Ахсынньы 5: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах |
|||
15 устуруока: | 15 устуруока: | ||
* [[1926]] — [[Эйзенштейн Сергей Михайлович|Эйзенштейн]] «Броненосец Потёмкин» киинэтэ аан бастаан көрдөрүллүбүт. |
* [[1926]] — [[Эйзенштейн Сергей Михайлович|Эйзенштейн]] «Броненосец Потёмкин» киинэтэ аан бастаан көрдөрүллүбүт. |
||
* [[1931]] — [[Москуба|Москубаҕа]] Киристиэс Өрүһүйээччи таҥара дьиэтэ (Храм Христа Спасителя) тоҕо тэптэриллибит. |
* [[1931]] — [[Москуба|Москубаҕа]] Киристиэс Өрүһүйээччи таҥара дьиэтэ (Храм Христа Спасителя) тоҕо тэптэриллибит. |
||
* [[1933]] — [[Саха АССР]] Совнаркома «[[Дьокуускай]]га уу ситимин тутарга» диэн быһаарыы ылбыт. |
|||
* [[1933]] — [[АХШ]] -ка 14 сыллаах дойду үрдүнэн арыгы бобуута көтүрүллүбүт. Ол эрэн элбэх штат, уокурук, резервация эбэтэр куорат арыгыны хааччахтааһыны хаалларбыттара. |
* [[1933]] — [[АХШ]] -ка 14 сыллаах дойду үрдүнэн арыгы бобуута көтүрүллүбүт. Ол эрэн элбэх штат, уокурук, резервация эбэтэр куорат арыгыны хааччахтааһыны хаалларбыттара. |
||
* [[1936]] — [[Сэбиэскэй Сойуус]]ка [[Сталин конституцията]] диэн ааттаммыт конституция ылыныллыбыт. Бу күн [[Кыргыстаан]] союзнай өрөспүүбүлүкэ статуһун |
* [[1936]] — [[Сэбиэскэй Сойуус]]ка [[Сталин конституцията]] диэн ааттаммыт конституция ылыныллыбыт. Бу күн [[Коми Өрөспүүбүлүкэтэ|Коми автономнай уобалаһа]] автономнай өрөспүүбүлүкэ статуһун, оттон [[Кыргыстаан]] союзнай өрөспүүбүлүкэ статуһун ылбыттар. |
||
* [[1941]] — [[Аҕа дойду Улуу сэриитэ|Аҕа дойду Улуу сэриитин]] кэмигэр [[Москуба]] иһин кыргыһыыга [[Кыһыл Аармыйа]] ньиэмэстэри утары кимэн киириини саҕалаабыт. |
* [[1941]] — [[Аҕа дойду Улуу сэриитэ|Аҕа дойду Улуу сэриитин]] кэмигэр [[Москуба]] иһин кыргыһыыга [[Кыһыл Аармыйа]] ньиэмэстэри утары кимэн киириини саҕалаабыт. |
||
== Төрөөбүттэр == |
== Төрөөбүттэр == |
||
* [[1867]] — [[Юзеф Пилсудскай]] — [[Польша]] судаарыстыбаннай уонна политическэй диэйэтэлэ, сөргүтүтүллүбүт [[Польша]] бастакы баһылыга, Польша аармыйатын төрүттээччи. |
|||
* [[1891]] — [[Иванова Екатерина Егоровна|Екатерина Иванова]] — олоҥхоһут. |
* [[1891]] — [[Иванова Екатерина Егоровна|Екатерина Иванова]] — олоҥхоһут. |
||
* [[1923]] — [[Копырин Николай Захарович|Николай Копырин]] — филология билимин хандьыдаата, литературовед, критик. [[Аҕа дойду улуу сэриитэ|Аҕа дойду улуу сэриитин]] кыттыылааҕа. |
* [[1923]] — [[Копырин Николай Захарович|Николай Копырин]] — филология билимин хандьыдаата, литературовед, критик. [[Аҕа дойду улуу сэриитэ|Аҕа дойду улуу сэриитин]] кыттыылааҕа. |
||
* [[1927]] — [[Сэмэн Руфов]] — суруйааччы, [[Саха норуодунай бэйиэттэрин тиһигэ|саха норуодунай бэйиэтэ]], тылбаасчыт, [[ССРС]] суруйааччыларын түмсүүтүн чилиэнэ |
