Алексеев Егор Егорович: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Ардах18 (ырытыы | суруйуу)
кКөннөрүү туһунан суруллубатах
Ардах18 (ырытыы | суруйуу)
Көннөрүү туһунан суруллубатах
1 устуруока: 1 устуруока:
[[Билэ:Алексеев_ее.png‎|200px|thumb|right|Алексеев Егор Егорович]]
[[Билэ:Алексеев_ее.png‎|200px|thumb|right|Алексеев Егор Егорович]]
'''Алексеев Егор Егорович''' — история билимин доктора, Саха Өрөспүүбүлүкэтин билимин үтүөлээх деятелэ.
'''Алексеев Егор Егорович''' - СӨ билимин үтүөлээх диэйэтэлэ, Кулаковскай аатынан судаарыстыбаннай бириэмийэ лауреата, [[Нам улууһа|Нам]], [[Таатта улууһа|Таатта]], [[Үөһээ Бүлүү улууһа|Үөһээ Бүлүү]], [[Ньурба улууһа|Ньурба]] улуустарын, [[Бүлүүчээн]] нэһилиэгин ытык олохтооҕо.


== Олоҕун олуктара ==
[[1930]] сыллаахха [[от ыйын 12]] күнүгэр Ньурба оройуонун [[Мэгэдьэк]] нэһилиэгэр төрөөбүтэ.
[[1930]] сыллаахха [[от ыйын 12]] күнүгэр Саха АССР [[Ньурба улууһа|Ньурба оройуонун]] [[Мэгэдьэк]] нэһилиэгэр төрөөбүтэ.
* 1957 с. Москубатааҕы культура институтун бүтэрбитэ.
* 1957—1958 сс. — [[Саха АССР]] культуратын министерствотын инспектора.
* 1958—1960 сс. — Саха АССР Киин госархивын научнай үлэһитэ.
* 1960—1964 сс. — [[Саха государственнай университета|Саха государственнай университетын]] ССРС историятыгар кафедратын старшай лаборана.
* 1964—1965 сс. — Саха государственнай университетын аспирана.
* 1965—1988 сс. — Саха государственнай университетыгар: преподаватель, старшай преподаватель, доцент.
* 1966 с. — история билимин кандидатыгар «Роль В. И. Ленина в установлении и упрочении Советской власти в Якутии» тиэмэҕэ суруйбут диссертациятын ситиһиилээхтик көмүскээбитэ.
* 1971 с. — «доцент» учуонай аата иҥэриллэр.
* 1989 сылтан — омуктар ыккардыларынааҕы сыһыаннар уонна этносоциальнай процесстар салааларын старшай научнай үлэһитэ.
* 1999 с. — история билимин докторыгар «Национальный вопрос в РС(Я). 1917—1944 гг.» тиэмэҕэ диссертациятын ситиһиилээхтик көмүскээбитэ.
* 1999—2004 сс. — Саха Өрөспүүбүлүкэтин билимин академиятын гуманитарнай чинчийэр Институтун историяҕа салаатын научнай үлэһитэ, главнай научнай үлэһитэ.
* 2010 сыл алтынньы 24 күнүгэр күн сириттэн барбыта.
Е. Е. Алексеев — республикаҕа омуктар ыккардыларынааҕы сыһыаннар историяларын уонна Саха Сирин государственнай тутуутун үөрэппит чинчийээччинэн биллэр, 30-ча научнай монография, кинигэлэр, брошюралар уонна 400 научнай ыстатыйалар ааптардара. <br />
Учуонай сыралаах үлэтин биир сүҥкэн өҥөтүнэн Саха Сирин бөдөҥ политиктарын, государственнай деятеллэрин — [[Өксөкүлээх Өлөксөй|А. Е. Кулаковскай — Өксөкүлээх Өлөксөй]], [[Аммосов Максим Кирович|М. К. Аммосов]], [[Ойуунускай Платон Алексеевич|П. А. Ойуунускай]], [[Барахов Исидор Никифорович|И. Н. Барахов]], [[Винокуров Илья Егорович|И. Е. Винокуров]], [[Васильев Степан Васильевич|С. В. Васильев]], В. Г. Павлов — олохторун-үлэлэрин чинчийии буолбута.<br />


