Көмүс резерв

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Навигацияҕа көс Көрдөбүлгэ көс

Көмүс резерв эбэтэр көмүс саппаас — дойду центральнай баанын эбэтэр үп министерствотыгар баар кыһыл көмүс саппааһа. Көмүс уонна валюта резерватын чааһа.[1]

2009 сыллаахха аан дойдуга хаһан эмит хостоммут кыһыл көмүс ыйааһына 165 000 тоннаҕа сыаналаммыт[2]. Кыһыл көмүс резервата онтон Аан дойдутааҕы көмүс сэбиэтин ахсаанынан 30 000 тонна курдук эбит[3], ол аата 1965 сыллаахха 38 000 тоннатааҕар быдан аҕыйах. 2008 сыл Аан дойдутааҕы кириизиһин кэнниттэн кыһыл көмүс резерватын сабардама эмиэ улаатыытын көрдөрбүт.

Сыала[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Бастаан үөскүүрүгэр көмүс резерва сыала диэн национальнай валютаны хааччыйыы этэ, ол аата валюта тахсыбыт кэрдиҥэ барытыгар көмүс баар этэ. Билигин көмүс резервата көмүс-валюта резерватыгар олохтонор, уонна кризиһы утарар сыаллах уонна наада буоллаҕына национальнай валюта курсун көннөрүү буолар. Ону таһынан көмүс хаһан баҕар төлүүр средство буолар. Көмүс элбэх буоллаҕына экономическай тутулуга суох буолуу элбэх буолар.


Көмүс резерв дойдуларынан[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Ордук улахан көмүс резервтаах АХШ буолар, кини кэнниттэн Германия уонна Аан дойду үп-харчы пуондата буолар. 2009 сыллахха Аан дойду үп-харчы пуондата 403 тонна көмүһү атыылыырын биллэрбитэ, онтон 200 тоннатын Индия баана атыыласпыта.


США[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Дьиибэ да буоллар АХШ бэйэтин көмүс резерватын Улуу депрессия бириэмэтигэр саҕалаабыта. 1933 сыллаахха нэһилиэнньэттэн көмүһү конфискациятын туһунан ыйаах тахсыбыта, бары дьон - физическай уонна юридическай сирэйдэр дойдуга биир сыанаҕа тройскай уницияҕа 20,66$ атыылыахтаах этилэр. Конфискация бүппүтүн кэннэ сыаната 35$ дылы улааппыт. Иккис аан дойду сэриитин кэмигэр АХШ көмүс резерватын максимугар тиийбитэ - 20 205 тонна буола сылдьыбыта, ол гынан баран Бреттон-Вуд систематын өйүүргэ онтон элбэх көмүс бараммыта.

АШХга бэйэтин көмүһүн эрэ буолбакка атын дойдулар бэйэ көмүстэрин тута салдьаллар. Ол көмүс кэриҥэ ханна да бэчээттэммэт. Таарыйа эттэххэ, АХШ бэйэтин көмүс саппааһын ханна да бэчээттээбэт, ол иһин араас консприрология теориялара үөскүүллэр [4].

Германия[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Аан дойду иккис сэриитин кэнниттэн 1951 сыллаахха экономика дьикти бириэмэтигэр Германия бэйэтин көмүс саппааһын олохтуурун саҕалаабыта[5] 1968 сыллаахха саппаас бэйэтин рекордун 4 000 тоннаҕа тиийбит.[6]

Билигин Германия саппааһа 3 391 тонна, ол аата көмүс ырыынак сыанатын аахтахха быһа холоон 140 млрд евро буолар. Ол көмүс Нью-Йорка, Лондон уонна Париж биржаларыгар атыылаһан баран онно харыйыыга халларыллыбыттар. Ол курдук, АХШ Федеральнай резервнай систематыгар 2013 сыл кулун тутарыгар1 536 тонна баара (≈45 %) [7]), 450 тонна (≈13 %) в Англия Бааныгар, Лондоҥҥа, уонна 374 тонна (≈11 %) Парижка, Франция бааныгар[8]. Хаалбыт 1 036 тоннаны (≈31 %) ниэмэстер бэйэлэрэ харайаллар.

Сыл аайы Германия манньыат дьиэтэ 5 тоннаны манньыаталары оҥорорго барыыр[9].

Франция[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

1944 сыллаахха Франция атын Европа дойдуларын курдук Бреттон-Вуд систематыгар илии баттаабыта. Кини көмүһэ Федеральнай резернай систематыгар АХШга сытара, уонна бары валюталар долларга сибээстэммиттэрэ Шарль де Голь сөбүлээбэт этэ. Ол иһин АХШттан Францияҕа көмүһү барытын тиэрдэргэ сөбүлэспиттэрэ. [10]. Только в 1965 году Франция обменяла 874 млн долларов на золото[10].