* [[1927]] — [[Сэмэн Руфов]] — суруйааччы, [[Саха норуодунай бэйиэттэрин тиһигэ|саха норуодунай бэйиэтэ]], тылбаасчыт, [[ССРС]] суруйааччыларын түмсүүтүн чилиэнэ. |
||
* [[1927]] — [[Босиков Василий Афанасьевич|Василий Босиков]] — 1993—2008 сылларга [[Музыка үрдүкү оскуолата|Музыка үрдүкү оскуолатын ректора]], [[Саха Өрөспүүбүлүкэтин ытык киһитэ]], [[Уус-Алдан улууһун|Уус-Алдан улууһа]] уонна [[Дүпсүн нэһилиэгэ (Уус-Алдан улууһа)|Дүпсүн нэһилиэгин]] ытык киһитэ. 2012 сыллаахха Василий Босиков аата Музыка үрдүкү оскуолатыгар иҥэриллибитэ. |
|||
* [[1930]] — [[Серебряков Иван Иосифович|Иван Серебряков]] — экскаваторщик, [[Социалистыы Үлэ Дьоруойа]] (1966), [[Мирнэй]] куоратын Ытык олохтооҕо (1964). |
* [[1930]] — [[Серебряков Иван Иосифович|Иван Серебряков]] — экскаваторщик, [[Социалистыы Үлэ Дьоруойа]] (1966), [[Мирнэй]] куоратын Ытык олохтооҕо (1964). |
||
* [[1937]] — [[Алексеев Василий Гаврилович|Василий Алексеев]] — 1994—2006 сылларга Саха Өрөспүүбүлүкэтин айылҕатын харыстабылын миниистирэ, [[Саха Өрөспүүбүлүкэтин ытык киһитэ]]. |
|||
* [[1947]] — [[Томскай Григорий Васильевич|Григорий Томскай]] — профессор, дипломат, суруйааччы, [[Сонор (оонньуу)|"Сонор" оонньуу]] ааптара. |
* [[1947]] — [[Томскай Григорий Васильевич|Григорий Томскай]] — профессор, дипломат, суруйааччы, [[Сонор (оонньуу)|"Сонор" оонньуу]] ааптара. |
||
* [[1947]] — [[Христофорова Наталья Иннокентьевна|Наталья Христофорова]] — саха балерината. |
* [[1947]] — [[Христофорова Наталья Иннокентьевна|Наталья Христофорова]] — саха балерината. |
||
== Өлбүттэр == |
== Өлбүттэр == |
||
* [[1985]] — [[Лорин Михаил Васильевич|Михаил Лорин]] — [[Аҕа дойду улуу сэриитэ|Аҕа дойду улуу сэриитин]] кыттыылааҕа, [[Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа]] (1944). Сэрии иннинэ Саха Сиригэр аэрофотосъемка инженеринэн үлэлээбитэ. |
|||
* [[2013]] — [[Мандела Нельсон]] — апартеиды (хара уонна үрүҥ тириилээхтэри араарар бэлиитикэ) утаран 27 сыл хаайыыга сыппыт киһи, [[ЮАР]] бэрэсидьиэнэ буолбута. |
|||
05:11, 4 Ахсынньы 2020 барыл
Ахсынньы 5 диэн Грегориан халандаарыгар сыл 339-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 340-c күнэ). Сыл бүтүө 26 күн баар.
Бэлиэ күнэ
- Саха Өрөспүүбүлүкэтэ — Оҕо хамсааһынын күнэ
- ХНТ — Дойдулар ардыларынааҕы экэниэмикэ уонна социальнай сайдыы волонтердарын күнэ
- Аан дойдутааҕы буор күнэ
- Арассыыйа — Арассыыйа байыаннай килбиэнин күнэ — 1941 сыллаахха Москуба иһин кыргыһыыга утары кимэн киирии саҕаланыыта
- Украина — Статистика үлэһиттэрин күнэ
- Таиланд — Пхумипон Адульядет ыраахтааҕы кэриэстэбилин күнэ
Түбэлтэлэр
- 1766 — Лондоҥҥа "Кристис" аукцион аһыллыбыт. Аукционист Джеймс Кристи бастакы атыытын ыыппыт.
