1946 сыл: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
15 устуруока: | 15 устуруока: | ||
* [[Ахсынньы 11]] — [[ХНТ]] Оҕо пуондата эбэтэр [[ЮНИСЕФ]] — ыксаллаах быһыыга оҕо-аймаҕы көмүскүүр ХНТ анал тэрилтэтэ баар буолбут. |
* [[Ахсынньы 11]] — [[ХНТ]] Оҕо пуондата эбэтэр [[ЮНИСЕФ]] — ыксаллаах быһыыга оҕо-аймаҕы көмүскүүр ХНТ анал тэрилтэтэ баар буолбут. |
||
* [[Ахсынньы 19]] — [[Франция]] урукку колониятын Индокитайы бэйэтин былааһыгар төннөрөр сыаллаах сэрии саҕалаабыт. Аҕыс сыллаах босхолонуу сэриитин [[Хо Ши Мин]] баһылыктаах [[Вьетнам]] хомуньуустара уонна националистара ("Вьетминь" хамсааһын) кыайбыттара. |
* [[Ахсынньы 19]] — [[Франция]] урукку колониятын Индокитайы бэйэтин былааһыгар төннөрөр сыаллаах сэрии саҕалаабыт. Аҕыс сыллаах босхолонуу сэриитин [[Хо Ши Мин]] баһылыктаах [[Вьетнам]] хомуньуустара уонна националистара ("Вьетминь" хамсааһын) кыайбыттара. |
||
* [[Ахсынньы 25]] — ССРС-ка И. В. Курчатов салалтатынан Европаҕа бастакы ядернай реактор үлэтин саҕалаабыт. |
|||
== Төрөөбүттэр == |
== Төрөөбүттэр == |
22:05, 24 Ахсынньы 2021 барыл
Сыллар |
---|
1942 1943 1944 1945 — 1946 — 1947 1948 1949 1950 |
Уоннуу сыллар |
1910-с 1920-с 1930-с — 1940-с — 1950-с 1960-с 1970-с |
Үйэлэр |
XIX үйэ — XX үйэ — XXI үйэ |
1946 сыл.
Туох буолбута
- Тохсунньу 24 — Дьокуускайга ойуулуур-дьүһүннүүр искусство түмэлэ аһыллыбыт.
- Олунньу — Гражданскай авиация Саха Сиринээҕи дьаһалтата тэриллибит.
- Олунньу 22 — Сэрии кэмигэр хоту көһөрүллүбүт Чурапчы олохтоохторун дойдуларыгар төнүннэрэргэ диэн быһаарыы ылыллыбыт.
- Муус устар 18 — Холбоһуктаах Наассыйалар тэрилтэлэрэ олохтоммутунан Наассыйалар лиигэлэрэ үлэтин тохтоппут.
- Атырдьах ыйын 15 — ССКП Киин кэмитиэтин пленумугар Андрей Жданов «Арҕаа дойдуларга сүгүрүйүүнү» утары охсуһууну саҕалаабыт.
- Сэтинньи 3 — Дьоппуон императора Сёва (Хирохито) саҥа көнүстүүссүйэҕэ илии батаабыт. Дойду иһигэр толору былаас импэрээтэртэн норуокка көспүт, оттон импэрээтэр "ил уонна норуот биир ньыгылын им бэлиэтэ" эрэ буолан хаалбыт. Ону кытары көнүстүүссүйэҕэ Дьоппуон сэбилэниилээх күүстэри тэриниэ уонна сэрии ыытыа суохтааҕа этиллибит.
- Сэтинньи 4 — Париж куоракка ЮНЕСКО төрүттэммит — Холбоһуктаах наассыйалар үөрэххэ, билимҥэ уонна култуураҕа тэрилтэлэрэ.
- Сэтинньи 19 — Афганистаан, Исландия уонна Швеция Холбоһуктаах Наассыйалар тэрилтэлэригэр киирбиттэр.
- Сэтинньи 28 — Ньурбаҕа нефтебазаны тэрийэргэ диэн быһаарыы ылыллыбыт.
- Ахсынньы 11 — ХНТ Оҕо пуондата эбэтэр ЮНИСЕФ — ыксаллаах быһыыга оҕо-аймаҕы көмүскүүр ХНТ анал тэрилтэтэ баар буолбут.
- Ахсынньы 19 — Франция урукку колониятын Индокитайы бэйэтин былааһыгар төннөрөр сыаллаах сэрии саҕалаабыт. Аҕыс сыллаах босхолонуу сэриитин Хо Ши Мин баһылыктаах Вьетнам хомуньуустара уонна националистара ("Вьетминь" хамсааһын) кыайбыттара.
- Ахсынньы 25 — ССРС-ка И. В. Курчатов салалтатынан Европаҕа бастакы ядернай реактор үлэтин саҕалаабыт.
Төрөөбүттэр
- Тохсунньу 2 — Готовцев Михаил Николаевич (төр. 1946) — Российскай Федерация Үлэтин Геройа (2014), Үлэ Албан аатын уордьанын толору кавалера, Саха Өрөспүүбүлүкэтин ытык киһитэ.
- Кулун тутар 8 — Кашин Виталий Александрович (1946—2010) — история билимнэрин кандидата.
- Кулун тутар 12 — Баишев Геннадий Семенович, РФ ускуустубатын үтүөлээх диэйэтэлэ, СӨ үтүөлээх артыыһа.
- Муус устар 12 — Посельская Наталья Семёновна (1946—2011), балерина, педагог, хореограф, педагогика билимнэрин кандидата.
- От ыйын 7 — Алексеев Анатолий Николаевич, СГУ ректора, история билимнэрин доктора, профессор.
- От ыйын 12 — Михайлов Виктор Данилович, философия билимнэрин доктора, профессор.
- Балаҕан ыйын 8 — Илларионов Василий Васильевич, олоҥхону үөрэтээччи, фольклорист, тыл үөрэҕин доктора, профессор.
- Алтынньы 6 — Наумов Дмитрий Федосеевич, суруйааччы, Ил Түмэн депутата, уруккута Амма улууһун баһылыга.
- Алтынньы 25 — Бородин Павел Павлович, Дьокуускай куорат бастакы мэра.
- Ахсынньы 18 — Стивен Спилберг — Америка киинэ режиссера уонна продюсера, үс төгүллээх «Оскар» бириэмийэ лауреата.
- Ахсынньы 28 — Скрябин Михаил Архипович (1946—2011), театр уонна киинэ артыыһа.
Өлбүттэр
- Муус устар 21 — Дьон Мейнард Кейнс, Британия экономиhа.
- Алтынньы 21 — Курашов Е. И., гражданскай сэрии кыттыылааҕа.
- Сэтинньи 11 — Николай Бурденко (1876 төр.), хирург, сэбиэскэй нейрохирургияны төрүттээччи, ССРС Мэдиссиинэ билимнэрин акадьыамыйатын бастакы бэрэсидьиэнэ (1944—1946).