== Научнай үлэлэрэ ==
1957 с. Москубатааҕы култуура институутун бүтэрбитэ, 1965 с. [[СГУ]] аспирантууратын "устуоруйа" специальноһын, 1984 докторантуураны бүтэрбитэ. 1966 с. хандьыдаат диссертациятын көмүскээбитэ. 1999 с. "Саха сиригэр национальнай боппуруос (1917-1972 сс.)" диэн тиэмэҕэ Казаан судаарыстыбаннай унивреститетыгар дуоктар диссертациятын көмүскээбитэ.
КГБ архивтарын чинчийэн, республика органнарын Сталин террорын кэминээҕи үлэлэрин, сымыйанан буруйдаммыттар үтүө ааттарын чөлүгэр түһэриини суруйан сырдаппыта:
* «Признаю виновным: Служба безопасности Республики Саха» (М.,1996);
* «Обреченные» (Якутск, 1993);
* «КГБ-ФСБ историк хараҕынан» (Якутск, 2000);
* «В. Скрипин — идейный преемник И. Ласкова. Об очередном наступлении на П. А. Ойунского, М. К. Аммосова, И. Н. Барахова» (Якутск, 2003).
[[Ленин Владимир Ильич|В. И. Ленин]] уонна [[Саха Сирэ]]:
* «Роль В.И.Ленина в установлении и упрочении Советской власти в Якутии» (Якутск, 1962);
* «По пути полного укрепления власти самих трудящихся (Роль В. И. Ленина в исторических судьбах народов Якутии)» (Якутск, 1970);
* «Кривда и правда о Ленине» (Якутск,1993).
А. Е. Кулаковскай — Өксөкүлээх Өлөксөй олоҕун-үлэтин чинчийии:
* «Өксөкүлээх Өлөксөй» (Якутск, 1962);
* «Өксөкүлээх көмүскэлигэр» (Якутск, 1993);
* «А. Е. Кулаковский и XXI век» (Якутск, 2002);
* «Мировоззрение А. Е. Кулаковского» (Якутск, 2002).


== Наҕараадалара уонна ааттара ==
1954 сылтан [[Өксөкүлээх Өлөксөй]] олоҕун, үлэтин уонна айар үлэтин чинчийбитэ<ref>Энциклопедия культуры и искусства Якутии. Бастакы кинигэ. Бичик, Дьокуускай, 2011</ref>.
* Саха Өрөспүүбүлүкэтин билимин үтүөлээх деятелэ (1992)
* А. Е. Кулаковскай аатынан судаарыстыбаннай бириэмийэ лауреата (1995)
* Саха Өрөспүүбүлүкэтин Духуобунаһын академиятын дьиҥнээх чилиэнэ
* [[Нам улууһа|Нам]] улууһун Ытык олохтооҕо
* [[Таатта улууһа|Таатта]] улууһун Ытык олохтооҕо
* [[Үөһээ Бүлүү улууһа|Үөһээ Бүлүү]] улууһун Ытык олохтооҕо
* [[Ньурба улууһа|Ньурба]] улууһун Ытык олохтооҕо
* [[Бүлүүчээн]] нэһилиэгин ытык олохтооҕо


== Е. Е. Алексеев туһунан ==
2010 сыллааха өлбүтэ.
* Сыроватский А. Книга о великом вожде // Молодёжь Якутии. — 1962. — 27 дек.
* Познанский В. С. В. И. Ленин и Советская Якутия // Изв. Сиб. отделения АН СССР. Сер. обществ., наук. — 1965. — Вып. 1 — № 1. – С. 102—105.
* Иванов В. Н. В. И. Ленин о судьбах якутского народа // Полярная звезда. — 1965. — № 6. — С. 121—124.
* Боескоров Г. Сыралаах үлэ, сырдык дьулуур түмүгэр // Хотугу сулус — 1968 — № 1. — С. 138—141
* Гоголев Н., Цугель-Аммосова Р. И. По пути, указанному В. И. Лениным // Соц. Якутия. — 1970. — 16 авг.
* Демидов В. А. Октябрь и национальный вопрос в Сибири 1917—1923 гг. — Новосибирск. 1977. — С. 12—19
* Читатели нам пишут: Письмо Николаева С. И. из г. Якутска // Вопросы истории КПСС. — 1980. — № 8. — С. 112—115
* Сыромятников Г. С. Литературно-художественная критика в Якутии (1939—1975). — Якутск, 1990. Об Алексееве Е. Е. — С. 142, 157, 165, 170, 254, 255.
* [[Багдарыын Сүлбэ]]. Өргөс — кылаан киһи // Кыым. — 1992. – От ыйын 7 к. — С. 4.
* Федосеев И. Кырдьыгы кынат оҥостон // Саха сирэ. — 1992. – Сэтинньи 3 к. — С. 6.
* Быков И. Очень своевременная книга // Якутия. — 1999 — 10 февр.
* Борисов И. Кырдьык иhин мөккүhэр // Забота-Арчы. — 1999. Алтынньы 7 к.
* Ксенофонтов В. КГБ-ФСБ историк хараҕынан // Ил Тумэн — 2000 — Атырдьах ыйын 30 к. — С. 12.


