1994: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
7 устуруока: | 7 устуруока: | ||
* [[Сэтинньи 20]] — [[Ангола]]ҕа 19 сыл тухары барбыт гражданскай сэрии түмүктэммит. |
* [[Сэтинньи 20]] — [[Ангола]]ҕа 19 сыл тухары барбыт гражданскай сэрии түмүктэммит. |
||
* [[Сэтинньи 26]] — Чэчиэн оппозициятын (Умар Автурханов салайааччылаах Чэчиэн өрөспүүбүлүкэтин быстах кэмнээҕи сэбиэтэ) этэрээттэрэ [[Грознай]]ы ыла сатаабыттара табыллыбатах. Онно ФСБ лииньийэтинэн кыттыспыт Арассыыйа танкистара Джохар Дудаев сэриитиһиттэригэр билиэҥҥэ түбэспиттэр. Сэтинньи 30 күнүгэр [[Ельцин Борис Николаевич|Борис Ельцин]] Чечняҕа бэрээдэги олохтуур туһунан кистэлэҥ ыйаахха илии баттаабыта, [[ахсынньы 1]] күнүгэр Арассыыйа сөмүлүөттэрэ аэродромнарга турар Чэчиэн Өрөспүүбүлүкэтин сөмүлүөттэрин урусхаллаабытара (ким буомбалаабытын билиммэтэхтэрэ), [[ахсынньы 11]] күнүгэр Арассыыйа аармыйата киллэриллибитэ, [[Чэчиэн бастакы сэриитэ]] саҕаламмыта. |
* [[Сэтинньи 26]] — Чэчиэн оппозициятын (Умар Автурханов салайааччылаах Чэчиэн өрөспүүбүлүкэтин быстах кэмнээҕи сэбиэтэ) этэрээттэрэ [[Грознай]]ы ыла сатаабыттара табыллыбатах. Онно ФСБ лииньийэтинэн кыттыспыт Арассыыйа танкистара Джохар Дудаев сэриитиһиттэригэр билиэҥҥэ түбэспиттэр. Сэтинньи 30 күнүгэр [[Ельцин Борис Николаевич|Борис Ельцин]] Чечняҕа бэрээдэги олохтуур туһунан кистэлэҥ ыйаахха илии баттаабыта, [[ахсынньы 1]] күнүгэр Арассыыйа сөмүлүөттэрэ аэродромнарга турар Чэчиэн Өрөспүүбүлүкэтин сөмүлүөттэрин урусхаллаабытара (ким буомбалаабытын билиммэтэхтэрэ), [[ахсынньы 11]] күнүгэр Арассыыйа аармыйата киллэриллибитэ, [[Чэчиэн бастакы сэриитэ]] саҕаламмыта. |
||
* [[Ахсынньы 7]] — [[Саха Өрөспүүбүлүкэтэ|Саха Өрөспүүбүлүкэтин]] Бэрэсидьиэнэ [[Михаил Николаев]] бэйэтин Ыйааҕынан РФ уонна СӨ бырабыыталыстыбаларын ыккардыларынааҕы "О разграничении и передаче осуществления полномочий в области охраны окружающей среды и использования природных ресурсов" диэн сөбүлэҥин бигэргэппит. |
|||
== Төрөөбүттэр == |
== Төрөөбүттэр == |
23:01, 6 Ахсынньы 2021 барыл
Сыллар |
---|
1990 1991 1992 1993 — 1994 — 1995 1996 1997 1998 |
Уоннуу сыллар |
1960-с 1970-с 1980-с — 1990-с — 2000-с 2010-с 2020-с |
Үйэлэр |
XIX үйэ — XX үйэ — XXI үйэ |
1994 сыл.
Туох буолбута
- Алтынньы 9 — Солкуобай кууруһа эмискэ түспүт («хара оптуорунньук»).
- Сэтинньи 20 — Анголаҕа 19 сыл тухары барбыт гражданскай сэрии түмүктэммит.
