Иһинээҕитигэр көс

Протопопов Петр Иванович

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Петр Иванович Протопопов
Үлэтэ:

Степан Аржаков аатынан колхоз ньирэй көрөөччүтэ

Төрөөбүт күнэ:

1914({{padleft:1914|4|0}})

Төрөөбүт сирэ:

Уотту нэһилиэгэ, Орто Бүлүү улууһа, Саха уобалаһа

Дойдута:

Россия империята Россия империятаССРС ССРСАрассыыйа Арассыыйа

Наҕараадалара:
Социалистическай Үлэ Геройа  — 1966
Ленин уордьана  — 1966
Юбилейная медаль «За доблестный труд (За воинскую доблесть). В ознаменование 100-летия со дня рождения Владимира Ильича Ленина»
Юбилейная медаль «За доблестный труд (За воинскую доблесть). В ознаменование 100-летия со дня рождения Владимира Ильича Ленина»
Юбилейная медаль «Сорок лет победы в Великой Отечественной войне 1941—1945 гг.»
Юбилейная медаль «Сорок лет победы в Великой Отечественной войне 1941—1945 гг.»
Юбилейная медаль «Аҕа дойду Улуу сэриитигэр 1941—1945 сс. Кыайыы 50 сыла»
Юбилейная медаль «Аҕа дойду Улуу сэриитигэр 1941—1945 сс. Кыайыы 50 сыла»
«Аҕа дойду сэриитигэр 1941-1945 сс. килбиэннээх үлэ иһин» мэтээл
«Аҕа дойду сэриитигэр 1941-1945 сс. килбиэннээх үлэ иһин» мэтээл
«Үлэ бэтэрээнэ» мэтээл
«Үлэ бэтэрээнэ» мэтээл

Протопопов Петр Иванович — Степан Аржаков аатынан колхоз ньирэй көрөөччүтэ, Социалистическай Үлэ Геройа.

1914 сыллаахха Уотту нэһилиэгэр[1] дьадаҥы бааһынай дьиэ кэргэнигэр төрөөбүт. 1934 сылтын Уотту нэһилиэгэр тэриллибит колхозка үлэлээбит.

1959 сыллаахха Сталин аатынан колхозка[2] сүөһү иитиитигэр, ньирэй көрөөччүнэн үлэлээбит. Сэттэ сыллаах былааны толорууга үрдүк ситиһиилэммит.

ССРС Үрдүкү Сүбэтин Президиумун 1966 сыл кулун тутар 22 күнүнээҕи Ыйааҕынан Протопопов Петр Ивановичка Социалистическай Үлэ Геройун аата иҥэриллибит, Ленин уордьана уонна «Сиэрпэ уонна Балта» кыһыл сулус туттарыллыбыт.

1968 сылтан совхоз, ньирэй иитиитигэр мөлтөх көрдөрүүлээх, Чочутааҕы салаатыгар үлэлээбит. Кыһамньылаах, дьаныардаах үлэтинэн ньирэйдэр орто эбии ыйааһыннарыгар үрдүк көрдөрүүлэри ситиспит: сайын сууккаҕа 800—850 г., кыһын — 400—450 г.

Петр Иванович үгүс партийнай, сүөһү иитээччилэр сүбэ мунньахтарыгар үлэтин-хамнаһын туһунан кэпсээбит, билиитинэн үллэстибит. Хас да төгүлүн ССКП Бүлүүтээҕи райкомун, 1971 сылтан — ССКП Саха обкомун чилиэннэринэн талылла сылдьыбыт.

ССРС профсоюзтарын XIV съеһин делегата.

Протопопов П. И. Кыайыы 40 сылын туолар өрөгөйдөөх парадыгар Кыһыл Болуоссакка (Москва) кыттыыны ылбыт.

Наҕараадалара уонна ытык ааттара

[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
  • Социалистическай Үлэ Геройа[3] (1966)
  • Ленин уордьана (1966)
  • «Владимир Ильич Ленин төрөөбүтэ 100 сааһын бэлиэтээн» мэтээл (1970)
  • «Аҕа дойду Улуу сэриитигэр 1941—1945 сс. Кыайыы отут сыла» мэтээл
  • «Аҕа дойду Улуу сэриитигэр 1941—1945 сс. Кыайыы түөрт уон сыла» мэтээл
  • «Аҕа дойду Улуу сэриитигэр 1941—1945 сс. Кыайыы 50 сыла» мэтээл
  • «Аҕа дойду сэриитигэр 1941-1945 сс. килбиэннээх үлэ иһин» мэтээл
  • «Үлэ бэтэрээнэ» мэтээл
  • И. Сталинтан махтал сурук
  • Бүлүү улууһун ытык киһитэ[4]

2014 сыл бэс ыйын 23 күнүгэр Чинэкэҕэ П. И. Протопопов 100 сааһыгар анаан ыһыах тэриллибит. Бу күн Чинэкэ нэһилиэгин икки Геройдарыгар — Петр Иванович Протопоповка уонна Семен Митрофанович Васильевка сквер аһыллыбыт.[5]

Социалистическай Үлэ Геройдарын тиһигэ (Саха Сирэ)

  1. Уотту нэһилиэгэ 1905 сыллаахха үөскээбит. 1954 сыллаахха Иккис Чочу нэһилиэгин кытта холбоһон, Чернышевскай нэһилиэгэ тэриллибит.
  2. 1961 сылтан — Степан Аржаков аатынан колхоз, 1967 сылтан — совхоз.
  3. Официальный информационный портал Республики Саха (Якутия): Герои Социалистического Труда
  4. Официальный информационный портал Республики Саха (Якутия): Почетные граждане Вилюйского улуса Архыыптаммыт 2012, Бэс ыйын 28 күнүгэр.
  5. Пресс-служба министерства сельского хозяйства и продовольственной политики РС(Я). В Вилюйском улусе отметили 100-летие Героя Труда Петра Протопопова. SakhaLife.ru. Тургутулунна 15 От ыйын 2014.
  • Владимир Пестерев. История Якутии в лицах. — Якутск: «Бичик», 2001.
  • Герои Социалистического Труда Якутской АССР: Биобиблиогр. справ. — Якутск, 1987. — С. 122—123.