== Литература ==
== Өссө маны көр ==
* [http://igi.ysn.ru/spravochnik.pdf Биобиблиографический справочник]
* [http://igi.ysn.ru/spravochnik.pdf Биобиблиографический справочник]


== Быһаарыылар ==
== Сигэлэр ==
* [http://nlib.sakha.ru/Resoures/Data/Bibl_Assist/Calendar/2002/7_22_.html 70 лет со дня рождения Е. Е. Алексеева, доктора исторических наук, заслуженного деятеля науки РС(Я), лауреата Государственной премии РС (Я) им. А. Е. Кулаковского]
{{быһаарыылар}}
* [http://www.sakhalit.com/node/65 Якутский государственный музей имени П. А. Ойунского:Действительные члены Академии духовности РС (Я)]
* [http://www.sakhaopenworld.org/ilin/1997-12/16.htm Илин. № 1—2 (9—10) 1997:Максим Аммосов. Кыргызстан. Трагические дни]



[[Категория:Дьоннор алпабыытынан]]
[[Категория:Дьоннор алпабыытынан]]
20 устуруока: 74 устуруока:
[[Категория:От ыйын 12 күнүгэр төрөөбүттэр]]
[[Категория:От ыйын 12 күнүгэр төрөөбүттэр]]
[[Категория:Ньурбаҕа төрөөбүттэр]]
[[Категория:Ньурбаҕа төрөөбүттэр]]
[[Категория:2010 сыллаахха өлбүттэр]]
[[Категория:Алтынньы 24 күнүгэр өлбүттэр]]
[[Категория:Чинчийээччилэр]]
[[Категория:Чинчийээччилэр]]
[[Категория:Саха учуонайдара]]
[[Категория:Саха учуонайдара]]

21:51, 4 Муус устар 2013 барыл

Билэ:Алексеев ее.png
Алексеев Егор Егорович

Алексеев Егор Егорович — история билимин доктора, Саха Өрөспүүбүлүкэтин билимин үтүөлээх деятелэ.

Олоҕун олуктара

1930 сыллаахха от ыйын 12 күнүгэр Саха АССР Ньурба оройуонун Мэгэдьэк нэһилиэгэр төрөөбүтэ.

  • 1957 с. Москубатааҕы культура институтун бүтэрбитэ.
  • 1957—1958 сс. — Саха АССР культуратын министерствотын инспектора.
  • 1958—1960 сс. — Саха АССР Киин госархивын научнай үлэһитэ.
  • 1960—1964 сс. — Саха государственнай университетын ССРС историятыгар кафедратын старшай лаборана.
  • 1964—1965 сс. — Саха государственнай университетын аспирана.
  • 1965—1988 сс. — Саха государственнай университетыгар: преподаватель, старшай преподаватель, доцент.
  • 1966 с. — история билимин кандидатыгар «Роль В. И. Ленина в установлении и упрочении Советской власти в Якутии» тиэмэҕэ суруйбут диссертациятын ситиһиилээхтик көмүскээбитэ.
  • 1971 с. — «доцент» учуонай аата иҥэриллэр.
  • 1989 сылтан — омуктар ыккардыларынааҕы сыһыаннар уонна этносоциальнай процесстар салааларын старшай научнай үлэһитэ.
  • 1999 с. — история билимин докторыгар «Национальный вопрос в РС(Я). 1917—1944 гг.» тиэмэҕэ диссертациятын ситиһиилээхтик көмүскээбитэ.
  • 1999—2004 сс. — Саха Өрөспүүбүлүкэтин билимин академиятын гуманитарнай чинчийэр Институтун историяҕа салаатын научнай үлэһитэ, главнай научнай үлэһитэ.
  • 2010 сыл алтынньы 24 күнүгэр күн сириттэн барбыта.

Е. Е. Алексеев — республикаҕа омуктар ыккардыларынааҕы сыһыаннар историяларын уонна Саха Сирин государственнай тутуутун үөрэппит чинчийээччинэн биллэр, 30-ча научнай монография, кинигэлэр, брошюралар уонна 400 научнай ыстатыйалар ааптардара.
Учуонай сыралаах үлэтин биир сүҥкэн өҥөтүнэн Саха Сирин бөдөҥ политиктарын, государственнай деятеллэрин — А. Е. Кулаковскай — Өксөкүлээх Өлөксөй, М. К. Аммосов, П. А. Ойуунускай, И. Н. Барахов, И. Е. Винокуров, С. В. Васильев, В. Г. Павлов — олохторун-үлэлэрин чинчийии буолбута.

