэ.

Герой, салгыы сэриилэһэн, Белоруссия, Польша босхолооһуннарыгар кыттыбыт. Кыайыы Күнүн Берлиҥҥа көрсүбүт.

Сэрии бүтэн, 1945 сыллаахха дойдутугар Ивановскай уобаласка төннүбүт. 1951 сыллаахха Донбасска көһөн, шахтаҕа үлэлээбит. 1953 сыллаахха бэс ыйыгар шахтаҕа, оһолго түбэһэн, өлбүт.

Наҕараадалара

Аатын үйэтитии

  • Герой аата Сокольское бөһүөлэккэ, Иваново куоракка өйдөбүнньүктэргэ суруллубута.
  • Герой аатынан Алдан уулуссата ааттаммыт.

Быһаарыылар

  1. ↑ 1,0 1,1 Билигиҥҥинэн Нижегородскай уобалас, Сокольскай оройуон (1998 сылга дылы — Ивановскай уобалас).
  2. ↑ 1939 сылтан — Алдан куорат.
  3. ↑ 3,0 3,1 Наградные документы в электронном банке документов «Подвиг Народа»
  4. ↑ Наградные документы в электронном банке документов «Подвиг Народа»
  5. ↑ Наградные документы в электронном банке документов «Подвиг Народа»
  6. ↑ Наградные документы в электронном банке документов «Подвиг Народа»
  7. ↑ Наградные документы в электронном банке документов «Подвиг Народа»

Сигэлэр

 Кузнецов Григорий Дмитриевич. Cитим-сир «Герои Страны».

Төрдө — «https://sah.wikipedia.org/w/index.php?title=Кузнецов_Григорий_Дмитриевич&oldid=311070»