Иллэрдээҕи буруй дьүүлэ

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
(Мантан: Гаага трибунала көстө)
Иллэрдээҕи буруй дьүүлүн эмблемата

Иллэрдээҕи буруй дьүүлэ (фр. Сour pénale internationale; ааҥл. International Criminal Court, ICC) диэн Гаага хотоҕо баар иллэрдээҕи таһымнаах үрдүкү дьүүл уонна тэрилтэ. 1998 сылга ылыллыбыт Рим статутунан тэриллибитэ. Үлэтин 2002 сыл от ыйын 1 күнүттэн саҕалаабыта. Геноцид, сэрии уонна сэриилээһин буруйдарын, киһинээт утары буруйдары чинчийэр уонна онно буруйдаахтары хоруйга тардар. Иллэрдээҕи буруй дьүүлэ 123 кыттааччы дойдулаах. 18 дьүүлдьүттээх. Кинилэри кыттааччы дойдулар ассамблеята 9 сылга талар.

Иллэрдээҕи буруй дьүүлүн ордук аатырбыт дьыалалара Югославия сэриилэрин уонна Руанда геноцидын буруйдаахтарын хоруйга тардан дьүүллээһин буолар. 2023 сыл кулун тутар 17 күнүгэр Иллэрдээҕи буруй дьүүлэ Нуучча-Украина сэриитигэр украин оҕолорун уоран ылан Арассыыйаҕа депортациялааһын сэрии уонна геноцид буруйдарын иһин Владимир Путины тутарга ордер таһаарбыта.