Таатта улууһа: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
эбии |
Көннөрүү туһунан суруллубатах |
||
59 устуруока: | 59 устуруока: | ||
[[Билэ:Tattinsky ulus location.PNG|thumb|200px|Таатта Саха Сирин хаартатыгар.]] |
[[Билэ:Tattinsky ulus location.PNG|thumb|200px|Таатта Саха Сирин хаартатыгар.]] |
||
[[Билэ:Таатта границата 2006 004.jpg|centre|200px|Таатта улууһугар киирэргэ баар олоҥхоһут]] |
[[Билэ:Таатта границата 2006 004.jpg|centre|200px|Таатта улууһугар киирэргэ баар олоҥхоһут]] |
||
'''Таатта''' диэн [[Саха Сирэ|Саха Сирин]] ортотугар баар улуус. Административнай киинэ — [[Ытык Күөл]]. Улуус баhылыга — Михаил Александрович |
'''Таатта''' диэн [[Саха Сирэ|Саха Сирин]] ортотугар баар улуус. Административнай киинэ — [[Ытык-Күөл (Таатта улууһа)|Ытык-Күөл]]. Улуус баhылыга — Протодьяконов Михаил Александрович. |
||
== Демография == |
== Демография == |
||
[[Билэ:Таттинский1.png|500px|thumb|center|Биэрэпис ыытыллыбыт сыллырга уонна 2007 сылга нэһилиэнньэ ахсаана[[Билэ:Таттинский.png|480px|thumb|center|2002 сыллааҕы биэрэпис түмүгүнэн омуктар өлүүлэрэ]]]] |
[[Билэ:Таттинский1.png|500px|thumb|center|Биэрэпис ыытыллыбыт сыллырга уонна 2007 сылга нэһилиэнньэ ахсаана<!-- [[Билэ:Таттинский.png|480px|thumb|center|2002 сыллааҕы биэрэпис түмүгүнэн омуктар өлүүлэрэ]]-->]] |
||
== Администрацияларынан араарыы == |
== Администрацияларынан араарыы == |
||
<imagemap> |
|||
Билэ:Таатта.PNG|430px|thumb|right|Таатта улууһа| |
|||
poly 175 268 175 249 194 264 207 282 197 276 166 287 153 287 152 277 162 277 165 268 [[Таатта нэһилиэгэ (Таатта улууһа)]] |
|||
poly 132 299 206 386 162 344 200 399 166 374 151 374 111 325 [[Октябрьскай нэһилиэк (Таатта улууһа)]] |
|||
poly 192 314 217 272 270 317 232 340 [[Орто-Амма нэһилиэгэ (Таатта улууһа)]] |
|||
poly 194 20 212 25 205 119 140 129 101 124 128 79 141 79 173 57 [[Алдан нэһилиэгэ (Таатта улууһа)]] |
|||
poly 92 69 96 128 135 200 81 213 57 243 34 219 48 95 [[Баайаҕа нэһилиэгэ (Таатта улууһа)]] |
|||
poly 137 235 171 235 171 262 162 262 162 273 146 273 [[Дьохсоҕон нэһилиэгэ (Таатта улууһа)]] |
|||
poly 142 289 165 289 197 279 205 287 183 306 177 339 150 319 [[Дьохсоҕон нэһилиэгэ (Таатта улууһа)]] |
|||
poly 120 212 137 263 58 276 58 247 [[Игидэй нэһилиэгэ (Таатта улууһа)]] |
|||
poly 90 314 103 314 154 395 114 395 90 378 78 348 [[Тыараһа нэһилиэгэ (Таатта улууһа)]] |
|||
poly 190 329 234 347 276 329 305 353 381 329 408 419 363 435 402 467 329 513 247 412 205 406 216 378 182 358 [[Амма нэһилиэгэ (Таатта улууһа)]] |
|||
poly 60 281 87 281 106 272 128 272 119 309 81 309 [[Дьүлэй нэһилиэгэ (Таатта улууһа)]] |
|||
poly 204 134 215 233 192 238 156 217 149 198 122 149 [[Уолба нэһилиэгэ (Таатта улууһа)]] |
|||
poly 228 222 338 242 376 312 302 342 218 259 [[Уус-Амма нэһилиэгэ (Таатта улууһа)]] |
