Үөрэҕирии

Үөрэҕирии диэн үөрэтээччи үөрэнээччигэ билиини биэриитэ. Үөрэҕирии үөрэҕэ педагогика диэн. Үөрэҕириигэ быраап киhи бырааптарын бастыҥнарыгар киирсэр. Ол быраабы Холбоhуктаах нациялар омуктар икки ардыларынааҕы экономика, социал уонна култуура бырааптарын пактын 13 Ыстатыйата мэктиэлиир.

Дьиэ кэргэн үөрэҕэ-Российскай Федерацияҕа бастайааннай, сүрүн уонна орто уопсай үөрэхтээһини ылыы көрүҥэ, оскуола тас өттүгэр үөрэх программатын үөрэтии уонна кинилэр баҕа өттүлэринэн үөрэнэр дьоҥҥо табыгастаах буолуутун көрөр. Үөрэх альтернативнай формаларыгар сыһыаннаах.

Үөрэх инники өйдөбүлүгэр туох да куттал суох буолуутуттан ураты сэрэхэдийэр уонна, сүнньүнэн, оҕо иитиитинэн хааччахтанар. Кини ааҕыыга, сурукка, математикаҕа, историяҕа уонна да атын наукаларга буолуон сөп. Кыараҕас идэлэргэ преподавателлэр, холобур, астрофизика, география, зоология курдук судургу предметтэргэ эрэ үөрэтэр кыахтаахтар. Үөрэх специалиһа үөрэнээччи ахсаанынан элбээн иһэр. Идэтийбит үөрүйэхтэри үөрэтии, холобур, ыытыы эмиэ баар. Үөрэх таһынан анал учреждениеларга үөрэх эмиэ баар, холобур, Интернет, ааҕыы, музейдарга сылдьыы эбэтэр тус уопут. Уопсай уонна анал үөрэхтээһин таһыма производство, наука, техника уонна культура туруга, ону сэргэ общественнай- политическай сыһыаннаһыылар ирдэбиллэринэн дьүүллэһиллэр.

Өссө Пифагор «үөрэхтээһини атын киһини кытта үллэстиэххэ, атыннык биэриэххэ, бэйэтэ сүтэриэ суоҕа»диэн бэлиэтээбитэ. «Уопсайынан, харамайдартан, Эллэйтэн — варвардартан көҥүл- босхо төрүүр кулуттартан, философтартан — боростуой дьонтон уратылаахтар", - диэн ааҕара. «Үөрэхтээһин» нуучча тыла «образ» — греч. Сэбилэниилээх күүстэр (Ил эбэтэр пайдейскай) түһэриилэрэ, ол аата туох эрэ чопчу формаҕа, сэбилэниигэ (лат. аналог-форум).

Оскуола оҕолоро пакция (2007 сыл) бамзай сэлиэнньэтигэр оскуола оҕолоро. Бу дэриэбинэҕэ оскуола дьиэтэ суох, дьарыктара аһаҕас салгыҥҥа сылдьаллар.

Үөрэх бырааба билигин национальнай уонна төрүт быраап аакталарынан бигэргэтилиннэ, холобур, Эуропа Конвенцията киһи быраабын уонна сүрүн көҥүлүн уонна аан дойду пакеттарын экономическай, социальнай уонна культурнай бырааптарын көмүскээһин туһунан аан дойдутааҕы Пакт 1966 сыллаахха ылыныллыбыт.

Киһи ис кыаҕын толору туһаныы демократическай обществоҕа государственнайа суох уонна дьиэ кэргэн үөрэҕи сайыннарыы, үөрэнээччи (ол аата начальнай оскуоланы бүтэрбитин кэннэ) эппиэттээх курстары (ол аата начальнай оскуоланы бүтэрбитин кэннэ), үөрэҕириини өйөөһүн, оскуола, дистанционнай уонна эбии үөрэхтээһин о. д. А.

Үөрэх 7 базовай тутаах боппуруостарыгар эппиэттиэхтээх: 1. Тоҕо үөрэнэрий? 2. Туохха үөрэнэрий? 3. Хайдах үөрэниэххэ сөбүй? 4. Ким үөрэтиэй? 5. Ханна үөрэнэрий? 6. Бу төһөлөөх сыананы уонна ону ким төлүүрүй? 7. Түмүккэ, түмүккэ тугу ылыахпыт этэй?

Үөрэҕириини туһанан, көлүөнэттэн көлүөнэҕэ уопсастыба, дойду уонна аан дойду туһунан билии бэриллэр.