Екатерина II
Екатери́на II Алексе́евна[1], Улуу Екатерина (Екатери́на Вели́кая), төрүүрүгэр Софи́я Авгу́ста Фредери́ка А́нгальт-Це́рбстская (ниэм. Sophie Auguste Friederike von Anhalt-Zerbst-Dornburg; муус устар 21 [ыам ыйын 2] 1729, Штеттин, Пруссия — 6 [1796] сэтинньи 17, Санкт-Петербург, Арассыыйа импиэрийэтэ) — Арассыыйа импэрээтэрэ (1762—1796). Швед хоруолун Адольфа Фридрих бииргэ төрөөбүт быраатын кыыһа, Пруссия хоруола Улуу Фридрих тастыҥ балта.
Ангальт-Цербст кинээһин кыыһа Екатерина эрин Пётр III утары дыбарыас переворотун кэнниттэн бөрүстүөлгэ олорбута, Петр III сотору кэминэн биллибэт төрүөтүнэн өлбүтэ (өлөрбүт буолуохтарын сөп)[2].
Екатерина ыраахтааҕылыырын кэмигэр бааһынайдар помещиктартан тутулуктара муҥутуур күүһүрбүтэ, дворяннар привилегиялара муҥутуурдук элбээбитэ.
Улуу Екатерин кэмигэр Арассыыйа импиэрийэтин кыраныыссата арҕаа улаханнык кэҥээбитэ (Речь Посполита түҥэтии уонна Новоросиияны, Кырыымы уонна Хапхаас сорҕотун холбооһун. Араас конфессиялар көҥүл сайдалларыгар усулуобуйа үөскээбитэ; старовердар балаһыанньалара чэпчээбитэ.
Быһаарыылар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- ↑ Екатерина I эмиэ оннук отчестволааҕа, ол эрээри иккиэннэригэр дьиҥнээх аҕаларын аата буолбатаҕа, сүрэхтэнэллэригэр бэриллибитэ.
- ↑ Cм.: Елисеева О. И. Тайна смерти Петра III. — М.: Вече, 2010. — 394, (1) с. — ISBN 978-5-9533-448; Волгин И. Кто убил Петра III // Президент. — 1994. — № 1.