Литвинцев Николай Николаевич

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Литвинцев Николай Николаевич (1937 - 2023 с.) — поэт, 1995 с. Саха Республикатын суруйааччыларын Сойууһун чилиэнэ. Айар үлэнэн 1957 сылтан дьарыктанар.

Олоҕун тиһиктэрэ[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • 1937 сыллаахха сэтинньи ый 15 күнүгэр Уус-Алдан улууһугар Өнөр нэһилиэгэр төрөөбүт.
  • 1960—1960 сылларга Саха государственнай университетыгар саха тылын уонна литературатын отделениетыгар үөрэммит.

Биография[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Уус Алдан оройуонугар Өнөр нэһилиэгэр колхозтаах дьиэ кэргэнигэр төрөөбүтэ. Аҕа дойдуну көмүскүүр Улуу сэрии кэмигэр Кэбээйи оройуонугар «Чкалов» колхоз сүөһүтүн-аһын көһөрөн кыстатыыга төрөппүтэрин кытта көһүүгэ сылдьыбыта. Оҕо сааһыттан тыа сирин ыарахан үлэтин билэ улааппыта. Оскуолаҕа үөрэнэр сылларыттан айар үлэнэн дьарыктаммыта, Мүрү оскуолатыгар уһун сылларга үлэлээбит литературнай куруһуокка дьарыктаммыта,Дьоҕурдаахтык эдэр сааһыгар спорт элбэх көрүҥэр дьарыктанан ситиһиилэрдээх. Саха Государственнай университетыгар филологическай факультет саха салаатыгар үөрэммитэ. Дойдутугар, Тулуна уонна Өнөр аҕыс кылаастаах оскуолаларыгар саха тылын, литературатын, физкультура учууталынан үлэлээбитэ. Төрөөбүт нэһилиэгэр совет бэрэсээдэтилинэн, колхоз, совхоз орто сүһүөх салайар үлэтигэр өр сылларга үлэлээбитэ, тыа хаһаайыстыбатын ветерана. Элбэх поэтическай хомуурунньуктар автордара, 1995 сылтан МСПС чилиэнэ, СР суруйааччыларын союһун чилиэнэ. Улууһун Мүрү саһарҕата хаһыатыгар корреспонденынан үлэлээбитэ, кыраайы үөрэтиинэн утумнаахтык дьарыктанар,7 кинигэни төрөөбүт нэһилиэгин, дьонун- сэргэтин туһунан таһааттарда.,Россия журналстарын2005 сылтан чилиэнэ Төрөөбүт, үлэлээбит Өнөр нэһилиэгин, Уус Алданын ытык олохтооҕо.

Аҕа дойду сэриитин тиэмэтэ Николай Литвинцев поэзиятыгар[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Литвинцев Николай Николаевич «сэрии кэмин оҕото» буолан, кыратыттан үлэ5э мускуллан киһи буолбутун туһунан «оҕус мунун быатыттан олоҕу соһон барбыппыт» диэн биир хоһоонугар бэргэнник этэн кэбиспит. Литвинцев Н. Н. поэзиятыгар Аҕа дойду сэриитин тиэмэтэ улахан миэстини ылар. Кини «Өйдөбүнньүк» диэн кинигэтэ Кыайыы 60 сылын көрсө бэчээттэнэн тахсыбыта. Поэт үгүс хоһоонноро сэрии, тыыл бэтэрээнннэригэр анамыттар: «Сэрии…Оо, санааттахха ынырык да эбит. Дьон ньургуннара, чулуулара баран оҕуннахтара. Бу бүгүҥҥү биһиги туспутугар муҥҥа буһан өллөхтөрө. Ол иһин этэбин:

Сүүрбэ мөлүйүөн сүрэх тэппэт буолбута,

Сүүрбэ мөлүйүөн олох сууллубута,

Кэлэр кэм курдаттыы ытыллыбыта,

Кэлэр олох эчэйиини ылбыта…»

Айымньылара[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • Ахтылҕан: Хоһооннор. — Дьокуускай, 1993
  • Олох тардыыта: Хоһооннор. — Дьокуускай, 1994
  • Таҥара, эн баар буолаххына: Хоһооннор. — Дьокуускай, 1995

Ылыллыбыт сирэ[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • Писатели земли Олонхо. Биобиблиографический справочник. Якутск: Бичик, 2000. - С. 270
  • Литература Якутии XX век: Историко-литературные очерки - Якутск: ИГИ АН РС(Я), 2005. - С.236, 246 - 248
  • Улуу Кыайыыны уһансыбыттары үйэтитээччилэр. - Дьокуускай: Сахаполиграфиздат, 2006. - С. 36
  • Инновационная образовательная практика: Военно-Патриотическое воспитание и читательская культура. Якутск: Алаас, 2016 - С. 117