Кытай[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

2009 сыллаахтан Кытай норуот баана көмүс резерватын уларыйыытын бэчээттирин тохтообута. Ону тэҥэ Кытай көмүс атылаһыытын политикатын ыыта сылдьар. (ол курдук 2012 сыл бастакы аҥарыгар 582 тонна көмүһү атыыласпыт, ол аата Индия көмүс резерватыттан улахан буолбут.)[11].

2007 сыллаахтан көмүһү хостуурга Кытай бастакы миэстэҕэ тахсыбыта (2007 сыл — 280 тонна, 2008 сыл — 292 тонна)[12].

Арассыыйа[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Арассыыйа көмүс резервата 2013 бэс ыйыгар 1 013,8 тонна буолбут. Аан дойду резерватыттан өлүүтэ 8% ылар буолбут, ол аата 7-с миэстэни тутан олорор эбит.


Официальнайдык биллэриллэр көмүс резервалара[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Бу даннайдары Аан дойдутааҕы көмүс сэбиэтэ бэчээттиир отчуота[13]. АХШ саппааһа улаханын да иһин Еврозона саппааһа быдан улахан буолар

2013 сыллаахха көмүс тарҕаныыта дойдуларынан, [14]
Место (2013) Дойду / тэрилтэ 1970 1980 1990 2000 2010 2013 өлүүтэ %
1 Америка Холбоһуктаах Штаттара АХШ 9839,2 8221,2 8146,2 8136,9 8133,5 8133,5 70
2 Германия Германия 3536,6 2960,5 2960,5 3468,6 3401,0 3390,6 66
3 Аан дойдутааҕы харчы пуондата 3855,9 3217,0 3217,0 3217,3 2814,0 2814,0 ...
4 Италия Италия 2565,3 2073,7 2073,7 2451,8 2451,8 2451,8 65
5 Франция Франция 3138,6 2545,8 2545,8 3024,6 2435,4 2435,4 65
6 Кытай Дьон Өрөспүүбүлүкэтэ Кытай ... 398,1 395,0 395,0 1054,1 1054,1 1
7 Швейцария Швейцария 2427,0 2590,3 2590,3 2419,4 1040,1 1040,1 8
8 Арассыыйа Россия ... ... ... 384,4 788,6 1013,8 8
9 Япония Дьоппуон 473,2 753,6 753,6 763,5 765,2 765,2 2
10 Нидерланд Нидерланды 1588,2 1366,7 1366,7 911,8 612,5 612,5 52
11 Ииндийэ Индия 216,3 267,3 332,6 357,8 557,7 557,7 7
12 Европа Сойууһа Европейский центральный банк ... ... ... 747,4 501,4 502,1 27
13 Туурсуйа Туурсуйа 112,9 117,2 127,4 116,3 116,1 464 16,2
14 Кытай Өрөспүүбүлүкэтэ Тайвань 72,9 97,8 421,0 421,8 423,6 423,6 4
15 Португалия Португалия 801,5 689,6 492,4 606,7 382,5 382,5 84
16 Венесуэла Венесуэла 341,2 356,4 356,4 318,5 365,8 365,8 66
17 Халыып:SAU 105,8 142,0 143,0 143,0 322,9 322,9 2
18 Улуу Британия Великобритания 1198,1 585,9 589,1 487,5 310,3 310,3 12
19 Халыып:LBN 255,5 286,8 286,8 286,8 286,8 286,8 22
20 Испания Испания 442,6 454,3 485,6 523,4 281,6 281,6 23
21 Халыып:AUT 634,2 656,6 634,3 377,5 280,0 280,0 48
22 Бельгия Бельгия 1306,6 1063,1 940,3 258,1 227,5 227,4 33
23 Халыып:PHI 49,8 59,7 89,8 224,8 154,1 192,7 9
24 Алжир Алжир 170,1 173,6 159,9 173,6 173,6 173,6 3
25 Таиланд Таиланд 72,8 77,4 77,0 73,6 99,5 152,4 3
26 Казахстаан Казахстаан ... ... ... 57,2 67,3 130,9 19
27 Сингапур Сингапур ... ... ... 127,4 127,4 127,4 2
28 Швеция Швеция 177,8 188,8 188,8 185,4 125,7 125,7 7
29 Соҕуруу Африка Соҕуруу Африка 591,9 377,9 127,2 183,5 124,9 125,1 10
30 Халыып:MEX 156,4 64,1 28,6 7,8 7,1 124,9 3
31 Лиибийэ Лиибийэ 75,8 95,7 112,0 143,8 143,8 116,6 4
32 Банк международных расчётов 250,6 234,6 242,6 199,2 120,0 115,0 ...
33 Халыып:GRC 103,5 119,3 105,8 132,6 111,6 112,0 76
34 Халыып:KOR 3,0 9,3 10,0 13,7 14,4 104,4 1
35 Румыния ... 115,5 68,7 104,9 103,7 103,7 9
36 Польша Польша ... 23,6 14,7 102,8 102,9 102,9 4
37 Австралия Австралия 212,4 246,7 246,7 79,7 79,9 79,9 6
