Никифоров Семен Осипович

Семен Осипович Никифоров
Төрөөбүт күнэ:	27 атырдьах ыйын 1923({{padleft:1923|4|0}}-{{padleft:8|2|0}}-{{padleft:27|2|0}})
Төрөөбүт сирэ:	Иккис Тыыллыма нэһилиэгэ, Мэҥэ-Хаҥалас улууһа, Саха АССР
Өлбүт күнэ:	15 атырдьах ыйын 1980({{padleft:1980|4|0}}-{{padleft:8|2|0}}-{{padleft:15|2|0}}) (56 сааһыгар)
Дойдута:	ССРС ССРС
Бастакы кинигэтэ:	Кэпсээн хомуурунньуга (1961)
Наҕараадалара:	Орден Славы «Берлины ылыы иһин» мэтээл

Никифоров Семен Осипович (27.08.1923, Иккис Тыыллыма нэһилиэгэ, Мэҥэ-Хаҥалас улууһа, Саха АССР — 15.08.1980) — саха суруйааччыта, Аҕа дойду сэриитин кыттыылааҕа.

Олоҕун олуктара

• 1923 сыллаахха атырдьах ыйын 27 күнүгэр Мэҥэ-Хаҥалас оройуонун Иккис Тыыллыма нэһилиэгэр төрөөбүт.
• 1942 с. Дьокуускайдааҕы культурнай-сырдатар оскуоланы бүтэрэн Кыһыл чуум сэбиэдиссэйинэн үлэлээбит.
• 1943 с. бэс ыйыгар Өлүөхүмэ оройуонун военкоматынан Аармыйаҕа ыҥырыллыбыт. 1944 сыл муус устарыттан сэрии бүтүөр диэри фронт инники кирбиитигэр Берлиҥҥэ тиийэ сэриилэспит. Гвардия старшай сержана.
• Дойдутугар 1947 сыллаахха эргиллибит.
• Оройуон хаһыатын редакторынан, ЫБСЛКС райкомун бастакы секретарынан, ССКП райкомун салаатын сэбиэдиссэйинэн үлэлээбит.
• Дьокуускайга уобаластааҕы партийнай оскуоланы бүтэрбит.
• «Хотугу сулус» сурунаал редакциятыгар о. д. а. тэрилтэлэргэ үлэлээбит.
• 1950 сылтан ССКП чилиэнэ.
• 1965 сылтан ССРС суруйааччыларын Сойууһун чилиэнэ.

Айар үлэтэ

1961 сыллаахха кэпсээннэрин бастакы хомуурунньуга бэчээттэммит.1969 с.кэпсээннэрин, сэһэннэрин түмэн «Дойдум дьоно» кинигэтин таһааттарбыт. «Туркулаах кистэлэҥнэрэ» сэһэни суруйбут.

Сэбиэскэй саллааттар сэрии уоттаах толоонугар бойобуой, хорсун быһыыларын «Саллаат дьылҕата» кинигэтигэр суруйбут.

Суруйааччы айымньыларын геройдарынан Хоту дойду тулуурдаах дьоно, тыа хаһаайыстыбатын туруу үлэһиттэрэ, учууталлар, суруналыыстар, хорсун-хоодуот саллааттар, эйэлээх олоҕу тутааччылар буолаллар.

Наҕараадалара уонна ытык ааттара

• Албан аат III ст. уордьана (28.06.1945)
• Бойобуой мэтээллэр: «Аҕа дойду Улуу сэриитигэр Германияны кыайыы иһин 1941-1945 сс.», «Берлины ылыы иһин»
• Саха АССР культуратын үтүөлээх үлэһитэ

Библиография

• Соргучаан үрэҕэр. — Дь., 1965;
• Дойдум дьоно. — Дь., 1969;
• Туркулаах кистэлэҥнэрэ. — Дь., 1971;
• Олох суолугар. — Дь., 1973;
• Өлөрү кыайбыттар. — Дь., 1975;
• Саллаат доҕотторум. — Дь., 1980;
• Саллаат дьылҕата. — Дь., 1983;
• Ытык хайа ыаллара. — Дь., 1988.

Сигэлэр

• Якутский государственный литературный Музей имени П. А. Ойунского: Семен Никифоров
• Семен Никифоров Архыыптаммыт 2013, Сэтинньи 12 күнүгэр.
• Айысхаана. Уйаҕас дууһалаах буойун суруйааччы // Чолбон : сурунаал. — 11.11.2013.
• Тыллыминский наслег