Дьуон Дьаҥылы: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
к халыып |
кКөннөрүү туһунан суруллубатах |
||
22 устуруока: | 22 устуруока: | ||
{{амыдайдар|Макаров}} |
{{амыдайдар|Макаров}} |
||
'''Макаров Гавриил Иванович''' ('''Дьуон Дьаҥылы''') |
'''Макаров Гавриил Иванович''' ('''Дьуон Дьаҥылы''') (27.02.1914, [[Кындал (Чурапчы улууһа)|Кындал]], [[Болтоҥо нэһилиэгэ]], [[Чурапчы улууһа]], [[Саха уобалаһа]] — 06.03.1956) — поэт уонна тылбаасчыт, [[Аҕа дойду Улуу сэриитэ|Аҕа дойду Улуу сэриитин]] кыттыылааҕа, ССРС суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ (1945). |
||
== Олоҕун олуктара == |
== Олоҕун олуктара == |
||
* [[1914]] |
* [[1914 сыл]]лаахха [[олунньу 27]] күнүгэр [[Чурапчы улууһа|Чурапчы улууһун]] [[Болтоҥо нэһилиэгэ (Чурапчы улууһа)|Болтоҥо нэһилиэгэр]] [[Кындал (Чурапчы улууһа)|Кындалга]] төрөөбүт. |
||
* 1932 сылтан бэчээттэнэн барбыт. |
* 1932 сылтан бэчээттэнэн барбыт. |
||
* 1936 |
* 1936 с. — Бастакы хомуурунньуга «Төрөөбүт күүлэбэр» күн сирин көрбүт. |
||
* 1943 сыллаахха Чурапчы оройуонун военкоматынан Кыһыл Аармыйаҕа ыҥырыллыбыт. Забайкальскай |
* 1943 сыллаахха Чурапчы оройуонун военкоматынан Кыһыл Аармыйаҕа ыҥырыллыбыт. Забайкальскай фроҥҥа 152-с СП, 94-с СД сулууспалаабыт, красноармеец. ССРС—Япония сэриитигэр кыттан [[«Бойобуой өҥөлөрүн иһин» мэтээл]]инэн наҕараадаламмыт (11.09.1945)<ref>{{Подвиг Народа|37599087|title=Наградные документы}}</ref>. |
||
* 1946 |
* 1946 с. — «Уйбаанчык» диэн гражданскай сэрии туһунан хоһоонунан роман бастакы чааһын таһаарбыт. Хоту дойду табаһыттарын уонна булчуттарын туһунан хоһоон циклын суруйбут. |
||
* 1949 |
* 1949 с. — Дьокуускайдааҕы учуутал институтун бүтэрээт, орто оскуолаҕа учууталлаабыт. |
||
* 1955 |
* 1955 с. — М. Горькай аатынан Литературнай институту бүтэрбит. |
||
Дьуон Дьаҥылы |
Дьуон Дьаҥылы — биир саамай биллиилээх нуучча поэзиятын тылбаасчыта. Кини [[Пушкин|А. Пушкин]] «Сказка о попе и его работнике Балде», [[Михаил Лермонтов|М. Лермонтов]] «Мцыри» уонна «Узник», [[Николай Некрасов|Н. Некрасов]] «Княгиня Трубецкая» айымньыларын тылбаастаабыт. Саха литератууратыгар биллэр көстүүнэн буолбута А. Пушкин «Евгений Онегин» айымньытын тылбааһа. Олоҕун бүтэһик сылларыгар А. Твардовскай «Василий Тёркин» поэматын тылбааһынан дьарыктаммыт. |
||
== Библиография == |
== Библиография == |
||
* Төрөөбүт күүлэбэр. Хоhооннор. |
* Төрөөбүт күүлэбэр. Хоhооннор. — {{Дь.}}, 1936. |
||
* Хоhооннор. |
* Хоhооннор. — Дь., 1940. |
||
* Кыайдыбыт. |
* Кыайдыбыт. — Дь., 1946. |
||
* Хоhооннор, поэмалар. |
* Хоhооннор, поэмалар. — Дь., 1958. |
||
* Сахам сиригэр саас иhэр. Хоhооннор, поэмалар. |
