Пиньинь: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах |
Көннөрүү туһунан суруллубатах |
||
1 устуруока: | 1 устуруока: | ||
'''Пиньи́нь''' ({{lang-zh|拼音}}, pīnyīn; өссө официальнайдык, 汉语拼音, Hànyǔ pīnyīn, Ханьюй пиньинь, ол аата 'Кытай суругун дорҕооннорун суруйуу') — латыын алпабыытын көмөтүнэн [[кытай тыла|кытай тылын]] [[романизация|романизациялыыр]] ньыма. [[Кытай]]га (КНР) пиньинь официальнай стаатустаах.<ref name="50th_birthday">{{cite web |publisher=[[Синьхуа]] |date=[[олунньу 11]] [[2008]] |title=Pinyin celebrates 50th birthday |url=http://www.china.org.cn/english/news/242463.htm |accessdate=2008-09-20}}</ref> |
'''Пиньи́нь''' ({{lang-zh|拼音}}, pīnyīn; өссө официальнайдык, 汉语拼音, Hànyǔ pīnyīn, Ханьюй пиньинь, ол аата 'Кытай суругун дорҕооннорун суруйуу') — латыын алпабыытын көмөтүнэн [[кытай тыла|кытай тылын]] [[романизация|романизациялыыр]] ньыма. [[Кытай]]га (КНР) пиньинь официальнай стаатустаах.<ref name="50th_birthday">{{cite web |publisher=[[Синьхуа]] |date=[[олунньу 11]] [[2008]] |title=Pinyin celebrates 50th birthday |url=http://www.china.org.cn/english/news/242463.htm |accessdate=2008-09-20}}{{ref-en}}</ref> |
||
2009 с. пиньинь [[Тайбаан|Тайбааҥҥа]] официальнай статустаныахтаах этэ.<ref name="pinyin_tt">{{cite web |publisher=Taipei Times |date=[[балаҕан ыйын 18]] [[2008]] |title=Hanyu Pinyin to be standard system in 2009 |url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2008/09/18/2003423528 |accessdate=2008-09-20}}</ref><ref name="pinyin_cp">{{cite web |publisher=The China Post |date=[[балаҕан ыйын 18]] [[2008]] |title=Gov't to improve English-friendly environment |url=http://www.chinapost.com.tw/taiwan/national/national%20news/2008/09/18/175155/Gov%27t-to.htm |accessdate=2008-09-20}}</ref> 2009 с. от ыйыгар арыы президена [[Ма Индзю]] Экономика, атыы-эргиэн уонна култуура Фуорумугар ([[Чанша]] к., [[Хунань]] провинция) өссө судургу иероглифтарга көһөргө этии киллэрбит. |
[[2009]] с. пиньинь [[Тайбаан|Тайбааҥҥа]] официальнай статустаныахтаах этэ.<ref name="pinyin_tt">{{cite web |publisher=Taipei Times |date=[[балаҕан ыйын 18]] [[2008]] |title=Hanyu Pinyin to be standard system in 2009 |url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2008/09/18/2003423528 |accessdate=2008-09-20}}{{ref-en}}</ref><ref name="pinyin_cp">{{cite web |publisher=The China Post |date=[[балаҕан ыйын 18]] [[2008]] |title=Gov't to improve English-friendly environment |url=http://www.chinapost.com.tw/taiwan/national/national%20news/2008/09/18/175155/Gov%27t-to.htm |accessdate=2008-09-20}}{{ref-en}}</ref> 2009 с. от ыйыгар арыы президена [[Ма Индзю]] Экономика, атыы-эргиэн уонна култуура Фуорумугар ([[Чанша]] к., [[Хунань]] провинция) өссө судургу иероглифтарга көһөргө этии киллэрбит. |
