Александр Колчак: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
кКөннөрүү туһунан суруллубатах
Көннөрүү туһунан суруллубатах
8 устуруока: 8 устуруока:
[[File:Russian schooner Zarya, 1910.jpg|left|thumb|«Заря» шхуна]]
[[File:Russian schooner Zarya, 1910.jpg|left|thumb|«Заря» шхуна]]


Манна сылдьан дириҥҥэ уу туругун, муус туругун чинчийэр, харамайдар кырамталарын хомуйар, географияҕа чинчийиилэри оҥорор, Таймыыр, Олгуйдаах уоона Бельковскай арыыларын кытылларын каартатын оҥорор. Хотугу Муустаах байҕалга саҥа арыыны арыйар, ону экспэдииссийэ салайааччыт кини аатынан ааттыыр (кэлин сэбиэскэй кэмҥэ бу арыы Расторгуев аатынан ааттаммыта).
Манна сылдьан дириҥҥэ уу туругун, муус туругун чинчийэр, харамайдар кырамталарын хомуйар, географияҕа чинчийиилэри оҥорор, Таймыыр, [[Олгуйдаах арыы|Олгуйдаах]] уонна Бельковскай арыыларын кытылларын каартатын оҥорор. Хотугу Муустаах байҕалга саҥа арыыны арыйар, ону экспэдииссийэ салайааччыт кини аатынан ааттыыр (кэлин сэбиэскэй кэмҥэ бу арыы Расторгуев аатынан ааттаммыта).


== Ылыллыбыт сирэ ==
== Ылыллыбыт сирэ ==

23:44, 17 Тохсунньу 2009 барыл

Колчак Александр Васильевич - гидрограф-учуонай, нуучча императорскай байыаннай флотун адмираала, Арассыыйа политикатын XX-с үйэ саҕалыытын аатырбыт диэйэтэлэ.

Хаһаахтартан төрдулээх эбит. Аҕата Кырыым сэриитин кэмигэр Малахов курган сэттэ тыыннаах хаалбыт көмүскээччилэриттэн биирдэстэрэ эбит. Александр дөкүмүөн туоһулуурунан 1874 с. сэтинньи 4 күнүгэр төрөөбүт (1920 с. доппуруос кэмигэр 1873 с. төрөөбүтүм диэн көрдөрбүтэ баар).

Сулууспатын Муора кадетскай куорпуһуттан саҕалаабыт, бу үөрэҕин туйгуннук бүтэрэн адмирал П.Н. Ракорд аатынан харчыннан бириэмийэ ылбыт. Байыаннай моряк быһыытынан Чуумпу байҕалга бохуокка сылдьыыттан саҕаламмыт. Бу сылдьан илиҥҥи философияннан үлүһүйбүт, кытай тылын үөрэппит, ол гынан баран олоҕун сүрүн дьыалатынан океанографияны уонна гидрологияны билинэр эбит. 1898 с. бастакы ноуучунай үлэтин бэчээттэппит.

1899 с. Саанньыкап сирин көрдүүр экспэдииссийэҕэ киирбит. Петербуурга Сүрүн физика обсерваториятыгар, Павловскайдааҕы магнитнай обсерваторияҕа уонна Норвегияҕа стажировкалар кэннилэриттэн 1900 с. барон Э.Толль экспэдииссийэтин кытта гидролог уонна магнитолог быһыытынан барсар.

«Заря» шхуна

Манна сылдьан дириҥҥэ уу туругун, муус туругун чинчийэр, харамайдар кырамталарын хомуйар, географияҕа чинчийиилэри оҥорор, Таймыыр, Олгуйдаах уонна Бельковскай арыыларын кытылларын каартатын оҥорор. Хотугу Муустаах байҕалга саҥа арыыны арыйар, ону экспэдииссийэ салайааччыт кини аатынан ааттыыр (кэлин сэбиэскэй кэмҥэ бу арыы Расторгуев аатынан ааттаммыта).

Ылыллыбыт сирэ

Полярная одиссея адмирала Колчака, "Якутия" хаһыат, 2009, тохсунньу 16.