Өксөкүлээх Өлөксөй: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

← Иннинээҕи уларытыыга Кэннинээҕи уларытыыга →

Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ

Утумнаах

04:05, 14 Муус устар 2013 барыл

Өксөкүлээх Өлөксөй — Алексей Елисеевич Кулаковскай (04.03.1877—06.06.1926) — саха литературатын төрүттээччилэриттэн биирдэстэрэ, поэт, наука араас көрүҥнэригэр маҥнайгы оҥкулу оҥорбут чинчийээччи, гуманист-философ.

Олоҕун олуктара

1877 сыллаахха кулун тутар 4 күнүгэр Амма өрүс үрдүгэр турар «Учай» алааска (билигин Таатта улууһун сирэ) төрөөбүтэ.
1925 сыл ахсынньытыгар Саха АССР аатыттан Бастакы түүр сийиэһигэр Баку куоракка баран иһэн ыалдьан хаалар.
1926 с. бэс ыйын 6 күнүгэр Москуба куоракка өлөр. Москубаҕа Данилов кылабыыһатыгар көмүллэ сытар.

Дьиэ кэргэнэ, аймахтара

Кулаковскай Реас Алексеевич (08.04.1914—31.05.1993) — төрөппүт уола, поэт, суруйааччы.

Айар үлэтэ

1900 сыллаахха «Байанай алгыһа» диэн хоһоону суруйбута. Бу хоһоону сорох чинчийээччилэр саха суругунан бастакы айымньытынан ааҕаллар. Элбэх хоһооннору уонна поэмалары суруйан хаалларбытыттан ордук дириҥ диэн билиниллэр айымньыта 1910 сыллаахха суруллубут «Ойуун түүлэ» поэма. Бу айымньыга поэт төрөөбүт омугун дьылҕатын анаарар, ол саҕанааҕы олох уонна аан дойду кыһалҕаларын ырытар.

Тахсыбыт кинигэлэрэ

Ырыа-хоһоон — Дьокуускай: Кинигэ кыһата, 1924—1925. Ч. 1. — 158 с., Ч.2 — 174 с.
Ырыа-хоһоон — Дьокуускай: Кинигэ кыһата, 1946—320 с.
Ырыалар-хоһооннор — Дьокуускай: Кинигэ кыһата, 1957. — 307 с.
Ибир самыыр: Хоһооннор. Оскуолаҕа киириэн иннинэ саастаах оҕолорго. — Дьокуускай: Кинигэ кыһата, 1971. — 16 с.
Ырыа-хоһоон / Хомуйан оҥордулар Н. З. Копырин, Г. В. Попов. — Дьокуускай: Кинигэ кыһата, 1986. — 136 с.
Ойуун түүлэ: Поэма. — Дьокуускай: «Бичик», 1994. — 64 с.
Ойуун түүлэ. — Дьокуускай: «Кудук», 1999. 144 с. — сахалыы, нууччалыы, англ.
Материалы для изучения верований якутов. — Дьокуускай: кинигэ кыһата, 1923. — 108 с.
Якутские пословицы и поговорки / Предисловие и пер. автора. — Дьокуускай, 1925. — 121 с. — (Сб. тр. исслед. о-ва "Саха кэскилэ". — Вып.2)
Манчары. — Дьокуускай: Кинигэ кыһата, 1945. — 420 с.

Өксөкүлээх Өлөксөй сырдык аатын үйэтитии

Саха Сирин Президенын 1992 с. Ыйааҕынан Саха Сирин Илин бириэмийэтэ олохтоммута — Саха Сирин норуоттарын культуратын тилиннэриигэ уһулуччулаах уопсастыбаннай үлэ иһин.
Өксөкүлээх Өлөксөй аатынан элбэх үөрэх уонна культура тэрилтэлэрэ, куораттар уонна нэһилиэктэр уулуссалара ааттаммыттара.

Өссө маны көр

Өксөкүлээх Өлөксөй айымньылара Бикитиэкэҕэ бааллар: Айымньылар
Кулаковскай Реас Алексеевич

Сигэлэр

Е. Е. Алексеев, Заслуженный деятель науки РС(Я), лауреат Государственной премии им. А. Е. Кулаковского РС(Я)
Писатели земли олонхо. Библиографическай ыйынньык. Дьокуускай, «Бичик», 2000, ISBN 5-7696-1001-8
Бырастыы!!! — Былатыан Ойуунускай Өксөкүлээх өлбүтүгэр суруйбут суруга

nothumb

Саха суруйааччылара

Бу киһи туһунан сиппэтэх ыстатыйа. Көннөрөн уонна эбэн биэрэн Бикипиэдьийэҕэ көмөлөһүөххүн сөп.