||
Пиньинь [[1958]] с. ылынныллыбыт<ref name="50th_birthday" />, [[1979]] сылтан аан дойдуга Кытай ааттарын транскрипциялыырга туттуллар. Кини ол иннинэ баар буола сылдьыбыт транскрипциялары солбуйбут ([[Уэйд — Джайлз транскрипцията|Уэйд — Джайлз]] уонна [[Джуин]]). |
Пиньинь [[1958]] с. ылынныллыбыт<ref name="50th_birthday" />, [[1979]] сылтан аан дойдуга Кытай ааттарын транскрипциялыырга туттуллар. Кини ол иннинэ баар буола сылдьыбыт транскрипциялары солбуйбут ([[Уэйд — Джайлз транскрипцията|Уэйд — Джайлз]] уонна [[Джуин]]). |
||
{| class="wikitable" |
|||
Буукуба Хайдах саҥарыллара Тыл Тылбааһа |
|||
|+ Холобур |
|||
b б bàba аҕа |
|||
|- |
|||
p п pào сүүрэр |
|||
! Буукуба !! Хайдах саҥарыллара !! Тыл !! Тылбааһа |
|||
m м māo куоска |
|||
|- |
|||
f ф fēijī самолет |
|||
| b || б || bàba || аҕа |
|||
d д dìtú карта (геогр) |
|||
|- |
|||
t т tóufa баттах |
|||
| p || п || pào || сүүрэр |
|||
n н niúnǎi үүт |
|||
|- |
|||
l л lǎoshī учуутал |
|||
| m || м || māo || куоска |
|||
g г gōnggòng qìchē автобус |
|||
|- |
|||
k к kèrén ыалдьыт |
|||
| f || ф || fēijī || самолет |
|||
j дз’ jiānádà Канада |
|||
|- |
|||
s с sànbù күүлэйдээ |
|||
| d || д || dìtú || карта (геогр) |
|||
w англ. w курдук wòshì хос |
|||
|- |
|||
ch ч (тыл оройо үөһээҥҥи альвеолга) chīfàn аһыыр |
|||
| t || т || tóufa || баттах |
|||
sh ш shū кинигэ |
|||
|- |
|||
c ц cài овошь, ас |
|||
| n || н || niúnǎi || үүт |
|||
h х huǒ уот |
|||
|- |
|||
q сымнаҕас ч qián харчы |
|||
| l || л || lǎoshī || учуутал |
|||
r англ. r, нууч. ж rén киһи, дьон |
|||
|- |
|||
x сымнаҕас щ эбэтэр сымнаҕас с xiǎo кыра |
|||
| g || г || gōnggòng qìchē || автобус |
|||
z цз zìxíngchē велосипед |
|||
|- |
|||
zh чж (ч-га майгынныыр) zhōngguó Кытай (Орто Дойду) |
|||
| k || к || kèrén || ыалдьыт |
|||
a а zhòngdà суолталаах |
|||
|- |
|||
u у dáfù эппиэттиир |
|||
| j || дз’ || jiānádà || Канада |
|||
o о yībō нэһилиэстибэ |
|||
|- |
|||
ai ай hǎi море |
|||
| s || с || sànbù || күүлэйдээ |
|||
ei эй běi хоту |
|||
|- |
|||
ao ао mǎo түү |
|||
| w || {{lang-en|w}} курдук || wòshì || хос |
|||
ou оу zhōu Джоу (араспаанньа) |
|||
|- |
|||
an ан huàn уларыт |
|||
| ch || ч (тыл оройо үөһээҥҥи альвеолга) || chīfàn || аһыыр |
|||
en эн wèn ыйытыы |
|||
|- |
|||
ang аҥ cháng уһун |
|||
| sh || ш || shū || кинигэ |
|||
eng эҥ néng сатыыр |
|||
|- |
|||
ong оҥ fēng тыал |
|||
| c || ц || cài || овошь, ас |
|||
in ин xiōng убай |
|||
|- |
|||
ua уа huà тыл |
|||
| h || х || huǒ || уот |
|||
uo уо zuǒ хаҥас |
|||
|- |
|||
e э mèngxiāng баҕа санаа |
|||
| q || сымнаҕас ч || qián || харчы |
|||
er англ. r курдук érzi уол оҕо |
