Сюльскай Семён Иванович

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Сюльскай Семён Иванович
Төрөөбүт күнэ

1911({{padleft:1911|4|0}})

Төрөөбүт сирэ

Сүлэ нэһилиэгэ, Ньурба улууһа, Саха Сирэ

Өлбүт күнэ

1985({{padleft:1985|4|0}})

Сулууспалаабыт дойдута

ССРС ССРС

Сулууспалаабыт сыллара

1942—1945

Солото Гвардия старшай сержана
Старший сержант
Старший сержант
Кыргыһыылар/сэриилэр

Аҕа дойду Улуу сэриитэ

Наҕараадалара
Аҕа дойду сэриитин I ст. уордьана Орден Красной Звезды  — 1951 «Хорсунун иһин» мэтээл
«Аҕа дойду сэриитин партизаныгар» мэтээл 1 ст.
«Аҕа дойду сэриитин партизаныгар» мэтээл 1 ст.
«Аҕа дойду Улуу сэриитигэр Германияны кыайыы иһин 1941-1945 сс.» мэтээл
Медаль «За освобождение Праги»
Медаль «За освобождение Праги»

Сюльскай Семён Иванович (1911, Сүлэ нэһилиэгэ, Ньурба улууһа — алтынньы 1985) — Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа.

Олоҕун олуктара[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

1911 сыллаахха Ньурба улууһун Сүлэ нэһилиэгэр төрөөбүт. 1935 сыллаахха Саха национальнай байыаннай оскуолатын бүтэрбит (ЯНВШ).

1935—1941 сс. Дьокуускай Киин электростанциятын тутуутугар коменданынан, Покровскайга ЦСУ инспекторынан үлэлээбит. Сэрии иннинэ Булуҥ улууһугар балыксыттар биригээдэлэригэр сылдьыбыт.

1942 сыл саҕаланыытыгар, сэриигэ бараары, үөлээннээхтэрин кытта хас да буолан Булуҥтан Ньурбаҕа дылы хайыһарынан 2500 км 35 күн айаннаабыттар. Аармыйаҕа 1942 сыл бэс ыйыгар Ньурба оройуонун военкоматынан ыҥырыллыбыт.

1942 сыл балаҕан ыйыттан Ржев, Старай Русса, Великие Луки оройуоннарыгар 21-с хайыһар биригээдэтин, 180-с туспа танковай биригээдэ кэккэлэригэр сэриилэспит. Ыараханнык бааһыран билиэҥҥэ түбэспит. 1943 сыл от ыйыгар билиэнтэн күрээн, Украина тыатынан сылдьан, «Буревестники» партизанскай этэрээт кэккэтигэр кыттыһан сэриилэспит, этэрээт ПТР взводунан хамаандалаабыт. 1945 сыллаахха 1-кы Украинскай фроҥҥа Украинаттан Берлиҥҥэ тиийэ сэриилэспит, Праганы уонна да атын Арҕаа Европа куораттарын босхолооһуҥҥа кыттыбыт.

Сэрии кэннэ кылгас кэмҥэ Одесса уобалаһыгар Вралиевскай оройуон исполкомугар үлэлээбит. 1949 сыл балаҕан ыйыгар дылы Ньурба оройуонун Осоавиахимыгар бэрэссэдээтэллээбит. Кэлин Саха Сирин таһыгар Каховскай ГЭС, Саҥа Каховка уонна Атомград куорат тутууларыгар үлэлээбит.

«Буревестник» партизанскай этэрээт историятын үөрэппит. 70-н тахса партизан туһунан ахтыылары суруйан, хаартыскалары хомуйан, Украина партизаннарын хамсааһынын түмэлигэр туттарбыт.

«В Савранских лесах» диэн кинигэтэ украинскай тылга тылбаастаммыт.

Наҕараадалара[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Быһаарыылар[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  1. Наградные документы в электронном банке документов «Подвиг Народа»

Сигэлэр[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]