- 1812 — Наполеон Парижка переворот буолаары гыммытын истэн Арассыыйаҕа кыайтарбыт аармыйатын быраҕан дойдутугар айаннаабыт.
- 1848 — АХШ бэрэсидьиэнэ Джеймс К. Полк Конгресска туран Калифорнияҕа элбэх кыһыл көмүс көстүбүтүн бигэргэппит. Онтон сылтаан 1849 сыллааҕы Калифорния көмүс түрүлгэнэ саҕаламмыт.
- 1926 — Эйзенштейн «Броненосец Потёмкин» киинэтэ аан бастаан көрдөрүллүбүт.
- 1931 — Москубаҕа Киристиэс Өрүһүйээччи таҥара дьиэтэ (Храм Христа Спасителя) тоҕо тэптэриллибит.
- 1933 — Саха АССР Совнаркома «Дьокуускайга уу ситимин тутарга» диэн быһаарыы ылбыт.
- 1933 — АХШ -ка 14 сыллаах дойду үрдүнэн арыгы бобуута көтүрүллүбүт. Ол эрэн элбэх штат, уокурук, резервация эбэтэр куорат арыгыны хааччахтааһыны хаалларбыттара.
- 1936 — Сэбиэскэй Сойууска Сталин конституцията диэн ааттаммыт конституция ылыныллыбыт. Бу күн Коми автономнай уобалаһа автономнай өрөспүүбүлүкэ статуһун, оттон Кыргыстаан союзнай өрөспүүбүлүкэ статуһун ылбыттар.
- 1941 — Аҕа дойду Улуу сэриитин кэмигэр Москуба иһин кыргыһыыга Кыһыл Аармыйа ньиэмэстэри утары кимэн киириини саҕалаабыт.
Төрөөбүттэр
- 1867 — Юзеф Пилсудскай — Польша судаарыстыбаннай уонна политическэй диэйэтэлэ, сөргүтүтүллүбүт Польша бастакы баһылыга, Польша аармыйатын төрүттээччи.
- 1891 — Екатерина Иванова — олоҥхоһут.
- 1923 — Николай Копырин — филология билимин хандьыдаата, литературовед, критик. Аҕа дойду улуу сэриитин кыттыылааҕа.
- 1927 — Сэмэн Руфов — суруйааччы, саха норуодунай бэйиэтэ, тылбаасчыт, ССРС суруйааччыларын түмсүүтүн чилиэнэ.
- 1927 — Василий Босиков — 1993—2008 сылларга Музыка үрдүкү оскуолатын ректора, Саха Өрөспүүбүлүкэтин ытык киһитэ, Уус-Алдан улууһа уонна Дүпсүн нэһилиэгин ытык киһитэ. 2012 сыллаахха Василий Босиков аата Музыка үрдүкү оскуолатыгар иҥэриллибитэ.
- 1930 — Иван Серебряков — экскаваторщик, Социалистыы Үлэ Дьоруойа (1966), Мирнэй куоратын Ытык олохтооҕо (1964).
- 1937 — Василий Алексеев — 1994—2006 сылларга Саха Өрөспүүбүлүкэтин айылҕатын харыстабылын миниистирэ, Саха Өрөспүүбүлүкэтин ытык киһитэ.
- 1947 — Григорий Томскай — профессор, дипломат, суруйааччы, "Сонор" оонньуу ааптара.
- 1947 — Наталья Христофорова — саха балерината.
Өлбүттэр
- 1985 — Михаил Лорин — Аҕа дойду улуу сэриитин кыттыылааҕа, Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа (1944). Сэрии иннинэ Саха Сиригэр аэрофотосъемка инженеринэн үлэлээбитэ.
- 2013 — Мандела Нельсон — апартеиды (хара уонна үрүҥ тириилээхтэри араарар бэлиитикэ) утаран 27 сыл хаайыыга сыппыт киһи, ЮАР бэрэсидьиэнэ буолбута.
|