|||
|- |
|||
ü ү lüèwēi кыратык |
|||
| r || {{lang-en|r}}, {{lang-ru|ж}} || rén || киһи, дьон |
|||
i и shìjiè аан дойду |
|||
|- |
|||
ia я jiā дьиэ, дьиэ кэргэн |
|||
| x || сымнаҕас щ эбэтэр сымнаҕас с || xiǎo || кыра |
|||
iao яо jiāo үөрэт |
|||
|- |
|||
ie йиэ jiějie эдьиий |
|||
| z || цз || zìxíngchē || велосипед |
|||
iang йаҥ chuáng орон |
|||
|- |
|||
iong йоҥ yǒuyòng туһалаах, наадалаах |
|||
| zh || чж (ч-га майгынныыр) || zhōngguó || Кытай (Орто Дойду) |
|||
uai уай huài куһаҕан |
|||
|- |
|||
ui уэй shuǐ уу |
|||
| a || а || zhòngdà || суолталаах |
|||
uan уан huàn ыҥырар |
|||
|- |
|||
un ун yúchŭn акаары |
|||
| u || у || dáfù || эппиэттиир |
|||
uang уаҥ chuàngzuò айар |
|||
|- |
|||
uan уан chuán лодка |
|||
| o || о || yībō || нэһилиэстибэ |
|||
ue уэ yīnyuè музыка |
|||
|- |
|||
| ai || ай || hǎi || море |
|||
|- |
|||
| ei || эй || běi || хоту |
|||
|- |
|||
| ao || ао || mǎo || түү |
|||
|- |
|||
| ou || оу || zhōu || Джоу (араспаанньа) |
|||
|- |
|||
| an || ан || huàn || уларыт |
|||
|- |
|||
| en || эн || wèn || ыйытыы |
|||
|- |
|||
| ang || аҥ || cháng || уһун |
|||
|- |
|||
| eng || эҥ || néng || сатыыр |
|||
|- |
|||
| ong || оҥ || fēng || тыал |
|||
|- |
|||
| in || ин || xiōng || убай |
|||
|- |
|||
| ua || уа || huà || тыл |
|||
|- |
|||
| uo || уо || zuǒ || хаҥас |
|||
|- |
|||
| e || э || mèngxiāng || баҕа санаа |
|||
|- |
|||
| er || {{lang-en|r курдук}} || érzi || уол оҕо |
|||
|- |
|||
| ü || ү || lüèwēi || кыратык |
|||
|- |
|||
| i || и || shìjiè || аан дойду |
|||
|- |
|||
| ia || я || jiā || дьиэ, дьиэ кэргэн |
|||
|- |
|||
| iao || яо || jiāo || үөрэт |
|||
|- |
|||
| ie || йиэ || jiějie || эдьиий |
|||
|- |
|||
| iang || йаҥ || chuáng || орон |
|||
|- |
|||
| iong || йоҥ || yǒuyòng || туһалаах, наадалаах |
|||
|- |
|||
| uai || уай || huài || куһаҕан |
|||
|- |
|||
| ui || уэй || shuǐ || уу |
|||
|- |
|||
| uan || уан || huàn || ыҥырар |
|||
|- |
|||
| un || ун || yúchŭn || акаары |
|||
|- |
|||
| uang || уаҥ || chuàngzuò || айар |
|||
|- |
|||
| uan || уан|| chuán|| лодка |
|||
|- |
|||
| ue || уэ || yīnyuè || музыка |
|||
|} |
|||
== Быһаарыылар == |
== Быһаарыылар == |
18:41, 16 Кулун тутар 2022 барыл
Пиньи́нь (кыт. 拼音, pīnyīn; өссө официальнайдык, 汉语拼音, Hànyǔ pīnyīn, Ханьюй пиньинь, ол аата 'Кытай суругун дорҕооннорун суруйуу') — латыын алпабыытын көмөтүнэн кытай тылын романизациялыыр ньыма. Кытайга (КНР) пиньинь официальнай стаатустаах.[1] 2009 с. пиньинь Тайбааҥҥа официальнай статустаныахтаах этэ.[2][3] 2009 с. от ыйыгар арыы президена Ма Индзю Экономика, атыы-эргиэн уонна култуура Фуорумугар (Чанша к., Хунань провинция) өссө судургу иероглифтарга көһөргө этии киллэрбит.
