1932 сыл: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
| 4 устуруока: | 4 устуруока: | ||
== Туох буолбута == |
== Туох буолбута == |
||
=== Тохсунньу === |
|||
* [[Тохсунньу]] — РСФСР Наркомземын иһинээҕи ''Госземтрест'' Саха сиринээҕи салаата тэриллэр. |
* [[Тохсунньу]] — РСФСР Наркомземын иһинээҕи ''Госземтрест'' Саха сиринээҕи салаата тэриллэр. |
||
* [[Тохсунньу 25]] |
* [[Тохсунньу 25]] |
||
| 11 устуруока: | 12 устуруока: | ||
* [[Тохсунньу 29]] — Саха АССР Совнаркомын уурааҕынан ''Аэрофотогеотрест'' диэн тэрилтэ тэриллэр. Саха сирин геодезия уонна топография өртүнэн үөрэтэр. |
* [[Тохсунньу 29]] — Саха АССР Совнаркомын уурааҕынан ''Аэрофотогеотрест'' диэн тэрилтэ тэриллэр. Саха сирин геодезия уонна топография өртүнэн үөрэтэр. |
||
=== Муус устар === |
|||
* [[Муус устар 10]] — Уу көлөтүн норуот хамыһаарын № 139 бирикээһинэн [[Дьокуускайдааҕы уу көлөтүн үнүстүүтэ|Дьокуускайдааҕы өрүс техникума]] аһыллыбыта. |
* [[Муус устар 10]] — Уу көлөтүн норуот хамыһаарын № 139 бирикээһинэн [[Дьокуускайдааҕы уу көлөтүн үнүстүүтэ|Дьокуускайдааҕы өрүс техникума]] аһыллыбыта. |
||
=== Ыам ыйа === |
|||
* [[Ыам ыйын 11]] — Саха АССР Совнаркома "Кымыс оҥоруу туһунан" уураах ылар. |
* [[Ыам ыйын 11]] — Саха АССР Совнаркома "Кымыс оҥоруу туһунан" уураах ылар. |
||
=== Бэс ыйа === |
|||
* [[Бэс ыйын 15]] — [[Староватов Петр Хрисанфович|Староватов П.Х.]] "Үлэ Геройа" аат иҥэриллэр. |
* [[Бэс ыйын 15]] — [[Староватов Петр Хрисанфович|Староватов П.Х.]] "Үлэ Геройа" аат иҥэриллэр. |
||
=== Атырдьах ыйа === |
|||
* [[Атырдьах ыйын 12]] — [[Дьокуускай|Дьокуускайга]] Киин электростанция тутуута саҕаланна. |
* [[Атырдьах ыйын 12]] — [[Дьокуускай|Дьокуускайга]] Киин электростанция тутуута саҕаланна. |
||
=== Ахсынньы === |
|||
* [[Ахсынньы 10]] — [[Таиланд]] конституциялаах монархияҕа кубулуйбут. |
* [[Ахсынньы 10]] — [[Таиланд]] конституциялаах монархияҕа кубулуйбут. |
||
* [[Ахсынньы 17]] — [[Главсевморпуть|Хотугу муораннан сылдьыы сүрүн дьаһалта]] тэрилиннэ. |
* [[Ахсынньы 17]] — [[Главсевморпуть|Хотугу муораннан сылдьыы сүрүн дьаһалта]] тэрилиннэ. |
||
* [[Ахсынньы 27]] — [[ССРС]]-ка [[ССРС пааспара|пааспар]] баар буолбут. Бу иннинэ кыраныысса таһыгар үлэлиир эрэ гражданнар пааспардаах этилэр (холобур, Маяковскай 1929 с. хоһоонугар ол пааспар этиллэр). |
|||
== Төрөөбүттэр == |
== Төрөөбүттэр == |
||
08:58, 7 Олунньу 2022 барыл
| Сыллар |
|---|
| 1928 1929 1930 1931 — 1932 — 1933 1934 1935 1936 |
| Уоннуу сыллар |
| 1900-с 1910-с 1920-с — 1930-с — 1940-с 1950-с 1960-с |
| Үйэлэр |
| XIX үйэ — XX үйэ — XXI үйэ |
1932 сыл.
Туох буолбута
Тохсунньу
- Тохсунньу — РСФСР Наркомземын иһинээҕи Госземтрест Саха сиринээҕи салаата тэриллэр.
- Тохсунньу 25
- ССРС уонна Польша саба түспэт туһунан пакт түһэрсибиттэр.
- Иккис Кытай-Дьоппуон сэриитин кэмигэр хотугулуу-илиҥҥи Хэйлунцзян провинциятын киин куората Харбин обороната саҕаламмыт.
