Диабет: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах
Көннөрүү туһунан суруллубатах
12 устуруока: 12 устуруока:
| MeshNumber=C18.452.394.750|
| MeshNumber=C18.452.394.750|
}}
}}
'''Диабет''' ({{lang-grc|διαβαίνω}} — быһа охсобун, быһа көтөбүн) — иик элбэхтик тахсар, атыннык эттэххэ ([[Полиурия|полиуриялаах]]) ыарыылар уопсай ааттара. Үксүгэр хааҥҥа глюкоза үрдүүрүнэн биллэр '''[[сахарнай диабет|сахарнай диабеты]]''' этэллэр.
'''Диабет''' ({{lang-grc|διαβαίνω}} — быһа охсобун, быһа көтөбүн) — [[иик]] элбэхтик тахсар, атыннык эттэххэ [[Полиурия|полиуриялаах]] ыарыылар уопсай ааттара. Үксүгэр хааҥҥа глюкоза үрдүүрүнэн биллэр '''[[сахарнай диабет|сахарнай диабеты]]''' этэллэр.





22:37, 14 Ахсынньы 2019 барыл

Диабет

Инсулин киһи ноорун бета клеткаларыгар үөскүүр. Инсулины сыһыаннаах проблема үөскээтэҕинэ диабет баа буолар

МКБ-10 E10.E14.
МКБ-9 250
MedlinePlus 001214 001214
eMedicine med/546  emerg/134 med/546  emerg/134
MeSH C18.452.394.750 C18.452.394.750

Диабет (был.-гириэк. διαβαίνω — быһа охсобун, быһа көтөбүн) — иик элбэхтик тахсар, атыннык эттэххэ полиуриялаах ыарыылар уопсай ааттара. Үксүгэр хааҥҥа глюкоза үрдүүрүнэн биллэр сахарнай диабеты этэллэр.


Сахарнай диабет диэн киһи хааныгар инсулин аҕыйах, эбэтэр киһи этэ инсулины сатаан туттубат буолан хааллаҕына үөскүүр турук буолар.

Глюкоза диэн киһи этэ энергияны ылар углевод арааһа буолар. Глюкоза таһыма киһи этигэр хас даҕаны гормон хонтуруоллуур. Инсулин диэн ноор оҥорор гормона буолар. Киһи аһаатаҕына ноор инсулины оҥорор атын клеткаларга ыытар. Инсулин баар буоллаҕына клеткалар хаантан глюкозаны ылаллар уонна энергияҕа кубулуталлар. Глюкоза элбэх буоллаҕына гликоген быһыытынан харайыллар, уонна ас суох буоллаҕына ол гликогены энергияҕа кубулутар.