Ахсынньы 22: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
27 устуруока: 27 устуруока:
* [[1995]] — [[Сафронов Федот Григорьевич|Федот Сафронов]] (1914 с.төр.) — [[РСФСР]] уонна [[Саха АССР]] билимнэрин үтүөлээх диэйэтэлэ, РАН Сибиирдээҕи салаатын үтүөлээх бэтэрээнэ, устуоруйа билимин дуоктара.
* [[1995]] — [[Сафронов Федот Григорьевич|Федот Сафронов]] (1914 с.төр.) — [[РСФСР]] уонна [[Саха АССР]] билимнэрин үтүөлээх диэйэтэлэ, РАН Сибиирдээҕи салаатын үтүөлээх бэтэрээнэ, устуоруйа билимин дуоктара.
* [[2002]] — [[Дуткин Христофор Иннокентьевич|Христофор Дуткин]] (16.12.1939 төр.) — филология билимин хандьыдаата, [[Эбээн тыла|эбээн тылын]] диалектологиятыгар, фольклоругар, лексикологиятыгар уонна лексикографиятыгар биир тутаах чинчийээччи.
* [[2002]] — [[Дуткин Христофор Иннокентьевич|Христофор Дуткин]] (16.12.1939 төр.) — филология билимин хандьыдаата, [[Эбээн тыла|эбээн тылын]] диалектологиятыгар, фольклоругар, лексикологиятыгар уонна лексикографиятыгар биир тутаах чинчийээччи.
* [[2003]] — [[Прокопьев Юрий Николаевич|Юрий Прокопьев]] — 1982-1991 сылларга [[Саха АССР]]-ы салайбыт ССКП Саха сиринээҕи обкуомун бастакы сэкиритээрэ, СӨ норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, судаарыстыба уонна уопсастыба диэйэтэлэ, филология билимин хандьыдаата.
* [[2003]] — [[Прокопьев Юрий Николаевич|Юрий Прокопьев]] (14.07.1932 төр.) — 1982-1991 сылларга [[Саха АССР]]-ы салайбыт ССКП Саха сиринээҕи обкуомун бастакы сэкиритээрэ, СӨ норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, судаарыстыба уонна уопсастыба диэйэтэлэ, филология билимин хандьыдаата.





22:43, 21 Ахсынньы 2020 барыл

Ахсынньы 22 диэн Грегориан халандаарыгар сыл 356-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 357-c күнэ). Сыл бүтүө 9 күн баар.

Бэлиэ күннэр

Түбэлтэлэр

  • 1920РСФСР Сэбиэттэрин VIII сийиэһигэр ГОЭЛРО диэн дойду электрификациятын былаана ылыллыбыт.
  • 1922Губревком дьаһалынан Дьокуускайга Күбүөрүнэ архыыба тэриллибит.
  • 1944Вьетнам норуодунай аармыйата тэриллибит.
  • 1968Кытайга культурнай өрөбөлүүссүйэ кэмигэр "Жэньминь жибао" хаһыакка Мао Цзэдун биир улахан суолталаах ыстатыйата тахсыбыт. Ыстатыйаҕа «өйдөөх эдэр ыччат тыа сиригэр барыахтаах, уонна тыа сирин дьадаҥы олоҕун билэн үөрэниэхтээх» диэн этиллибит. Инньэ гынан оскуоланы бүтэрбит эдэр ыччат тыа сиригэр "үөрэххэ" ыытыллыбыта.
  • 2016Эбола вируһун утары бастакы вакцина 70-100% көдьүүстээҕэ бигэргэммит.

Төрөөбүттэр

  • 1897 — Максим Аммосов (1938 өлб.) — сэбиэскэй судаарыстыба уонна баартыйа диэйэтэлэ. Саха сирэ өрөспүүбүлүкэ буоларыгар сүҥкэн оруоллаах. Биэс сыл Казахстааҥҥа үлэлээбитэ, өлүөн иннинэ Кыргыстааны салайбыта.
  • 1902 — Дора Жиркова (1988 өлб.) — революционер, Саха Сиригэр гражданскай сэрии кыттыылааҕа.
  • 1930 — Анна Мыреева (2012 өлб.) — эбэҥки филологиятыгар идэтийбит чинчийээччи, биллиилээх тылбаасчыт, эбэҥки оскуолаларыгар анаан эбэҥкилэр үгэстэрин (оонньууларын, аһылыктарын) үөрэтэр кинигэлэри суруйбут, эбээн ырыаларын хомуурунньугун бэлэмнээбит учуонай. Саха Өрөспүүбүлэктин Ил Дарханын таһынааҕы тыл политикатыгар Түмсүү чилиэнэ.
  • 1933 — Василий Сивцев (2019 өлб.) — саха норуодунай бэйиэтэ, 600-тэн тахса бөлүһүөктүү анаарыылаах сонеты суруйбута. Хоһооннорун таһынан кириитик уонна тылбаасчыт быһыытынан биллэр. "Күнүм киэһэрэн эрдэҕинэ" диэн икки туомнаах кинигэтигэр элбэх саха суруйааччыларын тустарынан суруйбута.
  • 1980 — Руслан Тараховскай — Былатыан Ойуунускай аатынан Саха академическай тыйаатыр сүрүн режиссера, тыйаатыр уонна киинэ артыыһа.

Өлбүттэр

  • 1933 — Петр Черных-Якутскай (1882 с.төр.) — Саха сиригэр үөскээбит нууччалыы суруйбут бэйиэт. Ойуунускай "Кыһыл Ойуун" поэматын нууччалыы тылбаастаабыта.
  • 1995 — Федот Сафронов (1914 с.төр.) — РСФСР уонна Саха АССР билимнэрин үтүөлээх диэйэтэлэ, РАН Сибиирдээҕи салаатын үтүөлээх бэтэрээнэ, устуоруйа билимин дуоктара.
  • 2002 — Христофор Дуткин (16.12.1939 төр.) — филология билимин хандьыдаата, эбээн тылын диалектологиятыгар, фольклоругар, лексикологиятыгар уонна лексикографиятыгар биир тутаах чинчийээччи.
  • 2003 — Юрий Прокопьев (14.07.1932 төр.) — 1982-1991 сылларга Саха АССР-ы салайбыт ССКП Саха сиринээҕи обкуомун бастакы сэкиритээрэ, СӨ норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, судаарыстыба уонна уопсастыба диэйэтэлэ, филология билимин хандьыдаата.