Орангутан: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
'мини|Берлин зоопаркатын орангутана '''…' ыйааһыннаах саҥа сирэй оҥоһулунна Тиэк: редактор вики-текста 2017 |
Көннөрүү туһунан суруллубатах Тиэк: редактор вики-текста 2017 |
||
1 устуруока: | 1 устуруока: | ||
[[Билэ:Orangutan -Zoologischer Garten Berlin-8a.jpg|мини|Берлин зоопаркатын орангутана]] |
[[Билэ:Orangutan -Zoologischer Garten Berlin-8a.jpg|мини|Берлин зоопаркатын орангутана]] |
||
'''Орангутан''' — киһитиҥи эбисийээнэлэр, [[Индонезия]] [[Калимантан]] уонна [[Суматра]] арыыларыгар тарҕанан олорор кыыл. Үс көрүҥҥэ арахсаллар: ''Pongo abelii'' — Суматра арыы хоту өртүгэр баар кыыл, ''Pongo pygmaeus'' — Калимантан арыыга баар кыыл уонна бу соторутааҕыта саҥа арыллыбыт биис — ''Pongo tapanuliensis'' — Суматра арыы хотугу-арҕаа Тоба диэн күөл тула тыаларыгар тарҕанан олорор. Аан дойду үрдүнэн маска ыттар эбисийээнэлэртэн ордук улаханнара<ref>{{Книга:Полная иллюстрированная энциклопедия. «Млекопитающие». Кн. 1|с=421}}</ref>. Сорох чинчийээччилэр кинилэри киһи кэнниттэн иккис өйдөөх кыылынан ааҕаллар<ref>[http://www.membrana.ru/particle/10376 Орангутан возглавил рейтинг интеллектуалов среди приматов<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref><ref>[http://www.ranker.com/list/the-15-smartest-animals-on-earth/analise.dubner?var=3&utm_expid=16418821-174.5vlqpgn-RoaJUIiApA53hg.2&utm_referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.ru%2F Smartest Animals: List of Most Intelligent Animal Ranking<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref |
'''Орангутан''' — киһитиҥи эбисийээнэлэр, [[Индонезия]] [[Калимантан]] уонна [[Суматра]] арыыларыгар тарҕанан олорор кыыл. Үс көрүҥҥэ арахсаллар: ''Pongo abelii'' — Суматра арыы хоту өртүгэр баар кыыл, ''Pongo pygmaeus'' — Калимантан арыыга баар кыыл уонна бу соторутааҕыта саҥа арыллыбыт биис — ''Pongo tapanuliensis'' — Суматра арыы хотугу-арҕаа Тоба диэн күөл тула тыаларыгар тарҕанан олорор. Аан дойду үрдүнэн маска ыттар эбисийээнэлэртэн ордук улаханнара<ref>{{Книга:Полная иллюстрированная энциклопедия. «Млекопитающие». Кн. 1|с=421}}</ref>. Сорох чинчийээччилэр кинилэри киһи кэнниттэн иккис өйдөөх кыылынан ааҕаллар<ref>[http://www.membrana.ru/particle/10376 Орангутан возглавил рейтинг интеллектуалов среди приматов<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref><ref>[http://www.ranker.com/list/the-15-smartest-animals-on-earth/analise.dubner?var=3&utm_expid=16418821-174.5vlqpgn-RoaJUIiApA53hg.2&utm_referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.ru%2F Smartest Animals: List of Most Intelligent Animal Ranking<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>. |
||
== Классификация == |
== Классификация == |
||
Чинчийээччилэр орангутаннары үс көрүҥҥэ араараллар, ол быыһыгар биир көрүҥ өссө үс биис-ууска араараллар. |
Чинчийээччилэр орангутаннары үс көрүҥҥэ араараллар, ол быыһыгар биир көрүҥ өссө үс биис-ууска араараллар. |
10:54, 18 Сэтинньи 2017 барыл
Орангутан — киһитиҥи эбисийээнэлэр, Индонезия Калимантан уонна Суматра арыыларыгар тарҕанан олорор кыыл. Үс көрүҥҥэ арахсаллар: Pongo abelii — Суматра арыы хоту өртүгэр баар кыыл, Pongo pygmaeus — Калимантан арыыга баар кыыл уонна бу соторутааҕыта саҥа арыллыбыт биис — Pongo tapanuliensis — Суматра арыы хотугу-арҕаа Тоба диэн күөл тула тыаларыгар тарҕанан олорор. Аан дойду үрдүнэн маска ыттар эбисийээнэлэртэн ордук улаханнара[1]. Сорох чинчийээччилэр кинилэри киһи кэнниттэн иккис өйдөөх кыылынан ааҕаллар[2][3].
Классификация
Чинчийээччилэр орангутаннары үс көрүҥҥэ араараллар, ол быыһыгар биир көрүҥ өссө үс биис-ууска араараллар. Калимантан орангутана (Pongo pygmaeus)
- Pongaeus pygmaeus (Калимантан хотугулаа-арҕаа олорор)
- Pongo pygmaeus morio (хотугулуу-илиҥ)
- Pongo pygmaeus wurmbii (соҕуруу-арҕаа)
Суматра орангутана (Pongo abelii) Тапанул орангутана ((Pongo tapanuliensis) 1997 булуллубут, туспа көрүҥүнэн 2017 билинниллибит)[4])
Былыргы көрүҥнэр
- Рongo hooijeri (Вьетнам)
- Рongo weidenreichi (Вьетнам, Соҕуруу Кытай)
- Рongo palaeosumatrensis (Суматра)
Ылыллыбыт сир
- ↑ Халыып:Книга:Полная иллюстрированная энциклопедия. «Млекопитающие». Кн. 1
- ↑ Орангутан возглавил рейтинг интеллектуалов среди приматов
- ↑ Smartest Animals: List of Most Intelligent Animal Ranking
- ↑ (2017-11-02) «Morphometric, Behavioral, and Genomic Evidence for a New Orangutan Species». Current Biology. DOI:10.1016/j.cub.2017.09.047.