* Сахам сиригэр саас иhэр. Хоhооннор, поэмалар. — Дь., 1962. |
||
* Хоhооннор, поэмалар. |
* Хоhооннор, поэмалар. — Дь., 1974; 1985. |
||
* Хотугу хоһууттар. |
* Хотугу хоһууттар. — Дь.: «Бичик», 2004. — ISBN 978-5-7696-1585-0 |
||
== Ырыа буолбут айымньылара == |
== Ырыа буолбут айымньылара == |
||
* Ол мин дойдум Чурапчы |
* Ол мин дойдум Чурапчы. |
||
* Сылгыһыт |
* Сылгыһыт. |
||
== Аймахтара == |
== Аймахтара == |
||
* [[Макаров Гаврил Георгиевич]] |
* [[Макаров Гаврил Георгиевич]] — быраата, история билимнэрин кандидата. |
||
* [[Саввин Степан Афанасьевич]] |
* [[Саввин Степан Афанасьевич]] — кэргэнин бииргэ төрөөбүт убайа, суруйааччы. |
||
== Быһаарыылар == |
== Быһаарыылар == |
||
55 устуруока: | 55 устуруока: | ||
== Суруйааччы туһунан == |
== Суруйааччы туһунан == |
||
* Тумат. Дьуон Дьаҥылы. |
* Тумат. Дьуон Дьаҥылы. — {{Дь.}}, 1994. |
||
* [http://www.kyym.ru/old/?nid=242&id=2434 Аймахтыы суруйааччылар] |
* [http://www.kyym.ru/old/?nid=242&id=2434 Аймахтыы суруйааччылар] |
||
== Сигэлэр == |
== Сигэлэр == |
||
*[http://psakha.narod.ru/ Писатели Якутии] |
* [http://psakha.narod.ru/ Писатели Якутии] |
||
*[http://www.nlib.sakha.ru/Resoures/Data/Inquirys/Writer/Union_writers/Djon_Djangly.html Члены Союза писателей России и РС(Я)] |
* [http://www.nlib.sakha.ru/Resoures/Data/Inquirys/Writer/Union_writers/Djon_Djangly.html Члены Союза писателей России и РС(Я)] |
||
{{Writer-stub2}} |
{{Writer-stub2}} |
||
{{Саха суруйааччылара}} |
{{Саха суруйааччылара}} |
||
[[ |
[[Категория:Саха суруйааччылара|Дь]] |
||
[[Категория:Тылбаасчыттар]] |
[[Категория:Тылбаасчыттар]] |
||
[[ |
[[Категория:Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылаахтара:Чурапчы улууһа]] |
09:49, 13 Ахсынньы 2014 барыл
Бу ыстатыйаҕа Гаврил Иванович Макаров ыстатыйа иһинээҕитэ көһөрүллүөхтээх уонна онтон утаарыы туруоруллуохтаах. Бу ыстатыйалары холбоон көмөлөһүөххүн сөп.
Өскө холбооһун тоҕоостооҕун ырытыы булгуччулаах буоллаҕына, бу халыып оннугар {{Холбуурга}} халыыбы туруор уонна Бикипиэдьийэ: Холбуурга сирэйгэ туһааннаах суругу эбэн кулу. |
Дьуон Дьаҥылы | |
Төрөөбүт аата: |
Макаров Гавриил Иванович |
---|---|
Төрөөбүт күнэ: | |
Төрөөбүт сирэ: | |
Өлбүт күнэ: |
6 кулун тутар 1956 (42 сааһыгар) |
Дойдута: | |
Дьарыга: |
поэт, тылбаасчыт |
Айымньыларын тыла: | |
Бастакы кинигэтэ: |
Төрөөбүт күүлэбэр (1936) |
Наҕараадалара: |
Макаров Гавриил Иванович (Дьуон Дьаҥылы) (27.02.1914, Кындал, Болтоҥо нэһилиэгэ, Чурапчы улууһа, Саха уобалаһа — 06.03.1956) — поэт уонна тылбаасчыт, Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, ССРС суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ (1945).