38 Кувейт Кувейт 76,6 79,0 79,0 79,0 79,0 79,0 9
39 Индонезия Индонезия 3,5 74,5 96,8 96,5 73,1 75,9 3
40 Эгиипэт Эгиипэт 75,7 75,6 75,6 75,6 75,6 75,6 21
41 Бразилия Бразилия 40,2 58,3 142,1 65,9 33,6 67,0 1
42 Халыып:DEN 57,4 50,7 51,3 66,6 66,5 66,5 3,5
43 Пакистаан Пакистаан 48,5 56,6 60,6 65,0 64,4 64,4 27
44 Аргентина Аргентина 124,2 136,0 131,7 0,6 54,7 61,7 7,2
45 Беларусь Беларусь ... ... ... 1,2 35,3 49,4 24
46 Финляндия Финляндия 25,7 30,7 62,3 49,0 49,1 49,1 21
47 Халыып:BOL 11,3 23,6 27,8 29,2 28,3 42,3 14
48 Халыып:BUL ... ... ... 39,9 39,9 40,0 9,3
49 ЗАЭВС ... ... ... 32,9 36,5 36,5 12,0
50 Малайзия Малайзия 42,6 72,2 73,1 36,4 36,4 36,4 1,2
51 Украина Украина ... ... ... 14,1 27,5 36,4 6,7
52 Перу Перу 35,3 43,5 68,7 34,2 34,7 34,7 2,3
53 Словакия Словакия ... ... ... 40,1 31,8 31,8 64,7
54 Непал Непал ... ... ... ... ... 30,1 22,9
55 Ираак Ираак 127,5 ... ... ... 5,9 29,8 2,0
56 Халыып:ECU 17,0 12,9 13,8 26,3 26,3 26,3 28,1
57 Халыып:SYR 24,9 25,9 25,9 25,9 25,8 25,8 6,5
58 Халыып:MAR 18,7 21,9 21,9 22,0 22,0 22,0 5,7
59 Халыып:AFG ... ... ... ... 21,9 21,9 13,8
60 Халыып:NGA 17,8 21,4 21,4 21,4 21,4 21,4 2,0
61 Шри-Ланка Шри-Ланка ... 2,0 1,9 10,5 17,2 16,6 11,2
62 Сербия Сербия ... ... ... 14,2 13,1 16,6 4,8
63 Иордания Иордания 24,8 31,8 23,4 12,5 12,8 14,2 5,5
64 Халыып:CYP 13,3 14,3 14,3 14,4 13,9 13,9 66
65 Халыып:BGD ... 1,7 2,5 3,4 13,5 13,5 4,2
66 Камбодьа Камбодьа ... ... ... 12,4 12,4 12,4 11,1
67 Халыып:QAT 5,8 14,8 25,9 0,6 12,4 12,4 1,4
68 Халыып:CZE ... ... ... 13,9 12,7 11,0 1,1
69 Колумбия Колумбия 15,1 86,7 19,5 10,2 6,9 10,4 1,2
70 Халыып:LAO ... ... 0,5 0,5 8,9 8,9 34,4
71 Халыып:GHA 5,0 7,9 7,3 8,7 8,7 8,7 7,1
72 Халыып:PRY ... ... ... 1,1 0,7 8,7 6,2
73 Халыып:LVA ... ... ... 7,7 7,7 7,7 4,6
74 Халыып:MMR 55,7 7,8 7,8 7,2 7,2 7,3 4,4
75 Халыып:SLV 15,4 16,0 14,6 14,6 7,3 7,3 10,6
76 Халыып:GTM 15,5 16,2 6,4 6,7 6,9 6,9 4,3
77 Хотугу Македония Хотугу Македония ... ... ... 3,5 6,8 6,8 11,1
78 Тунис Тунис 3,9 5,8 5,8 6,8 6,8 6,7 4,4
79 Таджикистан Таджикистан ... ... ... 0,2 2,6 6,4 51,1
80 Азербайджан Азербайджан ... ... ... ... ... 6,0 2,0
81 Ирландия Ирландия 14,2 11,1 11,2 5,5 6,0 6,0 16,6
82 Литва Литва ... ... ... 5,8 5,8 5,8 3,5
83 Монголия Монголия ... ... 1,1 2,6 0,9 5,8 7,4
84 Бахрейн Бахрейн ... ... ... ... 4,7 4,7 3,7
85 Бруней Бруней ... ... ... ... ... 4,0 4,9
86 Маврикий Маврикий ... 1,2 1,9 1,9 3,9 3,9 5,2
87 Халыып:MOZ ... ... ... 2,2 2,3 3,7 6,6
88 Кыргыстаан Кыргыстаан ... ... ... 2,6 2,6 3,3 7,1
89 Канаада Канаада 702,7 652,6 459,2 36,8 3,4 3,2 0,2
90 Халыып:SVN ... ... ... 0,0 3,2 3,2 18,5
91 Аруба Аруба ... ... 3,1 3,1 3,1 3,1 18,5
92 Венгрия Венгрия ... 64,4 9,3 3,1 3,1 3,1 0,3
93 Халыып:BIH ... ... ... ... 1,0 3,0 3,1
94 Люксембург Люксембург 13,7 14,2 10,7 2,4 2,2 2,2 10,7
95 Гонконг Гонконг ... ... 7,1 2,1 2,1 2,1 0,0
96 Исландия Исландия 0,9 1,5 1,5 1,8 2,0 2,0 2,2
97 Папуа — Саҥа Гвинея Папуа — Саҥа Гвинея ... 1,8 2,0 2,0 2,0 2,0 2,3
98 Тринидад уонна Тобаго Тринидад уонна Тобаго ... 1,7 1,7 1,9 1,9 1,9 0,9
99 Халыып:ALB ... ... ... 3,5 1,6 1,6 2,8
100 Халыып:YEM ... ... 1,6 1,6 1,6 1,6 1,2
Барыта 36606,7 35836,3 35582,1 33059,9 30534,5 31868,8 ...
Евросоюз ... ... ... 12426,9 10793,4 10787,4 63,3

