Алтынньы 2: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах |
Көннөрүү туһунан суруллубатах |
||
7 устуруока: | 7 устуруока: | ||
== Түбэлтэлэр == |
== Түбэлтэлэр == |
||
* [[1552]] — Нуучча ыраахтааҕыта [[Уордаах Уйбаан]] сэриилэрэ [[Казан]]ы ылбыттар, ''Казан ханлыга'' [[Арассыыйа]]ҕа холбоммут. |
|||
* [[1946]] — [[АХШ]]-га «Ыраах томтор» диэн бастакы «мыыла операта» жанрдаах сериал премьерата буолбут. |
|||
* [[1974]] — Саха сиригэр сир аннынааҕы саахаллаах ядернай дэлби тэптэриилэртэн биирдэстэрэ 1,7 килотонналаах «Кристалл» оҥоһуллубут. [[Мирнэй улууһа|Мирнэй улууһун]] [[Удачнай]] куоратыттан 2,5 км хоту диэки 98 метр дириҥҥэ Хайа-байытар комбинат хвостохранилищетын быһытын тутаары дэлби тэптэриллибит. Былаан быһыытынан бу 8 дэлби тэптэрииттэн бастакыта эбит. Ол эрэн бастакы сырыыга радиациялаах былыт халлааҥҥа өрө күөрэйэн тахсыбыт уонна тыалынан тулалыыр иччитэх сирдэринэн тарҕаммыт. 5 күнүнэн радиация таһыма намтаан дьон бу территорияҕа киирэр кыахтаммыттар. 1992 сылтан саҕалаан радиациялаах буору Удачнай карьерын отвалынан саба көмөн, тоҥ буорунан дьапталҕа оҥорон «саркофаг» туппуттара. |
|||
* [[2004]] — [[Лондон|Лондоҥҥа]] бастакы пааркаҕа сүүрүү, о.э. ''паркран'' (parkrun), тэрээһинэ буолбут. ''Паркран'' диэн аан дойду үрдүнэнэн куорат пааркаларыгар ыытыллар 5 килэмиэтирдээх сүүрүү. Бу сүүрүү күрэхтэһии буолбатах, ол эрээри бириэмэни ааҕаллар. [[Дьокуускай]]га ''паркран'' 2018 сылтан ыла кыһыннары-сайыннары субуота аайы сарсыарда 9 чааска куорат пааркатыгар ыытыллар. |
|||
== Төрөөбүттэр == |
== Төрөөбүттэр == |
03:25, 26 Балаҕан ыйын 2020 барыл
Алтынньы 2 диэн Грегориан халандаарыгар сыл 275-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 276-c күнэ). Сыл бүтүө 90 күн баар.
Бэлиэ күннэр
- ХНТ — Дойдулар ардыларынааҕы күүһүлээһин суох буолуутун күнэ (день ненасилия)
- СНГ — Профессиональнай-техническэй үөрэх күнэ
- Финляндия — Сельдь бырааһынньыга
Түбэлтэлэр
- 1552 — Нуучча ыраахтааҕыта Уордаах Уйбаан сэриилэрэ Казаны ылбыттар, Казан ханлыга Арассыыйаҕа холбоммут.
- 1946 — АХШ-га «Ыраах томтор» диэн бастакы «мыыла операта» жанрдаах сериал премьерата буолбут.
- 1974 — Саха сиригэр сир аннынааҕы саахаллаах ядернай дэлби тэптэриилэртэн биирдэстэрэ 1,7 килотонналаах «Кристалл» оҥоһуллубут. Мирнэй улууһун Удачнай куоратыттан 2,5 км хоту диэки 98 метр дириҥҥэ Хайа-байытар комбинат хвостохранилищетын быһытын тутаары дэлби тэптэриллибит. Былаан быһыытынан бу 8 дэлби тэптэрииттэн бастакыта эбит. Ол эрэн бастакы сырыыга радиациялаах былыт халлааҥҥа өрө күөрэйэн тахсыбыт уонна тыалынан тулалыыр иччитэх сирдэринэн тарҕаммыт. 5 күнүнэн радиация таһыма намтаан дьон бу территорияҕа киирэр кыахтаммыттар. 1992 сылтан саҕалаан радиациялаах буору Удачнай карьерын отвалынан саба көмөн, тоҥ буорунан дьапталҕа оҥорон «саркофаг» туппуттара.
- 2004 — Лондоҥҥа бастакы пааркаҕа сүүрүү, о.э. паркран (parkrun), тэрээһинэ буолбут. Паркран диэн аан дойду үрдүнэнэн куорат пааркаларыгар ыытыллар 5 килэмиэтирдээх сүүрүү. Бу сүүрүү күрэхтэһии буолбатах, ол эрээри бириэмэни ааҕаллар. Дьокуускайга паркран 2018 сылтан ыла кыһыннары-сайыннары субуота аайы сарсыарда 9 чааска куорат пааркатыгар ыытыллар.
Төрөөбүттэр
- 1858 — Константин Неустроев - Урсик — народник-революционер, сахаттан биир бастакы учуонай. 1881 сыллаахха Петербурдааҕы университет физико-математическай факультетын ситиһиилээхтик бүтэрбит саха бастакы үрдүк үөрэхтээхтэриттэн биирдэстэрэ.
- 1869 — Махатма Ганди (дьиҥнээх аата Моhандас Карамчанд Ганди) — Ииндийэ тутулуга суох буолуутун хамсааhынын тутаах басхана. Сатьяграhа диэн тиранияны күргүөмнээх олохтоох бас бэринимиинэн утарылаhыы философиятын айааччыта.
Өлбүттэр
- 1861 — Афанасий Уваровскай — Саха уус-уран литературатын бастакы хараҥаччыта. Үлэтин хайысхатынан Саха Сирин араас улуустарын, Лаамы байҕал кытылын, Үт сиригэр тиийэ кэрийбитин туһунан ахтыылары хаалларбыта. Ону кытары сахаларга «Степной дума» диэн бэйэни салайыныы органа тэриллэригэр кылаатын киллэрбитэ.
- 1985 — Елизавета Бурцева (12.07.1912 төр.) — ыанньыксыт, Социалистическай Үлэ Дьоруойа, Уус-Алдан улууһун ытык киһитэ.
|