- Сэтинньи 26 — Чэчиэн оппозициятын (Умар Автурханов салайааччылаах Чэчиэн өрөспүүбүлүкэтин быстах кэмнээҕи сэбиэтэ) этэрээттэрэ Грознайы ыла сатаабыттара табыллыбатах. Онно ФСБ лииньийэтинэн кыттыспыт Арассыыйа танкистара Джохар Дудаев сэриитиһиттэригэр билиэҥҥэ түбэспиттэр. Сэтинньи 30 күнүгэр Борис Ельцин Чечняҕа бэрээдэги олохтуур туһунан кистэлэҥ ыйаахха илии баттаабыта, ахсынньы 1 күнүгэр Арассыыйа сөмүлүөттэрэ аэродромнарга турар Чэчиэн Өрөспүүбүлүкэтин сөмүлүөттэрин урусхаллаабытара (ким буомбалаабытын билиммэтэхтэрэ), ахсынньы 11 күнүгэр Арассыыйа аармыйата киллэриллибитэ, Чэчиэн бастакы сэриитэ саҕаламмыта.
- Ахсынньы 7 — Саха Өрөспүүбүлүкэтин Бэрэсидьиэнэ Михаил Николаев бэйэтин Ыйааҕынан РФ уонна СӨ бырабыыталыстыбаларын ыккардыларынааҕы "О разграничении и передаче осуществления полномочий в области охраны окружающей среды и использования природных ресурсов" диэн сөбүлэҥин бигэргэппит.
Төрөөбүттэр
Өлбүттэр
- Литвинов Игорь Александрович — СӨ үтүөлээх артыыһа, концертмейстер.
- Константинов Роман Иннокентьевич (14.10.1896—1994) — Саха Сириттэн бастакы Социалистическай Үлэ Геройа.
- Новолодский Алексей Борисович (30.03.1930—1994) — Социалистическай Үлэ Геройа.
- Павел Иванович Мельников өлбүт, Социалистическай Үлэ Дьоруойа, РСФСР уонна Саха АССР ноуукатын уонна техникатын үтүөлээх диэйэтэлэ, ССРС ноуукатын академиятын чилиэнэ, геолого-минералогическай ноуука дуоктара (төрөөбүт сыла — 1908).
- Тохсунньу 2 — Ким Леонид Александрович (31.12.1916—02.01.1994) — Саха АССР норуодунай худуоһунньуга,
- Тохсунньу 4 — Петров Дмитрий Дмитриевич (08.11.1921—04.01.1994) — история билимин кандидата, Саха АССР культуратын үтүөлээх үлэһитэ
- Тохсунньу 26 — Яковлев Василий Васильевич (22.08.1934—26.01.1994) — поэт, суруйааччы, тылбаасчыт.
- Муус устар 12 — Никитин Павел Павлович - суруналыыс,
- Бэс ыйын 11 — Черскэй Николай Васильевич (02.02.1905—11.06.1994) — учуонай, нефть уонна гаас үөскээбит сирдэр механикатын чинчийээччи, 1964—1987 сыллардаахха ССРС НА Сибиирдээҕи салаатын Саха Сиринээҕи филиалын Президиумын бэрэссэдээтэлэ.
- Бэс ыйын 14 — Сивцев Эллэй Семенович (31.12.1928—15.06.1994) — саха норуодунай худуоһунньуга.
- От ыйын 20 — Васильев Федор Федорович (10.05.1951—20.07.1994) — сахалар сэриигэ сыһыаннарын чинчийбит историк-этнограф, история билимин кандидата.
- От ыйын 21 — Мельников Павел Иванович (19.06.1908—21.07.1994) — Социалистическай Үлэ Геройа.
- Атырдьах ыйын 31 — Алексей Михайлов (1946 - 1994) — поэт уонна литератуура критига, филология ноуукатын кандидаата.