@@ 1 устуруока: / 1 устуруока: @@
-[[Ойуу:Кулаковскай.jpg|thumb|right|Өксөкүлээх Өлөксөй]]
+[[Ойуу:Кулаковский_Алексей_Елисеевич.jpg|thumb|right|Кулаковскай Алексей Елисеевич — Өксөкүлээх Өлөксөй]]
-'''Өксөкүлээх Өлөксөй''' — Алексей Елисеевич Кулаковскай (04.03.1877 - 06.06.1926) — саха литературатын төрүттээччилэриттэн биирдэстэрэ, поэт, наука араас көрүҥнэригэр маҥнайгы оҥкулу оҥорбут чинчийээччи, гуманист-философ.
+'''Өксөкүлээх Өлөксөй''' — Алексей Елисеевич Кулаковскай (04.03.1877—06.06.1926) — саха литературатын төрүттээччилэриттэн биирдэстэрэ, поэт, наука араас көрүҥнэригэр маҥнайгы оҥкулу оҥорбут чинчийээччи, гуманист-философ.
+== Олоҕун олуктара ==
-[[1877]] сыллаахха [[кулун тутар 4]] күнүгэр [[Амма өрүс]] үрдүгэр турар ''Учай'' алааска (билигин [[Таатта улууһа|Таатта улууһун]] сирэ) төрөөбүтэ.
+[[1877]] сыллаахха [[кулун тутар 4]] күнүгэр [[Амма өрүс]] үрдүгэр турар «Учай» алааска (билигин [[Таатта улууһа|Таатта улууһун]] сирэ) төрөөбүтэ.<br />
+[[1925]] сыл ахсынньытыгар Саха АССР аатыттан Бастакы түүр сийиэһигэр Баку куоракка баран иһэн ыалдьан хаалар. <br />
+[[1926]] с. [[бэс ыйын 6]] күнүгэр Москуба куоракка өлөр. Москубаҕа Данилов кылабыыһатыгар көмүллэ сытар.
+== Дьиэ кэргэнэ, аймахтара ==
+* Кулаковскай Реас Алексеевич (08.04.1914—31.05.1993) — төрөппүт уола, поэт, суруйааччы.
+== Айар үлэтэ ==
 [[1900]] сыллаахха «Байанай алгыһа» диэн хоһоону суруйбута. Бу хоһоону сорох чинчийээччилэр саха суругунан бастакы айымньытынан ааҕаллар. Элбэх хоһооннору уонна поэмалары суруйан хаалларбытыттан ордук дириҥ диэн билиниллэр айымньыта 1910 сыллаахха суруллубут «Ойуун түүлэ» поэма. Бу айымньыга поэт төрөөбүт омугун дьылҕатын анаарар, ол саҕанааҕы олох уонна аан дойду кыһалҕаларын ырытар.
-[[1925]] сыл ахсынньытыгар Саха АССР аатыттан Бастакы түүр сийиэһигэр Баку куоракка баран иһэн ыалдьан хаалар. [[1926]] с. [[бэс ыйын 6]] күнүгэр Москуба куоракка өлөр. Москубаҕа Данилов кылабыыһатыгар көмүллэ сытар.
-Саха бэрэсидьиэнин 1992 с. Ыйааҕынан Саха сирин Илин бириэмийэтэ олохтоммута — Саха сирин норуоттарын култууратын тилиннэриигэ уһулуччулаах уопсастыбаннай үлэ иһин. Өксөкүлээх аатынан элбэх үөрэх уонна култуура тэрилтэлэрэ, куораттар уонна нэһилиэктэр уулуссалара ааттаммыттара.
 == Тахсыбыт кинигэлэрэ ==
@@ 17 устуруока: / 20 устуруока: @@
 * Ибир самыыр: Хоһооннор. Оскуолаҕа киириэн иннинэ саастаах оҕолорго. — Дьокуускай: Кинигэ кыһата, 1971. — 16 с.
 * Ырыа-хоһоон / Хомуйан оҥордулар Н. З. Копырин, Г. В. Попов. — Дьокуускай: Кинигэ кыһата, 1986. — 136 с.
-* Ойуун түүлэ: Поэма. — Дьокуускай: Бичик, 1994. — 64 с.