Пиньинь 1958 с. ылынныллыбыт[1], 1979 сылтан аан дойдуга Кытай ааттарын транскрипциялыырга туттуллар. Кини ол иннинэ баар буола сылдьыбыт транскрипциялары солбуйбут (Уэйд — Джайлз уонна Джуин).
Буукуба | Хайдах саҥарыллара | Тыл | Тылбааһа |
---|---|---|---|
b | б | bàba | аҕа |
p | п | pào | сүүрэр |
m | м | māo | куоска |
f | ф | fēijī | самолет |
d | д | dìtú | карта (геогр) |
t | т | tóufa | баттах |
n | н | niúnǎi | үүт |
l | л | lǎoshī | учуутал |
g | г | gōnggòng qìchē | автобус |
k | к | kèrén | ыалдьыт |
j | дз’ | jiānádà | Канада |
s | с | sànbù | күүлэйдээ |
w | ааҥл. w курдук | wòshì | хос |
ch | ч (тыл оройо үөһээҥҥи альвеолга) | chīfàn | аһыыр |
sh | ш | shū | кинигэ |
c | ц | cài | овошь, ас |
h | х | huǒ | уот |
q | сымнаҕас ч | qián | харчы |
r | ааҥл. r, нууч. ж | rén | киһи, дьон |
x | сымнаҕас щ эбэтэр сымнаҕас с | xiǎo | кыра |
z | цз | zìxíngchē | велосипед |
zh | чж (ч-га майгынныыр) | zhōngguó | Кытай (Орто Дойду) |
a | а | zhòngdà | суолталаах |
u | у | dáfù | эппиэттиир |
o | о | yībō | нэһилиэстибэ |
ai | ай | hǎi | море |
ei | эй | běi | хоту |
ao | ао | mǎo | түү |
ou | оу | zhōu | Джоу (араспаанньа) |
an | ан | huàn | уларыт |
en | эн | wèn | ыйытыы |
ang | аҥ | cháng | уһун |
eng | эҥ | néng | сатыыр |
ong | оҥ | fēng | тыал |
in | ин | xiōng | убай |
ua | уа | huà | тыл |
uo | уо | zuǒ | хаҥас |
e | э | mèngxiāng | баҕа санаа |
er | ааҥл. r курдук | érzi | уол оҕо |
ü | ү | lüèwēi | кыратык |
i | и | shìjiè | аан дойду |
ia | я | jiā | дьиэ, дьиэ кэргэн |
iao | яо | jiāo | үөрэт |
ie | йиэ | jiějie | эдьиий |
iang | йаҥ | chuáng | орон |
iong | йоҥ | yǒuyòng | туһалаах, наадалаах |
uai | уай | huài | куһаҕан |
ui | уэй | shuǐ | уу |
uan | уан | huàn | ыҥырар |
un | ун | yúchŭn | акаары |
uang | уаҥ | chuàngzuò | айар |
uan | уан | chuán | лодка |
ue | уэ | yīnyuè | музыка |
Быһаарыылар
- ↑ 1,0 1,1 Pinyin celebrates 50th birthday. Синьхуа (олунньу 11 2008). Тургутулунна 20 Балаҕан ыйын 2008.(ааҥл.)
- ↑ Hanyu Pinyin to be standard system in 2009. Taipei Times (балаҕан ыйын 18 2008). Тургутулунна 20 Балаҕан ыйын 2008.(ааҥл.)
- ↑ Gov't to improve English-friendly environment. The China Post (балаҕан ыйын 18 2008). Тургутулунна 20 Балаҕан ыйын 2008.(ааҥл.)
Сигэлэр
Бу аан дойду тылларыттан биирдэстэригэр туһунан сиппэтэх ыстатыйа. Көннөрөн уонна эбэн биэрэн Бикипиэдьийэҕэ көмөлөһүөххүн сөп. |