|||
poly 82 26 185 19 142 75 123 61 114 74 88 63 71 71 [[Хара-Алдан нэһилиэгэ (Таатта улууһа)]] |
|||
poly 153 378 166 378 179 391 187 391 197 408 178 408 168 396 158 393 [[Даайа-Аммата, нэһилиэк (Таатта улууһа)]] |
|||
rect 4 5 34 181 [[Уус-Алдан улууһа]] |
|||
rect 222 5 427 210 [[Томпо улууһа]] |
|||
rect 4 420 240 533 [[Чурапчы улууһа]] |
|||
rect 300 516 427 538 [[Уус-Маайа улууһа]] |
|||
</imagemap> |
|||
{| border="5" cellpadding="2" cellspacing="2" |
{| border="5" cellpadding="2" cellspacing="2" |
||
|- bgcolor="#C0C0C0" |
|- bgcolor="#C0C0C0" |
||
80 устуруока: | 101 устуруока: | ||
км |
км |
||
!Почта |
!Почта |
||
индексэ |
|||
индекса |
|||
!Олохтоох дьон |
|||
!Нэһилиэнньэ |
|||
ахсаана |
ахсаана |
||
(2007 сыл) |
(2007 сыл) |
||
|- |
|- |
||
|align="right"|1||[[Таатта ( |
|align="right"|1|| [[Таатта нэһилиэгэ (Таатта улууһа)|Таатта]]|| [[Ытык-Күөл (Таатта улууһа)|Ытык-Күөл]], улуус киинэ|| ||align="right"|0|| ||align="right"|6 952 |
||
|- |
|- |
||
|align="right"|2||[[ |
|align="right"|2|| [[Октябрьскай нэһилиэк (Таатта улууһа)|Октябрьскай]] || [[Чөркөөх (Таатта улууһа)|Чөркөөх]] || ||align="right"|33|| ||align="right"|1 243 |
||
|- |
|- |
||
|align="right"|3||[[Орто Амма]]||[[Харбалаах |
|align="right"|3|| [[Орто-Амма нэһилиэгэ (Таатта улууһа)|Орто-Амма]] || [[Харбалаах (Таатта улууһа)|Харбалаах]] || ||align="right"|46|| ||align="right"|1 197 |
||
|- |
|- |
||
|align="right"|4||[[Алдан (Таатта)|Алдан]]||[[Булуҥ]]|| ||align="right"|90|| ||align="right"|1 180 |
|align="right"|4|| [[Алдан нэһилиэгэ (Таатта улууһа)|Алдан]] || [[Булуҥ (Таатта улууһа)|Булуҥ]] || ||align="right"|90|| ||align="right"|1 180 |
||
|- |
|- |
||
|align="right"|5||[[Баайаҕа]]||[[Томтор |
|align="right"|5|| [[Баайаҕа нэһилиэгэ (Таатта улууһа)|Баайаҕа]] || [[Томтор (Таатта улууһа)|Томтор]] || ||align="right"|60|| ||align="right"|1 044 |
||
|- |
|- |
||
|align="right"|6||[[Дьохсоҕон]]||[[Боробул]]||Даккы||align="right"|10|| ||align="right"|1 036 |
|align="right"|6|| [[Дьохсоҕон нэһилиэгэ (Таатта улууһа)|Дьохсоҕон]] || [[Боробул (Таатта улууһа)|Боробул]] || [[Даккы (Таатта улууһа)|Даккы]] ||align="right"|10|| ||align="right"|1 036 |
||
|- |
|- |
||
|align="right"|7||[[Игидэй]]||[[Дэбдиргэ]]|| ||align="right"|52|| ||align="right"|831 |
|align="right"|7|| [[Игидэй нэһилиэгэ (Таатта улууһа)|Игидэй]] || [[Дэбдиргэ (Таатта улууһа)|Дэбдиргэ]] || ||align="right"|52|| ||align="right"|831 |
||
|- |
|- |
||
|align="right"|8||[[Тыараһа]]||[[ |
|align="right"|8|| [[Тыараһа нэһилиэгэ (Таатта улууһа)|Тыараһа]] || [[Кыйы (Таатта улууһа)|Кыйы]] || ||align="right"|45|| ||align="right"|760 |
||
|- |
|- |
||
|align="right"|9||[[Амма (Таатта)|Амма]]||[[Чычымах]]|| ||align="right"|60|| ||align="right"|746 |