Олоҕун олуктара
- 1914 сыллаахха олунньу 27 күнүгэр Чурапчы улууһун Болтоҥо нэһилиэгэр Кындалга төрөөбүт.
- 1932 сылтан бэчээттэнэн барбыт.
- 1936 с. — Бастакы хомуурунньуга «Төрөөбүт күүлэбэр» күн сирин көрбүт.
- 1943 сыллаахха Чурапчы оройуонун военкоматынан Кыһыл Аармыйаҕа ыҥырыллыбыт. Забайкальскай фроҥҥа 152-с СП, 94-с СД сулууспалаабыт, красноармеец. ССРС—Япония сэриитигэр кыттан «Бойобуой өҥөлөрүн иһин» мэтээлинэн наҕараадаламмыт (11.09.1945)[1].
- 1946 с. — «Уйбаанчык» диэн гражданскай сэрии туһунан хоһоонунан роман бастакы чааһын таһаарбыт. Хоту дойду табаһыттарын уонна булчуттарын туһунан хоһоон циклын суруйбут.
- 1949 с. — Дьокуускайдааҕы учуутал институтун бүтэрээт, орто оскуолаҕа учууталлаабыт.
- 1955 с. — М. Горькай аатынан Литературнай институту бүтэрбит.
Дьуон Дьаҥылы — биир саамай биллиилээх нуучча поэзиятын тылбаасчыта. Кини А. Пушкин «Сказка о попе и его работнике Балде», М. Лермонтов «Мцыри» уонна «Узник», Н. Некрасов «Княгиня Трубецкая» айымньыларын тылбаастаабыт. Саха литератууратыгар биллэр көстүүнэн буолбута А. Пушкин «Евгений Онегин» айымньытын тылбааһа. Олоҕун бүтэһик сылларыгар А. Твардовскай «Василий Тёркин» поэматын тылбааһынан дьарыктаммыт.
Библиография
- Төрөөбүт күүлэбэр. Хоhооннор. — Дь., 1936.
- Хоhооннор. — Дь., 1940.
- Кыайдыбыт. — Дь., 1946.
- Хоhооннор, поэмалар. — Дь., 1958.
- Сахам сиригэр саас иhэр. Хоhооннор, поэмалар. — Дь., 1962.
- Хоhооннор, поэмалар. — Дь., 1974; 1985.
- Хотугу хоһууттар. — Дь.: «Бичик», 2004. — ISBN 978-5-7696-1585-0
Ырыа буолбут айымньылара
- Ол мин дойдум Чурапчы.
- Сылгыһыт.
Аймахтара
- Макаров Гаврил Георгиевич — быраата, история билимнэрин кандидата.
- Саввин Степан Афанасьевич — кэргэнин бииргэ төрөөбүт убайа, суруйааччы.
Быһаарыылар
- ↑ Наградные документы в электронном банке документов «Подвиг Народа»
Суруйааччы туһунан
- Тумат. Дьуон Дьаҥылы. — Дь., 1994.
- Аймахтыы суруйааччылар
Сигэлэр
Бу суруйааччыга сыһыаннаах сиппэтэх ыстатыйа. Көннөрөн уонна эбэн көмөлөһүөххүн сөп. |
- Бикипиэдьийэ:Көһөрүллүөхтээх ыстатыйалар
- Олунньу 27 күнүгэр төрөөбүттэр
- 1914 сыллаахха төрөөбүттэр
- Дьон алпаабытынан
- Болтоҥо нэһилиэгэр төрөөбүттэр
- Кулун тутар 6 күнүгэр өлбүттэр
- 1956 сыллаахха өлбүттэр
- «Бойобуой өҥөлөрүн иһин» мэтээлинэн наҕараадаламмыттар
- Суруйааччылар алпаабытынан
- Ситэ илик ыстатыйалар
- Саха суруйааччылара
- Тылбаасчыттар
- Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылаахтара:Чурапчы улууһа