- Тохсунньу 28 — Дьоппуон сэриилэрэ Шанхайга саба түспүттэр. Куорат иһигэр буолбут биир ыйдаах кыргыһыы түмүгэр Кытай Өрөспүүбүлүкэтэ сэбилэниилээх күүстэрин барытын Шанхайтан таһаарбыт.
- Тохсунньу 29 — Саха АССР Совнаркомын уурааҕынан Аэрофотогеотрест диэн тэрилтэ тэриллэр. Саха сирин геодезия уонна топография өртүнэн үөрэтэр.
Муус устар
- Муус устар 10 — Уу көлөтүн норуот хамыһаарын № 139 бирикээһинэн Дьокуускайдааҕы өрүс техникума аһыллыбыта.
Ыам ыйа
- Ыам ыйын 11 — Саха АССР Совнаркома "Кымыс оҥоруу туһунан" уураах ылар.
Бэс ыйа
- Бэс ыйын 15 — Староватов П.Х. "Үлэ Геройа" аат иҥэриллэр.
Атырдьах ыйа
- Атырдьах ыйын 12 — Дьокуускайга Киин электростанция тутуута саҕаланна.
Ахсынньы
- Ахсынньы 10 — Таиланд конституциялаах монархияҕа кубулуйбут.
- Ахсынньы 17 — Хотугу муораннан сылдьыы сүрүн дьаһалта тэрилиннэ.
- Ахсынньы 27 — ССРС-ка пааспар баар буолбут. Бу иннинэ кыраныысса таһыгар үлэлиир эрэ гражданнар пааспардаах этилэр (холобур, Маяковскай 1929 с. хоһоонугар ол пааспар этиллэр).
Төрөөбүттэр
- Никитин Павел Павлович - суруналыыс
- Тохсунньу 6 — Николай Каратаев — 1987-1998 сылларга Саха Өрөспүүбүлүкэтин Үрдүкү суутун бэрэстээтэлэ, 1972-1987 сылларга Саха АССР прокурора, Саха АССР Үрдүкү Сэбиэтин хас да ыҥырыытын дьокутаата. Кини аатын 1999 сылтан Бүлүү улууһун Тааһаҕар орто оскуолата сүгэр.
- Тохсунньу 16 — Гольдеров Василий Федотович — саха поэта, суруйааччыта.
- Тохсунньу 26 — Павел Никитин — суруналыыс, Саха АССР култууратын үтүөлээх үлэһитэ.
- Кулун тутар 1 — Шелехова Роза Васильевна — история билимин кандидата,
- Кулун тутар 8 — Колесов Гавриил Гаврилович (08.03.1932—1997) — саха суруйааччыта, Саха АССР норуодунай артыыһа
- Кулун тутар 15 — Тимофеев Михаил Елисеевич (15.03.1932—22.01.2013) — саха народнай поэта
- Кулун тутар 29 — Саввинов Дмитрий Дмитриевич - биология наукаларын дуоктара, профессор
- Ыам ыйын 29 — Бубякин Иван Афанасьевич — саха биллиилээх мелодиһа.
- От ыйын 7 — И. А. Потапов төрөөбүт, РСФСР искусствотын үтүөлээх диэйэтэлэ, Ойуунускай аатынан Ил бириэмийэтин лауреата, Арассыыйа художествотын академиятын чилиэнэ, ССРС наукаларын академиятын Сибиирдээҕи салаатын үтүөлээх бэтэрээнэ (2005 өлбүт).
- От ыйын 9 — Берестов Николай Савельевич, композитор.
- От ыйын 10 күнүгэр — Амыдаев Николай Данилович — худуоһунньук, муосчут.
- От ыйын 14 — Ю. Н. Прокопьев, СӨ норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэитэ, судаарыстыба уонна уопсастыба диэйэтэлэ, филология науукатын кандидата (2003 өлбүт)
- Алтынньы 14 — Олейников Борис Васильевич, геология уонна минералогия доктора, Геология наукаларын Институтун дириэктэрэ.
- Алтынньы 22 — Степанов Захар Константинович, композитор, педагог
- Сэтинньи 1 — Константин Шубин - Полярнай — дулгаан бэйиэтэ, суруйааччыта.
- Сэтинньи 23 — Иванова-Сидоркевич Ольга Петровна (23.11.1932—2003) — саха биллиилээх ырыаһыта, ырыа айааччыта.
- Ахсынньы 20 — Николай Борисов - Николай Уус — суруйааччы, 1972—1988 сылларга Саха АССР прокурорун солбуйааччыта, Российскай Федерация үтүөлээх юриһа.
Өлбүттэр
- Ыам ыйын 8 — Леонтьев Василий Никанорович (1895 - 1932), литэрэтиирэ кириитигэ, түмэт диэйэтэлэ.