|align="right"|9|| [[Амма нэһилиэгэ (Таатта улууһа)|Амма]] || [[Чычымах (Таатта улууһа)|Чычымах]] || ||align="right"|60|| ||align="right"|746 |
||
|- |
|- |
||
|align="right"|10||[[Дьүлэй]]||[[Туора Күөл]]|| ||align="right"|35|| ||align="right"|654 |
|align="right"|10|| [[Дьүлэй нэһилиэгэ (Таатта улууһа)|Дьүлэй]] || [[Туора-Күөл (Таатта улууһа)|Туора-Күөл]] || ||align="right"|35|| ||align="right"|654 |
||
|- |
|- |
||
|align="right"|11||[[Уолба]]||[[Уолба]]|| ||align="right"|33|| ||align="right"|530 |
|align="right"|11|| [[Уолба нэһилиэгэ (Таатта улууһа)|Уолба]] || [[Уолба (Таатта улууһа)|Уолба]] || ||align="right"|33|| ||align="right"|530 |
||
|- |
|- |
||
|align="right"|12||[[Уус Амма]]||[[Чымнаайы]]|| ||align="right"|60|| ||align="right"|520 |
|align="right"|12|| [[Уус-Амма нэһилиэгэ (Таатта улууһа)|Уус-Амма]] || [[Чымнаайы (Таатта улууһа)|Чымнаайы]] || ||align="right"|60|| ||align="right"|520 |
||
|- |
|- |
||
|align="right"|13||[[Хара Алдан]]||[[Хара Алдан]]|| ||align="right"|150|| ||align="right"|290 |
|align="right"|13|| [[Хара-Алдан нэһилиэгэ (Таатта улууһа)|Хара-Алдан]] || [[Хара-Алдан (Таатта улууһа)|Хара-Алдан]] || ||align="right"|150|| ||align="right"|290 |
||
|- |
|- |
||
|align="right"|14||[[Даайа |
|align="right"|14|| [[Даайа-Аммата нэһилиэгэ (Таатта улууһа)|Даайа-Аммата]] || [[Даайа-Аммата (Таатта улууһа)|Даайа-Аммата]] || ||align="right"|78|| ||align="right"|219 |
||
|-bgcolor="#E3E3E3" |
|-bgcolor="#E3E3E3" |
||
|||'''Барыта'''|| || || || ||align="right"|'''17 202''' |
|||'''Барыта'''|| || || || ||align="right"|'''17 202''' |
||
121 устуруока: | 142 устуруока: | ||
== Таатта улууһун биллиилээх дьоно == |
== Таатта улууһун биллиилээх дьоно == |
||
:{{Социалистическай Үлэ Геройун Сулуһа тиһиккэ аналлаах}} {{Саха норуодунай аатын Бэлиэтэ тиһиккэ аналлаах}} [[Суорун Омоллоон]] (Сивцев Дмитрий Кононович) (14.09.1906—25.06.2005) — Социалистическай Үлэ Геройа, саха норуодунай суруйааччыта. |
|||
:[[Билэ:OrderOfGlory1stClass.png|10px]][[Билэ:Order of Glory.jpg|10px]][[Билэ:Order of Glory 3rd class.jpg|10px]] [[Петров Дмитрий Ананьевич]] (21.06.1921—06.11.1971) — Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, Албан аат уордьан толору кавалера. |
|||
:[[Неустроев Николай Денисович]] (15.12.1895—21.07.1929) — саха литературатын төрүттэспит суруйааччылартан биирдэстэрэ, драматург уонна прозаик. |
|||
:{{Саха норуодунай аатын Бэлиэтэ тиһиккэ аналлаах}} [[Егорова Анна Ивановна]] (28.11.1915—31.08.1995) — саха биллиилээх ырыаһыта, РСФСР норуодунай артыыһа, Саха АССР норуодунай артыыһа. |
|||
:[[Эртюков Иннокентий Илларионович]] (24.11.1916—06.06.1991) — поэт, тылбаасчыт. |
|||
:[[Тарбахов Иннокентий Иннокентьевич]] (1944 с. төр.) — биллиилээх асчыт, «Тыгын Дархан» ресторан шеф-повара. |
|||
== Сигэлэр == |
|||
