Аан дойду бастакы сэриитэ: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Gerakibot (ырытыы | суруйуу)
к r2.6.6) (бот изменил: fa:جنگ‌ جهانی اول на fa:جنگ جهانی اول
Addbot (ырытыы | суруйуу)
к Bot: Migrating 153 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q361 (translate me)
25 устуруока: 25 устуруока:
{{Link GA|eo}}
{{Link GA|eo}}
{{Link GA|ja}}
{{Link GA|ja}}

[[af:Eerste Wêreldoorlog]]
[[als:Erster Weltkrieg]]
[[am:የመጀመሪያው የዓለም ጦርነት]]
[[an:Primera Guerra Mundial]]
[[ang:Fyrst Ƿoruldgūþ]]
[[ar:الحرب العالمية الأولى]]
[[arz:الحرب العالميه الأولى]]
[[ast:Primera guerra mundial]]
[[az:Birinci Dünya müharibəsi]]
[[bar:Erster Wödkriag]]
[[bat-smg:Pėrma svieta vaina]]
[[bcl:Enot na Gyerang Pankinaban]]
[[be:Першая сусветная вайна]]
[[be-x-old:Першая сусьветная вайна]]
[[bg:Първа световна война]]
[[bn:প্রথম বিশ্বযুদ্ধ]]
[[bo:འཛམ་གླིང་འཁྲུག་ཆེན་དང་པོ།]]
[[br:Brezel-bed kentañ]]
[[bs:Prvi svjetski rat]]
[[ca:Primera Guerra Mundial]]
[[ckb:شەڕی جیھانیی یەکەم]]
[[co:Prima guerra mundiale]]
[[crh:Birinci Cian cenki]]
[[cs:První světová válka]]
[[cv:Пĕрремĕш Тĕнче вăрçи]]
[[cy:Y Rhyfel Byd Cyntaf]]
[[da:1. verdenskrig]]
[[de:Erster Weltkrieg]]
[[diq:Herbê Dınyayê Yewine]]
[[el:Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος]]
[[eml:Prémma guèra mundièl]]
[[en:World War I]]
[[eo:Unua mondmilito]]
[[es:Primera Guerra Mundial]]
[[et:Esimene maailmasõda]]
[[eu:Lehen Mundu Gerra]]
[[ext:I Guerra Mundial]]
[[fa:جنگ جهانی اول]]
[[fi:Ensimmäinen maailmansota]]
[[fiu-vro:Edimäne ilmasõda]]
[[fo:Fyrri veraldarbardagi]]
[[fr:Première Guerre mondiale]]
[[frr:Jarst Wråålkrich]]
[[fur:Prime vuere mondiâl]]
[[fy:Earste Wrâldkriich]]
[[ga:An Chéad Chogadh Domhanda]]
[[gan:第一次世界大戰]]
[[gd:An Cogadh Mòr]]
[[gl:Primeira Guerra Mundial]]
[[gn:Peteĩha Ñorairõ Guasu]]
[[gv:Yn Chied Chaggey Dowanagh]]
[[he:מלחמת העולם הראשונה]]
[[hi:प्रथम विश्वयुद्ध]]
[[hif:World War I]]
[[hr:Prvi svjetski rat]]
[[hsb:Prěnja swětowa wójna]]
[[hu:Első világháború]]
[[hy:Առաջին համաշխարհային պատերազմ]]
[[ia:Prime Guerra Mundial]]
[[id:Perang Dunia I]]
[[ilo:Umuna a Sangalubongan a Gubat]]
[[io:Unesma mondomilito]]
[[is:Fyrri heimsstyrjöldin]]
[[it:Prima guerra mondiale]]
[[ja:第一次世界大戦]]
[[jv:Perang Donya I]]
[[ka:პირველი მსოფლიო ომი]]
[[kbd:Япэрей дунейпсо зауэ]]
[[kk:Бірінші дүниежүзілік соғыс]]
[[km:សង្គ្រាមលោកលើកទីមួយ]]
[[kn:ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ]]
[[ko:제1차 세계 대전]]
[[krc:Биринчи дуния къазауат]]
[[ku:Şerê cîhanî yê yekem]]
[[la:Bellum Orbis Terrarum Primum]]
[[lad:Primera Gerra Mondiala]]
[[lb:Éischte Weltkrich]]
[[lez:Дуьньядин садлагьай дяве]]
[[li:Örsjte Waeltkreeg]]
[[lij:Primma Goæra Mondiâ]]
[[lt:Pirmasis pasaulinis karas]]
[[lv:Pirmais pasaules karš]]
[[mg:Ady Lehibe Voalohany]]
[[mk:Прва светска војна]]
[[ml:ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധം]]
[[mn:Дэлхийн нэгдүгээр дайн]]
[[mr:पहिले महायुद्ध]]
[[ms:Perang Dunia Pertama]]
[[mwl:Purmeira Guerra Mundial]]
[[my:ပထမ ကမ္ဘာစစ်]]
[[mzn:جهونی جنگ اول]]
[[nah:Īyāōyo in Cemānāhuac Inic Cē]]
[[nds:Eerste Weltkrieg]]
[[nds-nl:Eerste Wealdkrieg]]
[[ne:प्रथम विश्वयुद्ध]]
[[new:तःहताः १]]
[[nl:Eerste Wereldoorlog]]
[[nn:Den fyrste verdskrigen]]
[[no:Første verdenskrig]]
[[nrm:Preunmié Dgèrre Mondiale]]
[[oc:Primièra Guèrra Mondiala]]
[[om:Warrana Adunya 1]]
[[os:Фыццаг дунеон хæст]]
[[pa:ਪਹਿਲਾ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ]]
[[pap:Prome Guera Mundial]]
[[pcd:Prumière Djérre mondiale]]
[[pl:I wojna światowa]]
[[pnb:پہلی وڈی لڑائی]]
[[ps:لومړنۍ نړېواله جګړه]]
[[pt:Primeira Guerra Mundial]]
[[qu:Huk ñiqin pachantin maqanakuy]]
[[rm:Emprima Guerra mundiala]]
[[ro:Primul Război Mondial]]
[[ru:Первая мировая война]]
[[rue:Перша світова война]]
[[sc:Prima Gherra Mundiale]]
[[scn:Prima guerra munniali]]
[[sh:Prvi svjetski rat]]
[[si:පළමුවන ලෝක යුද්ධය]]
[[simple:World War I]]
[[sk:Prvá svetová vojna]]
[[sl:Prva svetovna vojna]]
[[so:Dagaalkii koowaad]]
[[sq:Lufta e Parë Botërore]]
[[sr:Први светски рат]]
[[stq:Eersten Waareldkriech]]
[[su:Perang Dunya I]]
[[sv:Första världskriget]]
[[sw:Vita Kuu ya Kwanza ya Dunia]]
[[ta:முதல் உலகப் போர்]]
[[te:మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం]]
[[th:สงครามโลกครั้งที่หนึ่ง]]
[[tl:Unang Digmaang Pandaigdig]]
[[tr:I. Dünya Savaşı]]
[[tt:Беренче бөтендөнья сугышы]]
[[ug:بىرىنچى دۇنيا ئۇرۇشى]]
[[uk:Перша світова війна]]
[[ur:پہلی جنگ عظیم]]
[[vec:Prima guera mondiałe]]
[[vep:Ezmäine mail'man voin]]
[[vi:Chiến tranh thế giới thứ nhất]]
[[vls:Êestn Weireldoorloge]]
[[wa:Prumire guere daegnrece]]
[[war:Syahan nga Gera Pankalibutan]]
[[wo:Xareb Àdduna bu Njëkk]]
[[xmf:მაართა მოსოფელიშ ლჷმა]]
[[yi:ערשטע וועלט מלחמה]]
[[yo:Ogun Àgbáyé Kìíní]]
[[zea:Eerste Weareldoôrlog]]
[[zh:第一次世界大战]]
[[zh-classical:第一次世界大戰]]
[[zh-min-nan:Tē-it-chhù Sè-kài Tāi-chiàn]]
[[zh-yue:第一次世界大戰]]