+* Ойуун түүлэ: Поэма. — Дьокуускай: «Бичик», 1994. — 64 с.
-* Ойуун түүлэ. — Дьокуускай: Кудук, 1999. 144 с. — сахалыы, нууччалыы, англ.
+* Ойуун түүлэ. — Дьокуускай: «Кудук», 1999. 144 с. — сахалыы, нууччалыы, англ.
-* Материалы для изучения верований якутов. - Дьокуускай: кинигэ кыһата, 1923. - 108 с.
+* Материалы для изучения верований якутов. — Дьокуускай: кинигэ кыһата, 1923. — 108 с.
-* Якутские пословицы и поговорки / Предисловие и пер. автора. - Дьокуускай, 1925. - 121 с. - (Сб. тр. исслед. о-ва "Саха кэскилэ". - Вып.2)
+* Якутские пословицы и поговорки / Предисловие и пер. автора. — Дьокуускай, 1925. — 121 с. — (Сб. тр. исслед. о-ва "Саха кэскилэ". — Вып.2)
-* Манчары. - Дьокуускай: Кинигэ кыһата, 1945. - 420 с.
+* Манчары. — Дьокуускай: Кинигэ кыһата, 1945. — 420 с.
+== Өксөкүлээх Өлөксөй сырдык аатын үйэтитии ==
-== Туһаныллыбыт литература ==
+* Саха Сирин Президенын 1992 с. Ыйааҕынан Саха Сирин Илин бириэмийэтэ олохтоммута — Саха Сирин норуоттарын культуратын тилиннэриигэ уһулуччулаах уопсастыбаннай үлэ иһин.
+* Өксөкүлээх Өлөксөй аатынан элбэх үөрэх уонна культура тэрилтэлэрэ, куораттар уонна нэһилиэктэр уулуссалара ааттаммыттара.
+== Өссө маны көр ==
+* Өксөкүлээх Өлөксөй айымньылара Бикитиэкэҕэ бааллар: [http://wikisource.org/wiki/%D3%A8%D0%BA%D1%81%D3%A9%D0%BA%D2%AF%D0%BB%D1%8D%D1%8D%D1%85_%D3%A8%D0%BB%D3%A9%D0%BA%D1%81%D3%A9%D0%B9 Айымньылар]
+* [[Кулаковскай Реас Алексеевич]]
+== Сигэлэр ==
 * Е. Е. Алексеев, Заслуженный деятель науки РС(Я), лауреат Государственной премии им. А. Е. Кулаковского РС(Я)
 * Писатели земли олонхо. Библиографическай ыйынньык. Дьокуускай, «Бичик», 2000, ISBN 5-7696-1001-8
-Өксөкүлээх Өлөксөй айымньылара Бикитиэкэҕэ бааллар: [http://wikisource.org/wiki/%D3%A8%D0%BA%D1%81%D3%A9%D0%BA%D2%AF%D0%BB%D1%8D%D1%8D%D1%85_%D3%A8%D0%BB%D3%A9%D0%BA%D1%81%D3%A9%D0%B9 Айымньылар]
-== Өссө маны көр ==
 *[http://olonkho.info/ru/index.php/%D0%9E%D0%B9%D1%83%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9-%D0%A1%D0%BB%D0%B5%D0%BF%D1%86%D0%BE%D0%B2_%D0%9F.%D0%90._%D0%91%D1%8B%D1%80%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%8B Бырастыы!!!] — [[Былатыан Ойуунускай]] Өксөкүлээх өлбүтүгэр суруйбут суруга
@@ 37 устуруока: / 44 устуруока: @@
 [[Категория:Дьоннор алпабыытынан]]
 [[Категория:1877 сыллаахха төрөөбүттэр]]
+[[Категория:Кулун тутар 4 күнүгэр төрөөбүттэр]]
+[[Категория:Тааттаҕа төрөөбүттэр]]
 [[Категория:1926 сыллаахха өлбүттэр]]
+[[Категория:Бэс ыйын 6 күнүгэр өлбүттэр]]
 [[Категория:Саха суруйааччылара]]
+[[Категория:Саха биллиилээх дьоно]]
+[[Категория:Таатта улууһа]]