* [http://www.sakha.gov.ru/tattinsky Официальный информационный портал Республики Саха (Якутия):Таттинский улус] |
|||
* [http://naslegy.ru/sakhasire/tatta naslegy.ru:Таатта улууһун нэһилиэктэрэ] |
|||
* [http://www.gosspravka.ru/14/027/000000.html gosspravka.ru:Таттинский улус] |
|||
{{Taatta-uluus-geo-stub}} |
|||
{{Template:Саха Сирин улуустара}} |
{{Template:Саха Сирин улуустара}} |
||
[[Категория:Саха сирин улуустара]] |
[[Категория:Саха сирин улуустара]] |
14:09, 10 Бэс ыйын 2013 барыл
Таатта улууһа | |
Гиэрбэтэ [[билэ:Coat of Arms of Tattinsky rayon (Yakutia).png|]] | |
Дойду | Россия |
Регион | Саха Республиката |
Иэнэ | 18,3 тыһ. км² |
Климата | тосту континентальнай |
Олохтоохторун аата | Таатталар |
Таатта диэн Саха Сирин ортотугар баар улуус. Административнай киинэ — Ытык-Күөл. Улуус баhылыга — Протодьяконов Михаил Александрович.
Демография
Администрацияларынан араарыы
Улуус иһинээҕитэ | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
# | Нэһилиэктэр | Кииннэрэ | Кыра сэлиэнньэлэр | Улуус
кииниттэн, км |
Почта
индексэ |
Олохтоох дьон
ахсаана (2007 сыл) |
1 | Таатта | Ытык-Күөл, улуус киинэ | 0 | 6 952 | ||
2 | Октябрьскай | Чөркөөх | 33 | 1 243 | ||
3 | Орто-Амма | Харбалаах | 46 | 1 197 | ||
4 | Алдан | Булуҥ | 90 | 1 180 | ||
5 | Баайаҕа | Томтор | 60 | 1 044 | ||
6 | Дьохсоҕон | Боробул | Даккы | 10 | 1 036 | |
7 | Игидэй | Дэбдиргэ | 52 | 831 | ||
8 | Тыараһа | Кыйы | 45 | 760 | ||
9 | Амма | Чычымах | 60 | 746 | ||
10 | Дьүлэй | Туора-Күөл | 35 | 654 | ||
11 | Уолба | Уолба | 33 | 530 | ||
12 | Уус-Амма | Чымнаайы | 60 | 520 | ||
13 | Хара-Алдан | Хара-Алдан | 150 | 290 | ||
14 | Даайа-Аммата | Даайа-Аммата | 78 | 219 | ||
Барыта | 17 202 |
Үөрэҕирии
Таатта улууһун биллиилээх дьоно
- Суорун Омоллоон (Сивцев Дмитрий Кононович) (14.09.1906—25.06.2005) — Социалистическай Үлэ Геройа, саха норуодунай суруйааччыта.
- Петров Дмитрий Ананьевич (21.06.1921—06.11.1971) — Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, Албан аат уордьан толору кавалера.
- Неустроев Николай Денисович (15.12.1895—21.07.1929) — саха литературатын төрүттэспит суруйааччылартан биирдэстэрэ, драматург уонна прозаик.
- Егорова Анна Ивановна (28.11.1915—31.08.1995) — саха биллиилээх ырыаһыта, РСФСР норуодунай артыыһа, Саха АССР норуодунай артыыһа.
- Эртюков Иннокентий Илларионович (24.11.1916—06.06.1991) — поэт, тылбаасчыт.
- Тарбахов Иннокентий Иннокентьевич (1944 с. төр.) — биллиилээх асчыт, «Тыгын Дархан» ресторан шеф-повара.
Сигэлэр
- Официальный информационный портал Республики Саха (Якутия):Таттинский улус
- naslegy.ru:Таатта улууһун нэһилиэктэрэ
- gosspravka.ru:Таттинский улус
[[Билэ:|40px|Таатта улууһа]] | Бу Таатта улууһун географиятыгар сыһыаннаах сиппэтэх ыстатыйа. Көннөрөн уонна эбэн көмөлөһүөххүн сөп. |