Халыып:Test-Раздел заглавной страницы
Ахсынньы 30 күнэ
- Мадагаскар — Өрөспүүбүлүкэ күнэ[1].
- Словакия — Словакия тутулуга суох буолуутун күнэ День провозглашения Словакии независимым духовным краем
- Пилипиин — Ризаль күнэ. Бу күн 1896 сыллаахха Хосе Ризаль диэн Пилипиин суруйааччытын уонна офтальмолог бырааһын Испания былаастара өлөрбүттэр. Бу киһи тутулуга суох буолуу иһин өрө турууга быһаччы кыттыбатаҕа эрээри, айымньылара уонна реформаҕа ыҥырыылара өрөбөлүүссүйэни күөдьүппүттэрэ
- АХШ — Кванза бэһис күнэ
- Арҕаа христианство — Ороһооспо алтыс күнэ
Түбэлтэлэр
[биики-тиэкиһи уларытыы]- 534 — Византия импиэрийэтигэр Юстиниан кодексатын иккис уонна бүтэһик таһаарыыта үлэҕэ киирбит.
- 1066 — Гранаадаҕа олохтоох мусульмааннар дыбарыаска киирэн дьэбириэй төрүттээх Иосиф ибн Нагрел хоруолу өлөрбүттэр, бу кэнниттэн куорат дьэбириэйдэрин улахан аҥаардарын өлөртөөбүттэр.
- 1419 — Үйэлээх сэрии: Ла-Рошель кыргыһыыта.
- 1806 — Туурсуйа Арассыыйаҕа сэриини биллэрбит. Арассыыйа сэриилэрэ Баку куораты ылбыттар.
- 1916 — Нуучча ыраахтааҕытын сүбэһитин Григорий Распутины кинээс Феликс Юсупов салалталаах бөлөх өлөрбүт. Өлүгүн үс хонон баран Москуба өрүскэ ойбонтон булбуттара.
- 1918 — Саха сиригэр Уобаластааҕы Земство сир реформатын саҕалаабыт. Сири кылааһынан бас билии оннугар, тыа сирин биирдии үлэһит киһитигэр сир паайынан түҥэтиллибит.
- 1922 — ССРС диэн биир судаарыстыба үөскээбит. РСФСР, Украина ССР, Белорусия ССР уонна Закавказье СФСР киирбиттэр, киин куоратынан Москуба буолбут, бу түөрт өрөспүүбүлүкэ хаһан баҕарар сойуустан тахсар бырааптаахтара.
- 1922 — Верхоянскай (Үөһээ Дьааҥы)куоратын үрүҥнэр төгүрүйбүттэр. Осада кэлэр сыл бэс ыйын ортотугар диэри салҕаммыт.
- 1930 — Анаабыр оройуона олохтоммут.
- 1992 сыллаахха Саха Өрөспүүбүлүкэтин Бэрэсидьиэнэ Михаил Николаев Музыка үрдүкү оскуолатын арыйар туһунан ыйаах таһаарбыт.
- 1997 — Дьокуускайга Саха Виктория араадьыйа үлэтин саҕалаабыт.
- 2006 — Ираак урукку бэрэсидьиэнэ Саддам Хусейн өлөрүллүбүт.
Төрөөбүттэр
[биики-тиэкиһи уларытыы]- 1865 — Редьярд Киплинг (1936 өлб.), суруйааччы, бэйиэт. "Маугли" ааптара.
- 1905 — Даниил Хармс, бэйиэт, суруйааччы уонна драматург (1942 өлб.).
- 1906 — саҥа истиилинэн ахсынньы 30 күнүгэр Житомирга Сергей Королёв — халлаан куйаарыгар тахсыбыт бастакы аракыаталар сүрүн конустурууктардара.
- 1959 — Чурапчыга Арассыыйа үтүөлээх худуоһунньуга, муосчут Егор Саввин төрөөбүт.
Өлбүттэр
[биики-тиэкиһи уларытыы]- 1965 — Спиридон Петров (1894 с. Марха улууһугар төр.), олоҥхоһут.
- 2002 — Юрий Уржумцев (1929 төр.), Арассыыйа НА чилиэн-кэрэспэдьиэнэ, 1997—2002 сылларга Саха сиринээҕи Наука киинин Президиумун бэрэстээтэлэ.
Телеграм-ханаалбытыгар суруттаххына биһиги да үөрүөхпүт, бэйэҥ да астыныаҥ ;)
Билэҕин дуо…
- Бу Италияттан төрүттээх ас аата устурууна диэн тылтан тахсыбыт эбит.
- Сорох саха тылларын атын омук тылыгар сатаан тылбаастыыр кыах суох.
Соторутааҥы ыстатыйалар
Ааҕыҥ, көннөрүҥ
Бу күннэрдээҕи уларыйыылар — ким тугу суруйбутун көрүөххэ сөп.