Научнай үлэлэрэ

КГБ архивтарын чинчийэн, республика органнарын Сталин террорын кэминээҕи үлэлэрин, сымыйанан буруйдаммыттар үтүө ааттарын чөлүгэр түһэриини суруйан сырдаппыта:

  • «Признаю виновным: Служба безопасности Республики Саха» (М.,1996);
  • «Обреченные» (Якутск, 1993);
  • «КГБ-ФСБ историк хараҕынан» (Якутск, 2000);
  • «В. Скрипин — идейный преемник И. Ласкова. Об очередном наступлении на П. А. Ойунского, М. К. Аммосова, И. Н. Барахова» (Якутск, 2003).

В. И. Ленин уонна Саха Сирэ:

  • «Роль В.И.Ленина в установлении и упрочении Советской власти в Якутии» (Якутск, 1962);
  • «По пути полного укрепления власти самих трудящихся (Роль В. И. Ленина в исторических судьбах народов Якутии)» (Якутск, 1970);
  • «Кривда и правда о Ленине» (Якутск,1993).

А. Е. Кулаковскай — Өксөкүлээх Өлөксөй олоҕун-үлэтин чинчийии:

  • «Өксөкүлээх Өлөксөй» (Якутск, 1962);
  • «Өксөкүлээх көмүскэлигэр» (Якутск, 1993);
  • «А. Е. Кулаковский и XXI век» (Якутск, 2002);
  • «Мировоззрение А. Е. Кулаковского» (Якутск, 2002).

Наҕараадалара уонна ааттара

  • Саха Өрөспүүбүлүкэтин билимин үтүөлээх деятелэ (1992)
  • А. Е. Кулаковскай аатынан судаарыстыбаннай бириэмийэ лауреата (1995)
  • Саха Өрөспүүбүлүкэтин Духуобунаһын академиятын дьиҥнээх чилиэнэ
  • Нам улууһун Ытык олохтооҕо
  • Таатта улууһун Ытык олохтооҕо
  • Үөһээ Бүлүү улууһун Ытык олохтооҕо
  • Ньурба улууһун Ытык олохтооҕо
  • Бүлүүчээн нэһилиэгин ытык олохтооҕо

Е. Е. Алексеев туһунан

  • Сыроватский А. Книга о великом вожде // Молодёжь Якутии. — 1962. — 27 дек.
  • Познанский В. С. В. И. Ленин и Советская Якутия // Изв. Сиб. отделения АН СССР. Сер. обществ., наук. — 1965. — Вып. 1 — № 1. – С. 102—105.
  • Иванов В. Н. В. И. Ленин о судьбах якутского народа // Полярная звезда. — 1965. — № 6. — С. 121—124.
  • Боескоров Г. Сыралаах үлэ, сырдык дьулуур түмүгэр // Хотугу сулус — 1968 — № 1. — С. 138—141
  • Гоголев Н., Цугель-Аммосова Р. И. По пути, указанному В. И. Лениным // Соц. Якутия. — 1970. — 16 авг.
  • Демидов В. А. Октябрь и национальный вопрос в Сибири 1917—1923 гг. — Новосибирск. 1977. — С. 12—19
  • Читатели нам пишут: Письмо Николаева С. И. из г. Якутска // Вопросы истории КПСС. — 1980. — № 8. — С. 112—115
  • Сыромятников Г. С. Литературно-художественная критика в Якутии (1939—1975). — Якутск, 1990. Об Алексееве Е. Е. — С. 142, 157, 165, 170, 254, 255.
  • Багдарыын Сүлбэ. Өргөс — кылаан киһи // Кыым. — 1992. – От ыйын 7 к. — С. 4.
  • Федосеев И. Кырдьыгы кынат оҥостон // Саха сирэ. — 1992. – Сэтинньи 3 к. — С. 6.
  • Быков И. Очень своевременная книга // Якутия. — 1999 — 10 февр.
  • Борисов И. Кырдьык иhин мөккүhэр // Забота-Арчы. — 1999. Алтынньы 7 к.
  • Ксенофонтов В. КГБ-ФСБ историк хараҕынан // Ил Тумэн — 2000 — Атырдьах ыйын 30 к. — С. 12.

Литература

Сигэлэр