Лев Толстой

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Навигацияҕа көс Көрдөбүлгэ көс
Лев Толстой (1887)

Лев Николаевич Толстойнуучча аан дойдуга аатырбыт суруйааччыта, нуучча литэрэтиирэтин классига, публицист уонна итэҕэл диэйэтэлэ, граф.

Атырдьах ыйын 28 (уруккуннан балаҕан ыйын 9) күнүгэр 1828 сыллаахха, Туула губерниятыгар Ясная Поляна диэн сиргэ төрөөбүт.

"Сэрии уонна эйэ" диэн арамаанын Амма Аччыгыйа сахалыы тылбаастаабыта. Мытыйыкы Уус Толстой мэтириэтин оҥорон Арассыыйаҕа биллибитэ, ол үлэтэ суруйааччы дьиэтигэр ыйанан турбута биллэр.

1910 сыллаахха сэтинньи 20 (7) күнүгэр, Тамбовскай күбүөрүнэ Астапово станциятыгар өлбүтэ.

Биография[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Происшество[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Петровскайтан төрүттээх П.А. Толстой дворянскай төрөөбүтэ. Суруйааччы аан дойдуга киэҥ аристократиялаах эбит. Кинилэр бииргэ төрөөбүт бырааттарын уонна эдьиийдэрин ортолоругар авантюрист уонна бретер Ф. И. Толстой, художник Ф. П. Толстой, кырасаабысса М. И. Лопухина, светлая дама А. Ф. Закревская, камер- фрейлина А. А. Толстой. Поэт А. К. Толстой приходился у трещего брат. Ийэлэр ортолоругар генерал- лейтенант Д. М.Волконскай уонна баай эмигрант Н. И. Трубецкай үлэлээбиттэр. А. П. Мансуров уо. Д. А. Всеволожскай ийэтин тастыҥ эдьиийдэригэр кэргэн тахсыбыт. Толстойко министр А. А. Закревскайы уонна Л. А. Перовскайы (кини төрөппүт балтын ойохторо), 1812 с. генералыгар Л. И. Депрадовичтыын (эбэтин кыыһа) уонна А. М. Горчаковтыын (кини аҕата Горчаков Михаил Алексеевич (1768-1831) бииргэ төрөөбүт быраата Пелагея Николаевна Горчакованы (1812 с. тастыҥ эдьиийин ойоҕо) уонна а. М. Горчаковтыын (кини аҕата Горчаков Михаил Алексеевич (1768-1831) бииргэ төрөөбүт быраата Пелагея Николаевна Горчакованы (1768-1831) бииргэ төрөөбүт быраата — Пелагея Николаевна Горчакованы (иккиэн бииргэ төрөөбүт эдьиийдэрэ). 1762-1838). Лев Толстой уонна Пушкин уопсай төрүтүнэн Петр I уоннуу нуучча флотун оҥорорго көмөлөспүт адмирал Иван Головин этэ.

Эһэтин утуёлээх улэһитэ Илья Андреевич " сэрии уонна аан дойду» номоҕон, эйэ дэмнээх кырдьаҕас графигынан бэриллибитэ. Илья Андреевич уола, Николай Ильич Толстой (1794-1837) уола, Лев Николаевиһы аҕата этэ. Кини сорох хоһооннорун, биографияларын чахчыларынан " оҕо сылдьан «уонна» Аҕа дойду сэриитигэр уонна аан дойдуга «диэн Николай Ростов аҕатыгар майгынныыр этэ. Ол эрээри, дьиҥ олоххо Николай Ильич Николай Ростовтан үчүгэй үөрэхтээх эрэ буолбакка, Николаевка сулууспалыырын көҥүллээбэтэхтэрэ. Наполеону утары нуучча аармыйатын кыраныысса походун кыттыылааҕа, ол иһигэр Лейпцг куоракка «норуоттар кыргыһыыларыгар» кыттыбыта уонна французтарга пленаҕа сылдьыбыта, ол гынан баран, түмүккэ, аан дойду подполковнига Павлоградскай гусарскай полк подполковнига чааһыгар тахсыбыта. Сотору буолаат, силиэстийэлэнэн өлбүт киһи аҕатын иэһин, Казань губернатора иэһин төлөөбөккө, уһун түрмэҕэ барарга күһэллибитэ. Аҕата Николай Ильич олоҕун укулаата ыал үөрүүтүн- көтүүтүн кытта чааһынай тутулуга суох олохтоноругар көмөлөспүтэ[9]. Николай Ильич (Николай Ростов курдук) бэйэтин аймалҕаннарын таһаартараары олус эдэр кинээстэри ойох ылбыт (кини 32 саастаах этэ, ол кэмңэ олус ытыктабыллаах сааһынан ааҕыллара) Мария Николаевнаҕа 1822 сыллаахха дьоллоох буолаллара. Кинилэртэн биэс оҕо: Николай (1823-1860), Сергей (1826-1904), Дмитрий (1827-1856), Лев, Мария (1830-1912).

