Амур уобалаhа

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт
(Мантан: Амурскай уобалас көстө)
Амур уобалаhа

Смоленскай уобалаhын былааҕа Владимир уобалаhын гиэрбэтэ
Амур уобалаhын былааҕа Амур уобалаhын гиэрбэтэ
Киин куората Благовещенскай
Иэнэ 361 913 км² км²
Дьонун ахсаана 816 910 (2013)
Федеральнай уокуруга Уһук Илин
Экономическай оройуона Уһук Илин
Ил тыла Нуучча тыла
Губернатор Олег Николаевич Кожемяко
Кэм зоната MSK+6 (UTC+9, сайын UTC+10)

Аму́р уобалаһа (Приаму́рье) — Арассыыйа Федерациятын субъега. Киин куората — Благовещенскай. Хоту өттүттэн Саха Сирин кытта, илин өттүттэн Хабаровскай кыраайы уонна Дьэбэриэй автономнай уобалаһын кытта, Забайкальскай кыраайы кытта арҕаа өттүгэр уонна Кытайы кытта кыраныыссалаах.

1932 сыл алтынньы 20 күнүгэр үөскээбитэ.

Нэһилиэнньэтэ[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Госкомстат ааҕыытынан уобаласка 816 910 киһи олорор (2013). Дьон чиҥэтэ 2,26 киһи/км2. Онтон куорат олохтоохторун бырыһыана — 67,1 % (2013).

Национальнай састааба 1959—2010 гг.

Национальноһа 1959[1] 1970[2] 1979[3] 1989[4] 2002 2010
Нууччалар 87,8 % 90,9 % 88,7 % 86,8 % 92,2 % 93,4 %
Украинецтар 7,8 % 5,2 % 6,2 % 6,7 % 3,5 % 2,0 %

Экономиката[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Уопсай региональнай бородуукта 2007 сыллахха киһи аайы 131 039,60 солкуобай этэ. Ортотунан Россияҕа 198 817 солк этэ..[5]

Промышленноһа[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • Свободненск вагону ремоннуур собуот

Уот оҥоруута[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • Бурейскай ГЭС - кыаҕа 2010 МВт, сылга 7,1 млрд кВтч оҥорор
  • Зейск ГЭС кыаҕа 1330 МВт, сылга 4,9 млрд кВтч оҥорор
  • тутуллар турар Нижнебурейскай ГЭС кыаҕа 321 МВт, сылга1,6 млрд кВтч оҥорор
  • чоҕунан үлэлиир Благовещенскай ТЭЦ кыаҕа 280 МВт уонна 817 Гкал/ч сылааһы оҥоруон сөп.
  • Райчихинскай ГРЭС — 102 МВт и 238 Гкал/ч

Транспорт[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

  • Транссибирская магистраль
  • Байкал-Амур тимир суола
  • Амур-Дьокуускай тимир суола
  • Улак - Эльга тимир суола

Тыа хаһаайыстыбата[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

2006 сыллаахха тыа хаһаайыстыбата 13 878 мөл солк. харчыны оҥорбута. Манна үүнээйи үүннэриитэ уонна сүөһүнү тутуута киирэр. Амур уобалаһа Россия сояны үүннэриитин 60% ылар (сылга 240 000 тоннаны таһаарар).

Быһаарыылар[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]