Тульчынка
Соб
Гринвуд Сээмэтри
Проспект Парк (Бруклин)
Ван Кортландт Парк
Freedom Financ
Kalahari Resorts
National Amusements
Gaikai
Sony Music Publishing
Арктика Records
Duoraan Records
Сильныця (өрүс)
Попов Петр Васильевич
Максимова Татьяна Ивановна
Иванов Петр Николаевич
Егорова Любовь Софроновна
Григорьева Екатерина Степановна
Васильева Юлия Николаевна
Афанасьева Зинаида Михайловна
Афанасьева Валентина Петровна
Афанасьев Алексей Никифорович
Новикова Галина Васильевна
Егорова Татьяна Константиновна
Саввинова Раиса Архиповна
Чойнова Алевтина Николаевна
Филиппов Пантелеймон Павлович
Федорова Елена Петровна
Трофимова Зинаида Захаровна
Трофимов Степан Афанасьевич
Степанова Венера Егоровна
Федоров Михаил Александрович
Прокопьева Альбина Афанасьевна
Бу саҥа ыстатыйалар, онон өссө чочулла илик буолуохтарын сөп. Алҕастаах буоллахтарына харса суох көннөрүҥ.
- Сахалыы Бикитиэкэҕэ киирэн айымньыларда ааҕыҥ. Саҥа айымньылары угаҥҥыт көмө буолуҥ.
| |width="50%" valign="top"|
Бүгүҥҥү ойуу
Үчүгэй (сэргэммит) ыстатыйа
Тыаһыт, Николай Николаевич Павлов — репрессияҕа түбэһэн өр сылларга умнууга хаалбыт сэбиэскэй кэмҥээҕи саха суруйааччыта.
1922 сыллаахха Саха уобалаһа Сэбиэскэй автономнай өрөспүүбүлүкэҕэ кубулуйуутугар куораттан төннөн иһэн эмиэ үрүҥнэргэ түбэһэн ытылла сыһар, хата аймаҕа этэрээккэ баар буолан быыһыыр. Онтон үрүҥнэртэн күрээн куоракка киирэн педтехникумҥа ылаллар. Техникум ячейкатын бюротун чилиэнинэн талыллар.
(өссө…)
Бастыҥ ыстатыйа
Яков Федорович Санников (1844—1908) — өбүгэлэрин үгэстэрин тутуһан нуучча уонна омук полярниктарыгар сүҥкэн улахан үтүөнү-өҥөнү оҥорбут саха атыыһыта. Кини суон сураҕа Муустаах байҕал кытыытынан эрэ буолбакка, бүтүн Россия үрдүнэн биллибит. Булуҥҥа былыр «халлааҥҥа таҥара, биһиэхэ Яков Санников» дииллэр эбит. 1886 сыллаахха доктор Бунге экспедициятыгар көмөлөспүт. 1894 сыллаахха барон Толль Ф.Нансеҥҥа депо тутарыгар көмөлөспүт. Ол өҥөлөрүн иһин икки кыһыл көмүс мэтээлинэн наҕараадаламмыт (онтон биирин Швеция ыраахтааҕыта Оскар биэрбит).
(өссө…)
Көмүөл күүһэ
Бүгүн бу ыстатыйалары тупсарабыт, тылбаастыыбыт:
- Бастакы хардыылар
- Ханнык баҕарар Бикипиэдьийэҕэ баар буолуохтаах ыстатыйалар испииһэктэрэ — туохтан саҕалыаххытын билбэт буоллаххытына манна киирэн көрүҥ — баҕар бэйэҕитигэр чугас тиэмэни булуоххут. Манна атын тиһик баар.
- Статьи для перевода — манна тылбаастаныахтаах ыстатыйалар испииһэктэрэ бэриллэр.
- Здесь обсуждаем текущие дела по «обустройству» Саха Википедии
- Прессаҕа сахалыы Бикипиэдьийэ туһунан
- Ыйытыылар (Стол вопросов) — манна тугу баҕарар ыйытыаххытын сөп (можете задавать любые вопросы).
- Манна тылбаастаныахтаах тиэрминнэри ырытабыт: баттаа
- Эбэҥки бикипиэдьийэтэ
- Тупсарыллыахтаах ыстатыйалар тиһиктэрэ — баҕар сэргиир, билэр-көрөр тиэмэҕит баара буолуо.
- Бикипиэдьийэҕэ уруулуу Биики Домоҕу сэргиэххитин сөп. Онно бэргэн этиилэр, өс хоһоонноро, интервьюлартан, айымньылартан быһа тардыылар бааллар: Биики Домох (нууччалыыта Викицитатник)
Амма улууһа — Бастыҥ ыстатыйаҕа хандьыдаат
[биики-тиэкиһи уларытыы]Ыстатыйаны уларытыы киинэ курдук көстүүтэ: Көмө:1-кы уруок
Ыҥырыы
[биики-тиэкиһи уларытыы]Хаһыаттарга, сурунаалларга, атын да сирдэргэ Бикипиэдьийэни ахтыбыт буоллахтарына биһиги үөрэбит. Тоҕото өйдөнөр — ол аата үлэбит си-дьүгээр хаалбатын, дьоҥҥо туһалааҕын бэлиэтэ. Ити бастакытынан. Иккиһинэн — төһөнөн элбэх киһи билэр да, оччонон элбэх киһи кыттар. Онон күннүккүтүгэр (блогкутугар) кэмиттэн кэмигэр ахтар буолуҥ, элбэх дьоҥҥо туһаайан суруйар дуу этэр дуу буоллаххытына эмиэ бикипиэдьийэни кыбытар буолуҥ. Манна оннук ахтыллыбыт түгэннэр испииһэктэрэ баар.
Саҥа ыстатыйаны эбиэххэ
- ↑ 30 декабря – День Республики Мадагаскар(нууч.)(суох сигэ — история). Тургутулунна 6 Балаҕан ыйын 2010. Төрүт сириттэн архыыптанна 18 Олунньу 2011.