Толстой ийэтинэн, екатерининскэй генерал Николай Сергеевич Волконскай, кытаанах ригорист - «Войне и мире»[10]. Лев Николаевич ийэтэ, " сэрии уонна аан дойду «уруһуйдаммыт сорох өттүнэн маарынныыр кэпсээннэри киһи сөҕө- махтайа көрдө.

Оҕо[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Лев Толстой родился 28 августа 1828 года в Обриривенском уезде Туллской губернии, в наследственном имении матери- Ясную Поляе. Ыал төрдүс оҕо этэ. Ийэм 1830 сыллаахха «төрөөбүт омугуттан» өлбүтэ, ол кэнниттэн балтараа сылынан Хахай өссө да ситэ илик кэмигэр.[1]

Тулаайах хаалбыт оҕолору иитиигэ т. А. Неверевскай үлэлээбитэ. 1837 сыллаахха ыал Москубаҕа көһөн кэлэн баран, улахан уоллара университекка киирэргэ бэлэмнэнэр буолбуттар. Сотору аҕам Николай Ильич дьыалатын хаалларан (ол иһигэр ыарахан дьиэ кэргэн баайын- дуолун кытта сибээһэ суох быһылааҥҥа) хаалбыта уонна үс кыра оҕо Невер- эдьиийин, аҕата, графин а. И. Остров- Саккен диэн туспа сиргэ олохсуйбуттара. Манна Лев Николаевич 1840 сыллаахха диэри хаалан хаалбыта, оҕолор Казань куоракка, саҥа опекаҕа — аҕатын эдьиийигэр П. И. Юшковаҕа көһөн кэлбиттэрэ.

Казань куоракка Юшковтар дьиэ кэргэттэрэ бары тас килбиэннэрин үрдүктүк сыаналыыллар. «Үчүгэйэ суох эдьиийим, — диир Толстой, — ыраас Хон, кэргэнин кытары сибээһи олохтуурум курдук, миэхэ туох да баҕарыа суох этэ», - диир.

Левь Николаевичка обществоҕа килбэйиэн баҕарда да, айылҕа кэрэтэ, тас көстүү суоҕа мэһэйдээтэ. Тус- туһунан, как Толстой, " умержание» о главных вопросов о счастлении - счастливо, Боге, любви, вечности — она вечности-она разноглашали нашей жизни. Кини " эдэр саас «уонна» эдэр саас «романыгар Иртенев уонна Неустроев Дьулуруйар Ньургун Боотур туһунан бэйэтэ оҥорбут кэпсээннэрэ бу кэм устуоруйатыттан бэйэлэрин өттүлэринэн ылыллыбыттара. Маны барытын критик с. А. суруйбута. Венгердэр Толстой " Отрочество», «трудие к своей моральном моральному моральному ырытыыга, чувствуют чувству и ясность образования». Уол оҕо философиятын үлүннэриитин уонна сүдү суолтатын омуннаан этэр уонна ол кэмҥэ киһи тус бэйэтин саамай судургута суох тылын- өһүн, хамсааһынын иһин «иҥэн- тоҥон хаалбат сатамматын бэлиэтиир.

Быһаарыылар[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]



Халыып:Author-stub