Чааһынай резервтар[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Ордук улахан саппаастар чааһынай илиилэргэ баалар, ол курдук 2011 сыллаахха Индия олохтоохторугар 18000 тыыһ тонна көмүс чааһынай илиигэ баара, ол аата Индия бэйэтин саппааһыттан уон төгүл элбэх этэ.[15]

Аллараа баар таблицаҕа чааһынай пуондаларга баар сапаас суруллубут.

Чааһынай резервтар (2012 сыл балаҕан ыйын 17 туругунан)[16]
Миэстэтэ Аата Тонната Ыйааһына
1 SPDR Gold Shares АХШ АХШ 1301,49
2 ETF Securities Gold Funds Улуу Британия Улуу Британия 325,79
3 ZKB Physical Gold Швейцария Швейцария 230,92
4 COMEX Gold Trust АХШ АХШ 194,68
5 Julius Baer Physical Gold Fund Швейцария Швейцария 108,71
6 Sprott Physical Gold Trust Канаада Канаада 50,29
7 NewGold ETF Соҕуруу Африка Соҕуруу Африка 42,45
8 ETFS Physical Swiss Gold Shares Швейцария Швейцария 34,44
Барыта 2288,76

Быһаарыылар[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  1. Аан дойду көмүс резервэлэрэ
  2. World Gold Council: How much gold has been mined?
  3. World Gold Council: World Gold Council Statistics Архыыптаммыт 2012, Алтынньы 14 күнүгэр.
  4. Спектакль под названием «Аудит золотого запаса США».
  5. Moritz Schwarz: «Holt unser Gold heim!» — Интервью с Рольфом Фон Хохенхау. Газета: Junge Freiheit, Nr. 19/12 (4. Mai 2012), стр. 3. (ниэм.)
  6. Peter Vollmer: Die Jagd auf den Goldschatz der Bundesbank. Газета: Financial Times Deutschland от 7.09.2011 (online). (ниэм.)
  7. 40px| Russia Today — США отказываются возвращать немецкий золотой запас
  8. Die Goldreserven Deutschlands (ниэм.)
  9. Dorit Heß, Norbert Härling: Der Goldjunge. Журнал: Handelsblatt. Nr. 11, 16.01.2013, ISSN 0017-7296, стр. 46. (ниэм.)
  10. 10,0 10,1 Diether Stolze: Besiegt de Gaulle den Dollar? Газета: Die Zeit, Nr. 39/1966 (ниэм.)
  11. Китай продолжает наращивать золотой запас
  12. Китай утверждается в роли лидера мировой золотодобычи
  13. Всемирный золотой совет. Официальные резервы золота на октябрь 2012. Архыыптаммыт 2012, Сэтинньи 16 күнүгэр. (ааҥл.)
  14. Gold Demand Trends. Всемирный золотой совет. Отчёт. Тенденции спроса на золото. стр. 15 Архыыптаммыт 2013, Алтынньы 2 күнүгэр. (ааҥл.)
  15. Обзор рынка золота Индии и Китая
  16. Reuters Factbox: Holdings of SPDR Gold up, iShares Silver unchanged Архыыптаммыт 2013, Алтынньы 14 күнүгэр., Multi News от 17. сентября 2012