11:08, 9 Кулун тутар 2013 барыл

Аан дойду бастакы сэриитэ (от ыйын 28, 1914сэтинньи 11, 1918) — киһи-аймах устуоруйатыгар уһулуччу бөдөҥ сэбилэниилээх утары турсуулартан биирдэстэрэ.

Бу аат историографияҕа Иккис аан дойду сэриитэ 1939 сыллаахха саҕаламмытын кэннэ туттуллар буолбута. Ол иннинэ «Улуу сэрии» (ааҥл. The Great War, фр. La Grande guerre) диэн ааттанара.

Сэрии сылтаҕынан Австрия эрцгерцогун Франц Фердинанды Сараево куоракка 1914 сыл бэс ыйын 28 күнүгэр өлөрүү буолбута. Өлөрүөхсүт Боснияттан сылдьар уон тоҕус саастаах устудьуон Гаврило Принцип буолбута, кини «Млада Босна» диэн соҕуруу славяннары биир дойдуга түмэ сатыыр соруктаах террордуур тэрилтэ чилиэнэ этэ.

Сэрии түмүгэр түөрт импиэрийэ суох буолбута: Арассыыйа, Австро-Венгрия, Осмаан уонна Германия импиэрийэлэрэ (Веймар өрөспүүбүлүкэтэ Германия импиэрийэтэ диэн ааты сүгэ сылдьыбыта да буоллар). Сэриигэ кыттыбыт дойдулар 12 мөл киһини сүтэрбиттэрэ (саллааттартан ураты олохтоохтору ааҕан туран), 55 мөл киһи бааһырбыта[1].

Быһаарыылар

Халыып:Link FA Халыып:Link FA Халыып:Link FA Халыып:Link FA Халыып:Link FA Халыып:Link FA Халыып:Link FA Халыып:Link FA Халыып:Link FA Халыып:Link GA Халыып:Link GA Халыып:Link GA