Анал аат

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Анал аат (нууч. имя собственное) - барамай, киһи, көстүү тус аата. Анал аат көмөтүнэн барамай атын, кинини кытта биир көрүҥнээх барамайдартан туспа араарыллар.

Анал ааттар атын аат тыллартан морполуогуйаларынан ураты бэлиэлэрэ (анал сыһыарыы) тылга барытыгар баар буолбат. Анал ааттар улахан буукубаттан суруллаллар. Оттон сиинтэксис ньыматынан (хас да тыл ситиминэн) үөскээбит анал ааттары суруйуу чопчу быраабыланан чопчуланар.

Анал ааттары барамай ханнык көрүҥүн бэлитииллэринэн наардыыллар. Ол курдук, холобур, антропонимнар (киһи уонна кыыллар анал ааттара), топонимнар (сирдэр ааттара) диэн курдуктары араараллар


Анал ааттары үөрэтэр наука ономастика дэнэр. Бу термин онима (аат) диэн греческэй тылы кытта ситимнээх. Ономастика – греч. onomastike – «искусство давать имена». Ономастика көрүҥнэрэ: антропонимика, астронимика, зоонимика, космонимика, теонимика, эргонимика уо.д.а. буолаллар. Антропонимика –антропонимнары үөрэтэр ономастика биир көрүҥэ (киһи аата, аҕа аата, араспаанньа, хос аат, псевдоним, крептоним). Ону тэҥэ бу наука литературнай айымньыларга, фольклорга, номохторго, остуоруйаларга баар дьоруойдар ааттарын үөрэтэр. Анал ааттары литературнай, диалектнай, официальнай уонна официальнайа суох ньымаларга араараллар.


Антропоним — соҕотох анал аат эбэтэр киһини быһаарар анал ааттар холбоһуктара. Атыннык эттэххэ ханнык баҕарар айыллыбыт эбэтэр дьиҥнээх киһи аата.

Антропонимнар тииптэрэ:

• Аат (төрүөххүттэн иҥэриллибит аат)

• Аҕа аата (патроним, аҕаҥ эбэтэр эһэҥ ааттара)

• Араспаанньа (өбүгэ саҕаттан баар аат)

• Хос аат (киһиэхэ сүрүн кумааҕыга суруллар араспаанньатыттан, ыҥырыллар аатыттан туспа иккис аат курдук дьонтон бэриллэр)

• Андроним (дьахтар аата)

• Мононим (биир тылтан турар толору аат)

• Криптоним (кистиир, биллэрбэт аат)


Хас биирдии этнос хас биирдии эпохаҕа антропонимиконнаах — ааттар испииһэктэрэ. Антропоним холбоһуга антропонимия дэнэр. Бу наука аакка сыһыаннаах киһи майгытын, уруулаһыыны, төрүтүн туһунан информацияны, аат үөскээһинин устуоруйатын, номинация матыыбын үөрэтэр. Икки көрүҥнэргэ арахсар: теоретическайуонна прикладной.


Билим эйгэтигэр анал аат суолтата чопчу бэриллэр. Ономастика көмөтүнэн аат лиэксикэлии суолтатын эрэ буолбакка норуот истоиятын, итэҕэлин, омук тылларыттан киирии тыллары сиһилии үөрэтиэххэ сөп.